Conlationes Patrum (Collationibus)
Cassian, John
John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.
cum uel fratrum necessitatibus subuenimus uel alimonia pauperibus ministramus, serenitatem nostrae hilaritatis obnubilat auara cunctatio, nec feriri -nos ullo credimus detrimento, cum derelicta memoria dei ea quae sunt temporalia atque corrupta [*]( 1 expendentes JE1 3 Kãp VIII B VIII F qui BF ) [*]( 4 anamarteti B anamarthiti β 7 ebitadins Bl ebetudine 0 neb lad B .10 a om. βpatilolum fJ 11 in nobis esse B: nobls inesse rell. v post arbitramar in BF cap. 9, in O1β cap. 8 incipit 13 egeste 0 adgesta KZ1 a.dgestę Z2 (v) 15 aos B: om. FΟβν uana F 16 gloriae subtili snggestioue (-em 0) O2βν pulsati Ofiv tepidus F 17 quur FO sallentibus 0 19 orremus BIFO 23 elimosinae B aelimosynae F elemosine 0 24 alimonia B1FO1: alimoniam B2O2βν 25 obnubit fJ 27 adqae B corrupta BF: corporea OfJv )
E contra hi qui summam totius uoluptatis et gaudii et beatitudinis suae in diuinarum ae spiritalium rerum tantum contemplatione constituunt, eam ab ea inuiti uel paululum uiolentis cogitationibus abstrahuntur. uelut quoddam in w sacrilegii genus praesentis paenitudinis puniunt ultione, ae uilissimam creaturam, ad qUID sit detortus mentis intuitus, creatori sao se praetulisse lugentes paene dixerim inpietatis sibi crimen adscribunt, et licet ad conspiciendam diuinae gloriae claritatem oculos cordis sui summa alacritate conuertant, tamen etiam breuissimas carnalium cogitationum tenebras non ferentes, quidquid ab illo uero lnmme mentis aspectum retrahit, execrantur.
denique eam bnne beatus apostolns Iohanne adfectum cunctis uellet infundere, filioli, inquit, nolite diligere mundum neque ea quae in mundo sunt si quis diligit mundum, non est caritas dei in illo: quia omne quod in mundo est concupiscentia carnis et concupiscentia oculorum est et superbia. uitae, quae non est ez patre, sed ex mundo est. et mundus perit et concupiscentia eius: qui autem facit uoluntatem dei, manet in aeternum. fastidiunt ergo sancti uniuersa quibus mundus iste subsistit, sed inpossibile est ut non ad ea uel breui cogitationum rapiantur excessu, [*]( 2 ProT. 23, 86 (LXX) 16 I Iok 2, 15—17 ) [*]( 1 satis congrae om. 0c salamonis 0 solomonis K1 2 feriunt β: f«eraat (i erag.) F ferierunt Bv feriavt 0 4 eodd. prat- ter O2 non distinguunt hii BFOKZ1 5 tantum om. § 6 hab F1 uel inniti vel BFO paololum β 7 in lie om. 0 8 praeeenti βν 9 intnitn F 14 quicquid B2OK2 15 exaeerantnr βιboannea 0 16 adfectum K: affectum rtll. nellet cnnctis O . inquid B1FOK1Z 18 illo BFO: ipeo βν 20 carnis est et BF est poet ocalorum om. BO cum Vulgata 22 periit FO 23 fwtidant β24 in quibus Ofl v subsistit] neraatnr 0v 25 vel om. BFO . )
Recte igitur sanctos, qui memoriam dei stabiliter retinentes quasi per extentas in sublime lineas suspenso feruntur incessu, schoenobatis, quos uulgo funambulos uocant, dixerim conparandos, qui summam suae salutis ac uitae in angustissimo funiculi illius tramite conlocantes atrocissimam se mortem protinus incursurog esse non ambigunt, si uel exigua pes eorum titubatione deuiauerit aut modum illius salutaris directionis excesserit.
qui dum arte mirifica aSrios gressus per inania moliuntur, si illam angustiorem uestigio semitam non cauta atque sollicita moderatione seruauerint, terra, quae omnibus uelut naturalis est basis et solidissimum cunctis ac tutissimum fundamentum, fit illis praesens ac manifesta pernicies, non quia illius natura mutetur, sed quia illi ad eam praecipiti carnis pondere delabuntur. ita etiam indefessa illa dei bonitas inmutabilisque substantia ipsa quidem neminem laedit, sed nos declinando a summis atque ad ima tendendo nobis ipsi consciscimus mortem, immo ipsa declinatio mors efficitur declinanti.
uae enim inquit eis, quoniam recesserunt a me: uastabuntur, quoniam [*]( 4 Iob 26, & 6 Iob 15, 16 (LXX) 27 Oa. 7, 18 ) [*]( 2 defixuB βν3 contemplationem BSFI 10 Kãp X B X a F 12 socenoaatis B s٭chenouatis F iscenoaatis 0 scenobatis β fananbnloa β 13 snae om. BF 19 non canta] incauta 0 21 firmamentum §r 22 pernities B nature B 23 dilabuntnr B2F2β delebdntur 0 \'25 summos K1 adque B 26 ipsis Οβν conciscimus B* 27 inquid BFOIPZ )
Cum ergo semet ipsos cotidie sentiant sancti terrenae cogitationis pondere praegrauatos ab illa mentis sublimitate decidere et inuitos, immo uero etiam nescientes in legem peccati mortisque transduci atque, ut cetera praetermittam, illis saltim quae superius conprehendi bonis quidem ac iustis, sed tamen terrenis a conspectu dei operibus auocari, habent profecto pro quibus ad dominum iugiter ingemescant, habent pro quibus in ueritate humiliati atque conpuncti non uerbis tantum, sed adfectu se pronuntient peccatores et ueniam pro omnibus, quae cotidie superati fragilitate carnis incurrunt, a gratia domini iugiter postulantes ueras paenitentiae lacrimas indesinenter effundant, quippe qui uideant isdem ipsis se pro quibus continuo dolore uexati sunt etiam usque ad ultimum [*]( 1 Os. 9, 12 2 Hierem. 2, 19 4 Prov. 5, 22 7 Esai. 50, 11 10 Prov. 19, 9 (LXX). ) [*]( 2 arguit β 3 increpauit BFK1 quam scripsi (cf. cap. 16, 1): qua B quia rell. v (Vulgata) 4 relinqaisae BF 5 suorum peccatorum βν : cf. XXIIII, 24, 2 7 inquid BxFOK\'Z accenditie β : cf. XXIIII, 24, 2 10 inquid BFOKI Z 11 Kãp XI B XI F quotidie 0 cottidie β 13 decedere BF1 inmo F 14 adque Bl 15 saltem FO 17 deum βν ingemiscant B1K2 18 adque B 19 tantummodo O2βν effecta JB\' semet ipsos O2βν boniam ueraciter 0\' 20 cottidie Z cordis BFO 21 penitentiae codd. 22 effundant β uedeant F* hisdem 00 23 ultimum uitae (u. tfue 0) finemj deum iugiter ingemescant β (uerba repetita e uersu 17))