Res Gestae

ut et[*](ut et, Clark; ut, bG; et, V.) securitatem trepidis rebus afferret, et obedientium nutriret fiduciam, Mamertinum promotum[*](Mamertinum promotum, Her.; M., NG; M. pro meritis, E; Mamertinum promer tinum, V.) praefectum praetorio per Illyricum designavit consulem et Nevittam, qui nuper ut primum augendae barbaricae vilitatis auctorem, immoderate notaverat Constantinum.

His ac talibus eo[*](eo, Pet.; et, V.) inter spem metumque nova negotia commovente, Constantius apud Edessam exploratorum relationibus variis anxius, in rationes diducebatur ancipites, nunc ad concursatorias pugnas militem struens, nunc si copia patuisset, obsidione gemina Bezabden aggressurus, consultans prudenter, ne mox partes petiturus arctoas, improtectum Mesopotamiae relinqueret latus.

Verum consiliorum ambiguum retinebant multiplices morae, tardante trans Tigridem rege, dum moveri permitterent sacra. Nam si permeate flumine nullum qui resisteret invenisset, absque difficultate penetrarat Euphratem; alioqui ad civilia bella custodiens militem, timebat eum periculis obiectare circummuranis, firmitatem moenium munimenti, defensorumque alacritatem expertus.

Ne quiesceret tamen, neve condemnaretur[*](condemnaretur, Lind.; con. temneretur, HBG; contemptaretur, V, contempnaretur, V2.) inertiae, Arbitionem et Agilonem, equestris pedestrisque[*](pedestris, added by Val. before equestris; after eq., Momm., Clark.) militiae magistros, cum agminibus maximis properare coegit, non ut lacesserent Persas in proelia, sed praetenturis iuncturos citeriores Tigridis ripas, et speculaturos quonam rex erumperet violentus.

Dumque collimitia iussa custodiunt duces, et occulta fallacissimae gentis observantur, agens ipse cum parte validiori exercitus, curabat urgentia (velut pugnaturus) oppidaque tuebatur excursu. Speculatores vero et transfugae subinde venientes, repugnantia prodebant, ideo futurorum incerti, quod apud Persas nemo consiliorum est conscius, praeter optimates taciturnos et fidos, apud quos Silentii quoque colitur numen.

Accersebatur autem a memoratis ducibus imperator assidue, orantibus ferri sibi suppetias. Testabantur enim se non nisi coactis in unum viribus cunctis, posse impetum regis ardentissimi sustinere.

Quae dum aguntur ita sollicite, nuntii percrebuere certissimi, quorum clara fide compertum est, Iulianum Italiam et Illyricum cursu celeri praetergressum, claustra interim occupasse Succorum, accita undique praestolantem auxilia, ut multitudine stipatus armorum pervaderet Thracias.

Quo cognito, maerore offusus Constantius, solacio uno sustentabatur, quod semper superaverit motus; re tamen magnam ei difficultatem ad capessendum consilium afferente, id elegit potissimum, ut vehiculis publicis impositum paulatim praemitteret

Omniumque consensu hac probata[*](hac probata, Her.; approbata, EBG; ac probata, V.) sententia, pergebant (ut praeceptum est), expediti. Eique haec disponenti, luce postera nuntiatur, regem cum omni manu quam duxerat, ad propria revertisse, auspiciis dirimentibus, lenitoque metu, revocatis omnibus praeter eos quos consuetudo praesidio Mesopotamiae destinarat, confestim reversus est Nicopolim urbem.[*](Nicopolim, B, Pighius (adding confestim and urbem); Hierapolim, G; est (lac. 8 letters) capolim (lac. 4 letters), V.)