Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

latitat enim intra nos, immo etiam serpit radix omnium quae extirpata non fuerit peccatorum, quam adhuc in nobis [*]( 5 paleatram codd. quo BFO 6 debaerant 0 7 derelinquimus 0 9 quemammodum B 10 uel deeeie om. BF motuum om. BF conacientia manere prorsas deprehendet BFO 11 depraehendat R1 deprehendit β 12 eoromdem B aestimatione Rβν 18 inmobilem] hic fimt B posaidere βν 17 quia F ualetudines BFO1 18 neclegendo F negligendo Z pericla К1Zr: pericnla BFOIPc 19 celanerant Bl medelam B2F2Z2 paenitentiae om. BFO reepnerant Bl 20 langoribus 0 21 et tamen scripsi: et tandem codd. r tandem et c tamen et coni. Har- td 26 eztyrpata F exstirpata β fnerit BFOr: fuerint jg faerat e . ) [*]( XIII. Cass. 2. ) [*]( 85 )

546
uiuere his deprehendimus indiciis. uerbi gratia eam in solitudine constituti aduentum fratrum uel breuissimam eorum moram cum quadam aestuantis animi anxietate suscipimus, inesse adhuc in nobis uiuacissimae inpatientiae fomitem nouerimus. cum uero cuiusquam fratris speramus aduentum, si eo pro necessitate aliqua paululum forsitan demorante uel tacita indignatio animi eius culpauerit tarditatem et mentem nostram intempestiuae expectationis sollicitudo turbauerit, irae atque tristitiae manifesta in nobis uitia residere conscientiae nostrae probabit examen.

item si fratre ael codicem ad legendum uel quamlibet aliam ad utendum speciem postulante ant nos illius petitio contristauerit aut illum negatio nostra reppulerit, dubium non est nos adhuc auaritiae seu filargyriae laqueis conpediri. quodsi recordationem nobis femineam uel cogitatio subita uel sacrae series lectionis adtulerit et in ea quadam nos senserimus titillatione pulsatos, sciamus neodam extinctum in membris nostris fornicationis ardorem. si uero de conparatione districtionis nostrae et remissionis alienae uel tenuissima mentem nostram temptarit elatio, certum est nos dira superbiae peste corruptos.

eum haec ergo nitiomm in corde nostro deprehenderimus indicia, manifeste cognoscamus nobis non adfectum, sed effectum deesse peccati. quae utique passiones, si nos quandoque conuersationi miscuerimus humanae, protinus de cauernis nostrorum sensuum procedentes probant se non tunc primum cum eruperint nasci, sed tunc demum quia diu latuerint publicari. et ita uniuscuiusque uitii radices in se esse defixas certis indiciis etiam solitarius [*]( 1 depreendemns 0 3 suscepimus 0 4 uiuacissimum βν: cf. II, 3, 2 5 mouerimus F1 7 indignatione O animi BF: nimiMn Οβν 8 inmodica 0* im(in-)mo4ioM βν 9 adque F* manifeste (-ae K1) βν 10 probabit 0: probauit rtU. a fratrem B frr 0 11 postulantem BF1O 18 repulerit Z* 14 nobis femineam BF: feminae nobis Οβν cf. cap. 16, 4 15 lectionee F1 eam Fl 16 pulsatus K1 19 temptauerit B temtaberit 0* 21 agnoscamus Οβ 22 adfectum F: affectum rell. 24 procidentes 0 27 in se esse r: inesse codd. solitarios K1 deprehendit *βc )

547
deprehendet, quisque puritatem suam non hominibus ostentare, sed illius conspectui inuiolatam studuerit exhibere, quem latere omnia cordis arcana non possunt.

GERMANVS : Argumenta quibus infirmitatum indicia colligantur et rationem discernendarum aegritudinum, id est quo pacto uitia quae celantur in nobis ualeant deprehendi, dilucide satis aperteque percepimus: omnia siquidem cotidiana experientia ac diurnis cogitationum nostrarum motibus ita ut dicta sunt intuemur. superest igitur, ut quemadmodum probationes causaeque morborum euidentissima nobis ratione patefactae sunt, ita etiam curationum medella monstretur. nulli namque dubium est illum posse rectissime de remedio malarum ualitudinum disputare, qui earum prius causas atque origines conscientia aegrotantium adtestante deprehenderit.

itaque licet doctrina beatitudinis tuae nnlnerum nostrorum arcana nudauerit, quo fit ut sperare aliquid de remediis audeamus, quia tam euidens declaratio morbi spem remedii pollicetur, tamen quia primum, ut ais, in congregationibus initium salutis adquiritur et sani in solitudine esse non possunt nisi quos prius coenobiorum medicina sanauerit, perniciosa rursum desperatione concidimus, ne forte qui inperfecti coenobium reliquimus nequaquam iam in heremo perfecti esse ualeamus.

IOHANNES: De morborum suorum curatione sollicitis remedium salutare deesse non poterit, et idcirco eodem modo, quo uniuscuiusque uitii deprehenduntur indicia, etiam remedia sunt petenda. nam quemadmodum solitariis humanae conuersationis uitia diximus non deesse, ita uirtutum studia et [*]( 2 ezibere FO 3 archana BF1K1 7 lnoide O1βν: of. X, 12 init. statis ac perteque F* percipimus 0 ctftidiana FK 8 diuturnis c 9 quemammodum B 10 et uidentissima F1 11 medela B2F2Z2 medellam 0 12 remediis βν. cf. cap. 14, 1 13 multarum β ualetud. BFO 14 aegrotantium conscientia βν 16 archana BF\' etiam de O2βν 26 quod 0 27 petenda BFO: quaerenda βν quemammodum B hnmana 0 ) [*](35* )

548
instrumenta sanitatum omnibus ab humana conuersatione discretis suppetere non negamus.