Res Gestae

Pari clade recuperatis Hispaniis, Scipionum alterum cremata turri in quam confugerat, absumptum incendio hostili comperimus. Illud tamen certum est, nec Scipioni nec Valenti sepulturam (qui supremitatis honor est) contigisse.

In hac multiplici virorum illustrium clade, Traiani mors eminuit et Sebastiani, cum quibus triginta quinque oppetivere tribuni, vacantes et numerorum rectores, et Valerianus atque Aequitius, quorum alter stabulum, alter curabat palatium. Inter hos etiam promotorum tribunus, Potentius, cecidit in primaevo flore aetatis,[*](flore aetatis, Baehrens; aetatis flore, V.) bono cuique spectatus, meritis Ursicini patris, magistri quondam armorum suisque commendabilis. Constatque vix

Nec ulla[*](nec ulla, add. A in lac. indic. by Clark; no lac., V.) annalibus praeter Cannensem pugnam ita ad internecionem res legitur gesta, quamquam Romani aliquotiens reflante Fortuna fallaciis lusi, bellorum iniquitati cesserunt ad tempus, et certamina multa fabulosae naeniae flevere Graecorum.

Perit[*](Graecorumn. Perit, Val.; graecorum commendabilis constatque (from § 18, line 9) perit, V.) autem hoc exitu Valens, quinquagesimo anno contiguus, cum per annos quattuor imperasset et decem, parvo minus.

Cuius bona multis cognita dicemus et vitia. Amicus fidelis et firmus, ultor acer ambitionum, severus militaris et civilis disciplinae corrector, pervigil semper et anxius, ne quis[*](quis, added by C. F. W. M.; quis for eius, Gardt.; eius pretendens, V.) propinquitatem praetendens, altius semet efferret,[*](efferret, Val.; quisquam efferret, Novák; ferret, V.) erga deferendas potestates vel adimendas nimium tardus, provinciarum aequissimus tutor, quarum singulas ut domum propriam custodibat indemnes, tributorum onera studio quodam molliens singulari, nulla vectigalium admittens augmenta in adaerandis[*](adaerandis, Lind.; appellandis, Her. (cf. Val, Max. iv. 8, 3); aderandis, V.) reliquorum debitis[*](reliquorum debitis, Momm.; debitorum reliquis, Val.; reliquorum debitum, V.) non molestus, furibus et in peculatu deprehensis iudicibus inimicus

Super his omnibus liberalis erat cum moderatione, cuius rei licet abundent exempla, unum tamen sufficiet poni. Ut sunt in palatiis non nulli alienarum avidi rerum,[*](auidi rerum, transposuit Baehrens.) siqui caducum vel aliud petisset ex usu, cum magna iustorum iniustorumque[*](iustorum iniustorumque, Val.; iustorumque, V.) distinctione, contradicturis[*](contradicturis, Her.; contradictori, Val.; contradictoris, V.) copia servata, donabat ei qui petierat, tres vel quattuor alios absentes aliquotiens impetratorum participes iungens, ut castigatius agerent inquieti, lucra quibus inhiabant, hoc minui commento cernentes.