Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Uides ergo quia Arrii inde male intellegunt Christum unde bene intellegendus est, et inde illum inprobant et falsum dicunt, unde uerus dei esse filius approbatur. nam clarificandum se a patre postulat et clarificare se patrem quem petit promittit, ut ubi se humiliare uidetur exaltet. pater enim cum testimonium dat filio, laudem suam testatur; filius uero cum praedicat patrem, gloriam suam manifestat. magnificentia enim [*](2 Ioh. 10, 30 Ioh. 14, 10—12 13 Iob. 14, 10 22 cf. lob. 17, 1 24 cf. Matth. 23, 12. Luc. 14, 11. 18, 14 ) [*](yp) [*]( 4 ipse] ipso C, (corr.) N 7 ipse (corr.) M enim] ergo (corr.) N 9 ut] et N 11 essentia Vindob. 1044 sententia cet. hurailitus C 12 maxima] et add. X exultatio CFB 14 autem] enim N ipsi C 16 uirtutes M est] non est C 17 ducit (corr.) M 18 quia FB a se} ase (as m2 in ras.) M 20 quia arrii (corr. m2 arriani) M qui arri C 22 dicant M dei om. M 24 ut] om. N et X ubi] ibi GA ut ante exaltet add. X 25 det FB enim ante filius F (era.), B )

et nobilitas patris generositas est ueri filii. ideoque quicquid patris dicitur esse, est et filii sine dubio; et quod filii esse dicitur, est et patris. nam spiritus dicitur dei, idem spiritus dicitur et Christi; ecclesia dicitur dei, dicitur et Christi; adoratur deus, adoratur et Christus; seruitur deo, seruitur et Christo; sancti dicuntur sacerdotes dei, dicuntur et sacerdotes Christ; templum ciuitatis sanctae dicitur deus, similiter Christus; lumine dei inlustrari dicitur ciuitas sancta, eodem modo -et Christi; sedes dei est, nec non et Christi; iudex deus est, -est et Christus, quia Eseias profeta in throno maiestatis Christum uidit sedentem dominum sabaoth, quod Arrii non negant. de deo patre legitur, quod rex regum sit et dominus dominorum, eadem et de Christo filio dei uero. sic ubique diuinitate exaequantur pater et filius, ut unius dei modum non egrediatur numerus personarum.

Inter patrem autem et filium nihil interest, nisi hoc solum, quia pater ingenitus est, filius uero genitus; id est, pater a nullo est, filius autem de patre; quod quidem sublime est in filio. hinc enim addiscitur nobilitatis eius aeternitas et quia uerus filius est ueri patris. unde est enim illud quod legitur in Genesi dicente deo: faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram? itaque si imago [*](3 cf. Matth. 3, 16 etc. cf. Rom. 1, 9 etc. 4 cf. Act. 20, 28. Rom. 16, 16 etc. 5 cf. Mattli. 4, 10. 14, 33 etc. cf. Matth. 6, 24. llorn. 16, 18 etc. 6 cf. Apoc. 20, 6 7 cf. Apoc. 21, 22 8 cf. Apoc. 21, 23 9 cf. Apoc. 22, 3 cf. Apoc. 18, 8 10 cf. Ioh. 5, 22 etc. cf. Esai. 6, 1 12 Dent. 10, 17. cf. I Tim. 6, 15 13 cf. Apoc. 17, 14. 19, 16 21 Gen. 1, 26 ) [*](rlej: P) [*]( \' 1 nubilitaa (corr.) C uiri FB 2 esse dicitur X sene M dicitur esse N 4 dei dicitur X dicitur tert. om. X Christi] xps X 7 sanctie (i eras.) N scientiae X 8 lumine] inlumine C inlustrare NX 9 nec] naec (n in ras.) C 10 trono M (corr.), N 15 personarum. N 17 genitus est (est eras.) C 18 autem om. M 19 addicitur (ad eras.) M addisciditur F addis dicitur G addi dicitur Å nobilitates (s m2 in ras.) eius et (add. m2 s. I.) M 21 legetur (corr.) M ad] et (corr.) C 22 imaginem] imagine N )

eorum et similitudo una est, quo modo non unum sunt et natura? in spiritalibus enim ubi utique non sunt figurae, simile non erit aliquid nisi per substantiam, ut ubi duorum imago una est, quo modo non eorum una erit et substantia? idcirco enim imaginem eorum et similitudinem unam esse legimus, ut unum eorum nihil differre ab altero crederemus, hoc est, uerum dei filium esse Christum, quia non est dispar a generante natiuitas. denique Iudaei intellegentes, quia proprium sibi patrem dicebat deum, dicunt ad Pilatum: nos legem habemus, et secundum legem debet mori, quia filium dei se fecit. Iudaei intellexerunt, et Christiani se dicunt non intellegere? qui non credebant, intellegebant; et qui se dicunt credere, faciunt ne intellegant? uel hoc saltim admitterent, quod profeta Eseias, ut Christum non a semet ipso quidem, sed de deo deum esse significaret, inter cetera ait: post te sequentur alligati uinculis et adorabunt te et in te deprecabuntur, quoniam in te est deus et non est deus praeter te. tu enim es deus, et nesciebamus, deus Israhel saluator.

Quantum ad bonam mentem pertinet, haec manifesta sunt. his enim et pater in filio esse probatur et filius deus eiusdem substantiae, qua pater est, significatur. in quo enim deus est et praeter ipsum deus non est et ipse deus est, quid aliud poterit esse dici, quam hoc quod est pater deus, et nec differre in aliquo? hoc est enim duo esse unum. in ipso enim deus est, quia quamuis deus sit, non tamen ex se deus [*]( 8 cf. Iob. 5, 18 9 Ioh. 19, 7 16 Esai. 45, 14. 17 ) [*](if.PG) [*]( 1 sunt nnum GA 2 enim om. M 4 una om. M 5 una FB 6 eorum unum CNX deferre M (corr.), F defferre C 10 debat M 12 ducunt (corr.) M alt. intelle-] hinc iYI. G usque ad p. 1SS. 25 13 salutem C 14 *«»quod N 15 significarc FB 16 uin-calis C 20 manifeste (corr.) C 21 hiis FB in om. FB 22 qua] quia N, (corr.) A 24 ease eras. MN 25 in pr.] ab N 26 deaa enim C . )

est. est enim a patre, quia filius est. praeter ipsum autem non est deus, quia unicus patris filius est. ipse autem deus est, quia una adque eadem substantia dei et Christi est. nihil igitur ambiguitatis relinquitur, ut patris et filii una esse credatur substantia. uerus enim filius et ueri patris est.