Conlationes Patrum (Collationibus)

quamobrem de bono discretionis eiusque uirtute dicturi, in quam sermo nocturnae conlationis ingressus finem nostrae disputationi dedit, congruum credimus excellentiam eius patrum primo consignare sententiis, ut cum patuerit quid de illa senserint uel pronuntiauerint maiores nostri, tum prolatis tam antiquis quam recentibus ruinis et casibus diuersorum, qui pro eo quod minus eam fuerant adsecuti pernicioso deiecti sunt lapsu, in quantum possumus utilitates eius et commoda retractemus: quibus discussis quemadmodum expetere eam atque excolere debeamus efficacius instruamur, considerantes meriti eius et gratiae dignitatem.

est enim non mediocris quaedam uirtus nec quae humana passim ualeat industria conprehendi, nisi diuina fuerit largitate conlata, siquidem inter nobilissima spiritus sancti dona hanc quoque ita legamus ab apostolo numerari: alii datur perspiritum sermo sapientiae, alii sermo scientiae secundum eundem spiritum, alii fides in eodem spiritu, alii gratia sanitatum in uno spiritu, et post pauca: alii discretio spirituum. deinde conpleto omni catalogo spiritalium charismatum suMit: omnia autem haec operatur unus atque idem spiritus, diuidens unicuique prout uult. [*]( 6 Prov. 23, 1-2 (LXX) 23 I Cor. 12, &-9 26 1. c. 10 28 1. c. 11 ) [*]( 1 mallueram Dl 2 proficisse DX 6 cęnare W 11 disputatione D* 12 pa.rum (t eras.) D 15 perniciosa D 16 ntilitatis W 18 adque W efficatius DW instruamus W 22 legamus W: legimus DXfJ 27 cataligo D\' catalago D*X carism. X 28 subdidit omia (dit omia in ras.) D )

uidetis ergo non terrenum nee paruum esse discrationis munus, sed diuinae gratiae maximum praemium. quam nisi monachus omni intentione fuerit adsecutus et ascendentium in sese spirituum discretionem certa ratione possederit, necesse eat eum uelut in nocte caeca taetrisque tenebris obeorrntem non solum perniciosis foueis ae praeruptis incidere, sed etiam in planis ae directis frequenter offendere. J

Memini igitur quondam in annis adhuc pueritiae constitutus in partibus Thebaidos, ubi beatus Antonius morabatur, seniores ad eum perfectionis inquirendae gratia conuenisse. cumque a uespertinis horis usque ad lucem fuisset protracta conlatio, quaestionem hanc maximum noctis spatium consumpsisse. nam diutissime quaerebatur quaenam uirtus uel obseruantia monachum possit a diaboli laqueis ac deceptionibus custodire semper inlaesum uel certe recto tramite firmoque gressu ad perfectionis culmen euehere.

cumuque pro captu mentis suae proferret unusquisque sententiam et alii quidem hoc in ieiuniorum uigiliarumque studio eonlocarent, quod his uidelicet extenuata mens ac puritatem cordis et corporis adsecuta deo facilius uniretur, alii in contemptu uniuersarum rerum, quibus mens si penitus nudaretur, tamquam nullis deinceps retinentibus laqueis ad deum expeditior perueniret, alii anachoresin necessariam, id est remotionem et heremi secreta censerent, in qua commanens quis familiarius interpellare deum eique possit peculiarius inhaerere, nonnulli sectanda caritatis, id est humanitatis officia definirent, quod bis regna caelorum daturum se dominus in euangelio uelut specialius repromittat dicens: uenite benedicti patris mei, possidete paratum uobis regnum a constitutione [*]( 28 Mt. 25, 84-85 ) [*]( 4 poBsiderit WX 5 tetrisqae DX obieruantem D 6 perait. WX incedere DlW concidere Xr 9 thebaidis (dis in rtll.) D 10 pnectionis (a in raa.) D perfeetiones W\' 14 posset W* zaboli (z in ras.) D 16 perfeetionee onlmin W* 20 oniretar DI 23 herimi D 26 caritate W 27 ennangelio W1 28 patres D1 )