Res Gestae
Ammianus Marcellinus
Ammianus Marcellinus. Ammianus Marcellinus, with an English translation, Vols. I-III. Rolfe, John C., editor. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; W. Heinemann, 1935-1940 (printing).
Construximus, inquit, magnifici iudices, ad cortinae similitudinem Delphicae, diris auspiciis, de laureis virgulis infaustam hanc mensulam, quam videtis, et imprecationibus carminum secretorum,
Collocabatur in medio domus, emaculatae odoribus Arabicis undique, lance rotunda pure[*](pure, V; turi, Momm., del. C. F. W. M. as dittogr.) superposita, ex diversis metallicis materiis fabrefacta. Cuius in ambitu rotunditatis extremo, elementorum viginti quattuor scriptiles formae incisae perite, diiungebantur spatiis examinate dimensis.
Ac[*](ac, E, C. F. W. M. ; has, G; hac, V.) linteis quidam indumentis amictus, calceatusque itidem linteis soccis, torulo capiti circumflexo, verbenas felicis arboris gestans, litato conceptis carminibus numine, praescitorum[*](praescitorum, N;praescitionum, G; praesagitionum, Corn.; praescitiorum, V.) auctore, caerimoniali scientia supersistit cortinulae sacerdos[*](cortinulae sacerdos, Gardt.; cortinules (lac. 8 letters), V.) pensilem anulum librans, aptum[*](aptum, Wagner; sartum, EA; artum, VHG.) ex [*](carpathio, G, T.L.L. ( = carbasino, linteo); carbasio, Val.; carfathio, V.) filo perquam levi, mysticis disciplinis initiatum: qui per intervalla distincta, retinentibus singulis litteris, incidens saltuatim, heroos efficit versus, interrogationibus consonos, ad numeros et modos plene conclusos, quales leguntur Pythici vel ex oraculis editi Branchidarum.
Ibi tum quaerentibus nobis, 'qui praesenti succedet imperio'?, quoniam omni parte expolitus fore memorabatur,
Cumque totius rei notitiam ita signate sub oculis iudicum subiecisset, adiecit benivole id Theodorum penitus ignorare. Post haec interrogati an ex fide sortium quas agitabant, ea praescierint quae sustinerent, versus illos notissimos ediderunt clare pronuntiantes capitalem eis hanc operam scrutandi sublimiora cito futuram; nihilo minus tamen ipsi quoque cum cognitoribus principi caedis incendiaque flatantes,[*](flatantes, V, def. Her.; flagitantes, G.) furias imminere; quorum tres ponere sufficiet ultimos:
Quibus lectis, unguibus male mulcati, separantur exanimes.
Postea ut cogitati sceleris officina pateret aperte, inducitur globus, vertices ipsos continens rerum. Cumque nihil praeter se quisque cernens, ruinam suam impelleret super alium, permisso[*](permisso, V, restored by Pet.; permissu, Val.) quaesitorum coeptans dicere Theodorus,
Deinde haec eadem Euserio sub cruenta quaestione confesso, confutabant Theodorum litterae suae, per ambagis obliquas ad Hilarium scriptae, quibus spe iam firma concepta ex vatibus, de re non cunctabatur, sed tempus patrandae cupidinis quaeritabat.
Quibus post haec cognita sequestratis, Eutropius Asiam proconsulari tune obtinens potestate, ut factionis conscius arcessitus in crimen, abscessit innocuus, Pasiphilo eximente philosopho, qui ut eum mendacio iniusto perverteret, crudeliter tortus, de statu robustae mentis non potuit deturbari.
His accessit philosophus Simonides, adulescens ille quidem, verum nostra memoria severissimus. Qui cum audisse negotium per Fidustium deferretur, et causam non ex veritate sed ex unius nutu pensari vidisset, didicisse se dixit praedicta, sed commissa pro firmitate animi tacuisse.