Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

quod uno uersiculo per prophetam manifestissime legimus decantari: inpulsus uersatus sum ut caderem: in quo liberi arbitrii infirmitas designatur. et dominus suscepit me: rursum adiutorium domini iunctum eidem semper ostenditur, quo, ne penitus libero conlabamur arbitrio, cum titubasse nos uiderit, porrectione quodammodo manuum suarum sustentat atque confirmat. et iterum: si dicebam: motus est pes [*]( 17 Ps. 16, 5 18 Ps. 39, 3 24 Ps. 117, 13 , 25 1. c. 29 Ps. 93, 18 ) [*]( 1 omni eras. in D: om. P 3 occasione DO2 ocoassiones WP 4 deum eras. in D 5 occansionibus Dx 7 habrahae W exenotes WxPl 9 quem D 13 sufficiet W\'0 15 ea D 19 supra OPv 23 profetam DxO 26 rursus 0 27 quo] quo iam D\'Pc 28 manum D\' 29 adque DP pe∗∗S D )

85
meus, lubrica. scilicet arbitrii facultate, misericordia tua domine adiuuabat me. iterum mobilitati suae dei coniungit auxilium, quia, ne, moueretur pes fidei suae, non industriae propriae fuisse, sed misericordiae domini confitetur. et iterum:

secundum multitudinem dolorum meorum in corde meo, qui libero utique mihi nascebantur arbitrio, consolationes tuae laetificauerunt animam meam: per tuam scilicet inspirationem uenientes in cor meum et reserantes contemplationem futurorum bonorum, quae pro teo nomine laborantibus praeparasti, non solum abstulerunt omnem anxietatem cordis mei, uerum etiam summam laetitiam contulerunt. et rursum: nisi quia dominus adiuuit me: paulo minus habitauerat in inferno anima mea. liberi utique arbitrii prauitate in inferno se habitaturum fuisse testatur, nisi domini fuisset adiutorio ac protectione saluatus.

a domino enim, non a libero arbitrio gressus hominis diriguntur, et cum ceciderit iustus, libero dumtaxat arbitrio, non conlidetur. quapropter ? quia dominus subponit manum suam. hoc est apertissime dicere: nullus iustorum sibi sufficit ad obtinendam iustitiam, nisi per momenta singula titubanti ei et conruenti fulmenta manus suae subposuerit diuina clementia, ne prostratus intereat penitus, com fuerit liberi arbitrii infirmitate conlapsus.

Nec sane umquam uiri sancti directionem uiae qua gradiebantur ad profectum uirtutum consummationemque tendentes industria se propria obtinuisse testati sunt, sed eam potius a domino precabantur dicentes: dirige me in ueritate tua, et: dirige in conspectu tuo uiam meam. [*]( 5 1. c. 19 12 1. c. 17 16 Ps. 36, 23 17 1. c. 24 18 L c. 27 Pa. 24, 5 28 Ps. 5, 9 ) [*]( 1 meos Wlpl 2 mobilitatis DOP 3 ausilium 0 6 nascebaatur (n eras.) D et 0 7 consolationis D1 8 nostrum 0 10 abstulerint W1 13 habitanit D\' habitabit P 17 dirigentur DiP dumtaxit Wl 19 subponet D\'0(P) manuum Dl 21 fulcimenta DIOx 26 industriA D1 propriA D\' 27 dicentis W )

86
alius autem non solum fide, sed etiam experimento et quodammodo in ipsa rerum natura hoc ipsum se deprehendisse proclamat: cognoui domine quia non est in homine uia eius: nec uiri est ut ambulet, et dirigat gressus suos. et ipse dominus ad Israhelem et dirigam eum ego, inquit, ut abietem uirentem: ex me tuus fructus inuentus est.