Conlationes Patrum (Collationibus)

Cassian, John

John Cassian. Johannis Cassiani Opera, Pars II (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 13). Petschenig, Michael, editor. Vienna: Gerold, 1886.

Quisquis igitur ad ϑεωϱητιήν noluerit peruenire, necesse est ut omni studio atque uirtute actualem primum scientiam consequatur. nam haec πϱαxτιxή absque theoretica possideri potest, theoretica uero sine actuali omnimodis non potest adprehendi. gradus enim quidam ita ordinati atque distincti anni, ut humana humilitas possit ad sublime conscendere: qui si inuicem sibi ea qua diximus ratione succedant, potest ad altitudinem perueniri, ad quam sublato primo gradu non potest transuolari. frustra igitur ad conspectum dei tendit qui uitiorum contagia non declinat: spiritus namque dei odit fictum, nec habitat in corpore subdito peccatis.

Haec autem actualis perfectio duplici ratione subsistit. nam primus eius est modus, ut omnium natura uitiorum et curationis ratio cognoscatur. secundus, ut ita discernatur ordo uirtutum earumque perfectione mens nostra formetur, ut illis iam non uelut coacta et quasi uiolento imperio subiecta famuletur, sed tamquam naturali bono delectetur atque pascatur et arduam illam atque angustam uiam cum oblectatione conscendat. quo enim modo uel uirtutum rationem, qui secundus in actuali disciplina gradus est, uel rerum spiritalium et caelestium sacramenta, quae in theoriae gradu sublimiore consistunt, ualebit adtingere, qui naturam uitiorum suorum nec potuit intellegere nec enisus est exstirpare?

\' consequenter enim [*](13 Sap. 1, 5 et 4 ) [*](2 eeωΡΗΕΙΚΤΤ 3 cogitatione V 4 non distimguit T eeωΡΗΕΙΚΗΝ T εω(sie!) 17 theoricen 0 6 ΠΡaKeIKHT thecteriea Σ bis ⊖eƜPH⊖IKA T possidere IV110 succendant H* 12 subuolari T domini T 13 qui] quisque 0 domini V 14 odit Σ: effugiet ΠΥΟv, ut est cap. 16; i 17 modus esf Σ 19 corumque ΣΥ1 20non iam ΠΤΟv uelut] ut Σ1 22 attam T 25 sublimiori V 27 nisus Πv enizus 0 extirp. ΠΟ )

400
pronuntiabitur progredi ad excelsiora non poese qui non euicerit planiora, multoque minus ea quae sunt extrinsecus adprehendet, quisque intellegere ea quae sibi sunt inserta non quiuerit. sciendum tamen duplici nobis laboris intentione sudandum in expellendis uitiis quam in uirtutibus adquirendis. et hoc non nostra capimus coniectura, sed illius sententia perdocemur qui solus opificii sui uires rationemque cognoscit. ecce, inquit, constitui te hodie super gentes et super regna, ut euellas, et destruas, et disperdas, et dissipes, et aedifices, et plantes.

in expulsione enim noxiarum rerum quattuor esse necessaria designauit. id est euellere, destruere, disperdere, dissipare, in perficiendis uero uirtutibus et his quae ad iustitiam pertinent adquirendis aedificare tantummodo atque plantare. unde liquido patet difficilius conuelli atque eradicari inolitas corporis atque animae passiones quam spiritales extrui plantarique uirtutes.

Haec igitur πϱαxτιxή, quae duobus ut dictum est subsistit modis, erga multas professiones studiaque diuiditur. quidam enim summam intentionis suae erga heremi secreta et cordis constituunt puritatem, ut in praeteritis Heliam et Helisaeum nostrisque temporibus beatum Antonium aliosque eiusdem propositi sectatores familiarissime deo per silentium solitudinis cohaesisse cognoscimus.

quidam erga institntionem fratrum et peruigilem coenobiorum curam omnem studii sui sollicitudinem dediderunt, ut nuper abbatem Iohannem, qui in uicinia ciuitatis cui nomen est Thmuis grandi coenobio praefuit, ac nonnullos eiusdem meriti uiros apostolicis etiam signis meminimus claruisse. quosdam xenodochii et [*]( 8 Hierem. 1, 10 ) [*]( 2 adprehendit IIT 4 tamen est Tv duplici rmtione T 5 sudandam II tam in Tv 8 iDqaid 0 11 quatuor T 15 stqae animae passiones om. II animi T 17 ΠpaTIkH II Πpax⊖IKH T 18 mnltis IP 20 ut] et Υ1 eliam 0 21 helisseum Z heliMam T elisseum 0 24 peraigelem Π Bui om. Xr 25 dedenmt ΠΥΟc naper beatum iohannem abbtem T 26 in om. II aicina II thumuis 2 himie T thembis 0 eoenebio X 27 eine II 28 xenodocii ΣΟ et susceptionis om. T )

401
susceptionis pium delectat obsequium, per quod etiam in praeteritis Abraham patriarcham et Loth domino placuisse et nuper beatum Macarium singularis mansuetudinis ac patientiae uirum, qui zenodoehio ita apud Alexandriam praefuit, ut nulli eorum qui solitudinis secreta sectati sunt inferior sit credendus.

quidam eligentes aegrotantium curam, alii intercessionem quae pro miseris atque obpressis inpenditur exsequentes aut doctrinae instantes aut elemosynam pauperibus largientes inter magnos ac summos uiros pro affectu suo ac pietate uiguerunt.