Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

Quod quidem a ceteris, quae media esse praediximus, his secernitur modis: si per se bonum sit et non per aliud aliquid: si propter se necessarium sit et non propter aliud: si inmutabiliter semperque sit bonum ac perpetuo suam retinens qualitatem numquam possit in partem transire contrariam: si ademptio uel cessatio eius non possit non summam inferre perniciem: si id quod illi contrarium est similiter principale sit malum nec in partem bonam possit aliquando transire.

quae definitiones, quibus principalium bonorum natura discernitur, adscribi ieiuniis omnino non possunt. neque enim ex semet ipsis bona aut propter se necessaria sunt, quia propter adquirendam cordis et corporis puritatem salubriter exercentur, ut aculeis carnis obtunsis mens pacifica suo reconcilietur auctori, nec inmutabiliter semperque sunt [*]( 1 possumus Kx 3 disciplina βυ 4 opus eius βυ exeretur β1 exercetur Οβ2υ 5 exercitium] studio K1 studium OK2 Zx praeferentur a 7 perfioiendum 0 8 huius B1 instituta sunt p 9 prodeesae F 11 post constituunt in BFO cap. 16 incipit, sed numerum om. B 12 obtimum OZ 14 bonitatem] non distinguunt BFO 16 aliam KZI, item infra 17 se om. BlF Z\' 26 quia scripsi: qua BF quae Οβυ 27 acculeis B obtusis F\' mens om. F )

592
bona, quia plerumque eorum intermissione non laedimur, immo etiam in perniciem interdum animae inportunius celebrata uertnntur.

sed nec principale malum est id quod illi uidetur aduersum, id est ciborum naturaliter iucunda perceptio: quae, nisi intemperantia atque luxuria uel alia quaedam uitia subsequantur, mala non potest definiri, quia non quod intrat in os, coinquinat hominem, sed quae proceduntde ore, haec coinquinant hominem. principali itaque derogat bono nec perfecte aut sine peccato illud exsequitur, quisquis id non propter se, sed propter aliud aliquid facit. omnia enim huius gratia facienda sunt, ipsum uero propter se solum est expetendum.

Talem igitur definitionem super ieiunii qualitate iugiter retinentes ita illud totis animi uiribus adpetamus, ut tamen tunc demum id nobis congruum nouerimus, si in eo temporum ratio, si qualitas, si mensura seruetur, nec ita ut in ipso spei nostrae terminum defigamus, sed ut per ipsum ad puritatem cordis et apostolicam caritatem peruenire possimus. igitur ex hoc ipso ieiunium, cui non solum specialia praefixa sunt tempora quibus uel exerceri debeat uel remitti, sed etiam qualitas modusque propositus est, non principale bonum, sed medium quiddam esse manifestum est.

ceterum haec, quae praecepti auctoritate uel mandantur ut bona uel interdicuntur ut noxia, numquam ita exceptioni temporum subiacent, ut interdum aut quae uetita sunt fieri debeant aut quae imperata sunt praetermitti. nec enim ullus iustitiae, patientiae, sobrietati, pudicitiae, caritati statutus est modus, nec rursum [*]( 6 Mt. 15, U ) [*]( 2 pernitiem B perniticiem K1 4 cyborum BKl iocanda BFp iudicanda 0 5 luxoria B\'Z 6 subsequentur B 8 coinquinat F 9 exequitur BO 10 id] hoc Οβυ Be] id ipsum Οβυ 12 est om. 0 expectandum F 13 qualitatem BF1K1 14 animis FtO 15 tum 0 17 defingamus K1 19 ieianio ubi β solum om. BF 20 praemitti KZl praetermitti Z\'c 22 quedam K1 quoddam Z 23 praecepit auctoritas BF mandatur B1F2 mandator Fl 25 inperata 0 inparata K1 26 ntermitti β )

593
iniustitiae, inpatientiae, furori, inpudicitiae, inuidiae atque superbiae libertas aliquando permissa est.

Quamobrem his de ieiunii qualitate praemissis subdenda adhuc sanctarum scripturarum uidetur auctoritas, per quam manifestius adprobetur ieiunium perpetuo custodiri nec debere nec posse. in euangelio ieiunantibus Pharisaeis una cum discipulis Iohannis Baptistae cum apostoli, utpote amici atque conuiuae caelestis illius sponsi, necdum ieiuniorum obseruantiam custodirent, discipuli Iohannis, qui summam iustitiae se ieiuniis possidere credebant, quippe illius sectatores qui eximius paenitentiae praedicator ita cunctis populis formam suo praebebat exemplo, ut non solum uaria escarum genera quae humanis usibus subgeruntur abnueret, uerum etiam communem panis ipsius esum penitus ignoraret, domino conqueruntur dicentes: quare nos et Pharisaei ieiunamus frequenter, discipuli autem tui non ieiunant?

quibus respondens dominus euidenter ostendit non omni tempore congruum esse ieiunium nec necessarium, cum aliqua uel festiuitas temporum uel interueniens caritatis occasio indulgentiam refectionis admittit, numquid possunt, inquiens, filii sponsi lugere quamdiu cum illis est sponsus? uenient autem dies cum ab eis auferetur sponsus, et tunc ieiunabunt. quae uerba licet ante resurrectionem dixerit corporis sui, tamen proprie Quinquagensimae tempus ostendunt, in quo post resurrectionem per quadraginta dies domino cum discipulis epulante ieiunare illos cotidianae eius praesentiae gaudium non sinebat. [*]( 15 Mt. 9, 14 20 L c. 15 ) [*]( 3 qualitatem B1F1 ó adprobetnr manifestius βc perpetuum β custodire Ht 6 fariseis 0 7 unam BxFl quum apostoli 0 utpute KXZ 9 obseruautia F 10 se de ieiuniis Ov 11 penit. codd. 1S subgeruntur 0: sugg. rell. 14 communis B F 15 conquiruntnr β dicuntur F1 faiiaei 0 18 quum 0 00 admittat 0 21 qum ,0 22 anferetnr ab eis 0βυ et Vul- gata 25 per om. 0 26 XL β discipulis suis 0 27 cottid. K sinebant Bx ) [*]( XIII. CUI. s. ) [*]( 38 )

594