Conlationes Patrum (Collationibus)

Hanc pugnam utiliter nostris quoque insertam membris etiam in apostolo ita legimus: caro enim concupiscit aduersus spiritum, spiritus uero aduersus carnem: haec autem inuicem aduersantur sibi, ut non quaecumque uultis illa faciatis. habes et hic pugnam inuisceratam quodammodo corpori nostro dispensatione domini procurante. quidquid enim generaliter et sine aliqua exceptione omnibus inest, quid aliud iudicari potest nisi ipsi humanae substantiae post ruinam primi hominis uelut naturaliter adtributum : et quod uniuersis congenitum concretumque deprehenditur, quomodo non credendum sit arbitrio domini non nocentis, sed consulentis insertum?

causam nero huius belli, id est carnis et spiritus, hanc esse pronuntiat: ut non, inquit, quaecnmque uultis illa faciatis. ergo id quod procurauit deus ut a nobis non possit impleri, id eet ut non quaecumque uolumus illa faciamus, si inpleatur quid aliud credi potest esse quam noxium ? et est quodammodo utilis haec pugna nobis dispensatione creatoris inserta et ad meliorem nos statum prouocans atque conpellens, qua sublata procul dubio pax e contrario perniciosa succederet. [*]( .9 Gal. 5, 17 ) [*]( 1 utilem W: utilisaimam in ras. breuioris uocis tn. 2 D et OPXv semper] saepios W 2 staram 0 deprimitur DOX: depmitur P deprimeretur v uexaretur W se om. 0 se sentiretj obliuisoeretur W 3 non] se W 4 inerti otio DOXr: inercia W(c) inertia∗∗- P . 5 et] uel 0 8 insertum Dl 10 uero] autem Pv 14 quicquit W quicquid X 15 iudicare D1W1 pote | est 0 19 consn- lentes W1 30 inquid DWP 21 procurahit D 22 posset Χυ 23 illa om. D1OX . aliud] aliquid Dl 24 quam om. D1 utiliusD 26 adque OP 27 succederet D\'WO: sucoedit D\'P succedet Xv\' .-)

GERMANVS: Licet nobis quaedam intellectus linea iam praelucere uideatur, tamen quia necdum possumus apostoli sententiam ad liquidum peruidere, uolumus haec nobis apertius explanari. tres enim res hic indicari uidentur, prima carnis aduersus spiritum pugna, secunda spiritus aduersus carnem concupiscentia, tertia uoluntas nostra, quae uelut media conlocatur, de qua dicitur: ut non quaecumque uultis illa faciatis. super qua re licet ut dixi suspiciones quasdam ex his quae exposita sunt intellegentiae colligamus, uolumus tamen, quia se huius obtulit conlationis occasio, aliquid nobis lucidius disputari.

DANIHEL: Discernere diuisiones et lineas quaestionum portio intellectus est, et maxima pars intellegentiae scire quid neectas. propter quod dicitur: insipienti interroganti sapientia reputabitur, quia licet is qui interrogat uim propositae quaestionis ignoret, tamen quia prudenter inquirit et intellegit quid non intellegat, hoc ipsum illi reputatur ad sapientiam, eo quod quid nesciret prudenter agnouerit.

secundum dmisionem itaque uestram tres hoc loco res ab apostolo nominari uidentur, concupiscentia carnis aduersus spiritum et spiritus aduersus carnem, quarum aduersus se inuicem pugna hanc uidetur habere causam atque rationem, ut ea quae uolumus, inquit, facere nequeamus. quarta igitur superest causa quam minime uos uidistis, ut illud scilicet quod nolumus faciamus. nunc ergo opus est nobis, ut prius duarum concapiscentiarum uim, id est carnis et spiritus, agnoscamus, et ita demum quae uoluntas sit nostra, quae inter utraque posita [*]( 14 Prov. 17, 28 (LXX) ) [*]( 1 quoedam D1 6 carnis concupiacentiam PX 9 intellegentia D 10 huius obtulit WD\'OP: obtulit huius D1r 12 daniel 0 18 quod OPX 16 hie D1WO 16 ignorat Wi ignoraret 0 17 et om. 0 iplud P 18 nesciuit D agnoait WX 20 nominare D lO 21 adaenam Be WP pugnam D1 22 ui- dentur D1 23 inquid DWOP: om. X 24 illat W{0) 25 non Dl 26 malim at ita 27 inter] ia D utramque Pv. cf. cap- 11, 2. 12, 3 et 5. 19, 2 )

Vocabulum carnis in scripturis sanctis multifarie legimus nominari. nam nonnumquam significat hominem integrum, id est qui ez corpore constat et anima, ut ibi: et uerbum caro factum est, et: uidebit omnis caro salutare dei nostri, nonnumquam homines peccatores atque carnales, ut ibi: non permanebit spiritus meus in hominibus istis, eo quod sint caro.

interdam pro ipsis pecoatie ponitur, ut ibi: nos autem non estis in carne sed in spiritu, et iterum: caro et sanguis regnum dei non possidebunt. denique sequitur: neque corruptio incorruptelam possidebit. nonnumquam pro agnatione et propinquitate, ut ibi: ecce nos os tuum et caro tua sumus, et apostolus: si quo modo in aemulationem inducam carnem meam et saluos faciam aliquos ex illis.

quaerendum ergo nobis est, secundum quam significationem ez his quattuor carnem hic debeamus accipere. manifestum namque est secundum illud quod positum est: et uerbum caro factum est uel illud: et uidebit omnis caro salutare dei penitus stare non posse. sed neque secundum illud quod dicitur: non permanebit spiritus meus in hominibus istis, eo quod sint caro, quia non, sicut ibi abrupte de homine peccatore, ita et hic ponitur caro, cum dicit: caro concupiscit aduersus spiritumet spiritus aduersus carnem. neque enim de rebus substantialibus loquitur, sed de actualibus, quae in uno [*]( 5 Ioh. 1, 14 6 Luc. 8, 6 8 Gen. 6, 8 (LXX) 10 Rom. 8, 9 11 I Cor. 15, 50 12 L 0. 14 II Reg. 5, 1 (LXX) 15 Rom. 11, 14 25 GaL Ó, 17 ) [*]( 8 ominibv W 12 incorruptellani P1 13 agnitione D1W1 OPX 15 apostulis D 18 IIII. D quastuor OX 19 illnt D bis (0) propoaitum 0 22 non] nam D\' 18 omnibus DW\' 24 pecatore D 25 caro cum dici... in margine m. 9 D dicit WOX: dicitur Pv 26 enim om. W 27 snbstanciliabus W )

Quamobrem in hoc loco carnem non hominem, id est hominis substantiam, sed uoluntatem carnis et desideria pessima debemus accipere, sicut ne spiritum quidem aliquam rem substantialem, sed animae desideria bona et spiritalia designari. quem sensum idem beatus apostolus superius euidenter expressit ita incipiens: dico autem, spiritu ambulate, et desideria carnis non perficietis. caro enim concupiscit aduersus spiritum, spiritus uero aduersus carnem: haec autem inuicem aduersantur sibi, ut non quaecumque uultis illa faciatis.

quae eam utraque, id est desideria carnis et spiritus in uno eodemque sint homine, intestinum cotidie intra nos geritur bellum, dum concupiscentia carnis, quae praecipitanter fertur ad uitia, his quae ad praesentem requiem pertinent deliciis gaudet. quibus e contra concupiscentia spiritus aduersata ita desiderat tota spiritalibus studiis inhaerere, ut etiam necessarios carnis usus optet excludere, sic illis iugiter cupiens occupari, ut nullam optaret fragilitati eius curam penitus inpertire. caro luxuriis ae libidine delectatur, spiritus ne ipsis quidem naturalibus desideriis adquiescit.

illa cupit satiari somno, repleri cibo, hic ita uigiliis et ieiuniis saginatur, ut ne ad ipsum quidem necessarium uitae usum somnum cibumque uelit admittere. illa uniuersis exuberare copiis concupiscit, hic ne ipsius quidem exigui panis cotidianam substantiam habere contentus est. lauacris illa nitescere et cotidianis adulantium cuneis adpetit. constipari, hic squalore sordium et inaccessibilis heremi uastitate congaudet cunctorumque mortalium praesentiam [*]( 8 1. o. 16—17 ) [*]( 6 nec X 6 designara DI 10 nero] antem P 14 in tMtimonium 0 cottidie DX 16 diliciis D\'P 19 nt] et 0 20 inpertiri D\'O\' 23 geinniis Dl 24 somnum cibumque (cyb. D) DOX: s. cibosque P somnumque W uellit DlPl admitere D 25 exuberare D\' nec PX 26 cottid. X 87 cottid. DX coneii D1W1 19 perorrescit W )

Inter has igitur utrasque concupiscentias animae uoluntas in meditullio quodam uituperabiliore consistens nec uitiorum flagitiis oblectatur nec uirtutum doloribus adquiescit, sic quaerens a passionibus temperare carnalibus, ut nequaquam uelit dolores necessarios sustinere, sine quibus desideria spiritus nequeunt possideri, absque castigatione carnis castimoniam corporis desiderans obtinere, sine uigiliarum labore cordis adquirere puritatem, cum requie carnis spiritalibus exuberare uirtutibus, absque ullius exasperatione conuicii patientiae gratiam possidere, humilitatem Christi sine honoris mundani exercere iactura, religionis simplicitatem cum saeculari ambitione sectari, Christo cum hominum laude ac fauore seruire, districtionem ueritatis sine cuiuspiam uel tenui offensione proferre: postremo sic mauult futura consequi bona, ut praesentia non amittat.