Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Idonei testis proferimus sermonem. dicit enim angelus ad Mariam inter cetera: et dabit illi dominus deus sedem Dauid patris sui, et regnabit in domo Iacob in aeternum, et regni eius non erit finis. quo modo diceretur ab idoneo teste pater eius Dauid, si non esset Maria ex semine Dauid?

LXXXVII. SI UNUS EST DEUS, CUR IN TRIBUS SPES SALUTIS EST, ET NON IN DUOBUS AUT QVATTUOR AUT CERTE IN IPSO UNO? ET QVARE NON EST AB INITIO TRINITAS PRAEDICATA?

Nihil paene nouum; sic enim trinitas praedicatur, ut unus deus credatur. non ergo additum est aliquid, sed sacramentum dei unius reuelatum. inter ipsa autem primordia manifestari non oportuit, quia prius praedicandum est et postea id quod praedicatum est reuelandum, ut scias patrem esse, a quo cuncta sunt, filium uero dici, per quem sunt omnia, spiritum autem sanctum appellari, per quem omnia, quae a patre quidem, sed per filium sunt, regenerantur ad fidem dei unius. h ergo tres sunt quidem, sed una diuinitas. ratio igitur facit ut [*]( 2 cf. Ifattb. 1, 16 7 Luc. 1, 32. 83 12 cf. Matth. 28, 19 etc. 21 ef. Ioh. 1, 3 ) [*](fĮ.P) [*]( 1 ab om. M (adci.), CNX (add. Am3) 2 eet om. C euangelista est GA traxit C 8 dispowata QA 4 pro et (corr. atr.) 14 5 exj et M sumne (cotrr. atr.) M 6 testes NFB proferimus] prostremas (corr. pQstremaa) C 8 legnauit CX 10 enioa N 12 unius atr. in ras. M 18 ęt] ex M 17 credatur (t in ras.) M 21 cuncta «I.ft e. I. oquua Mmd ctmcta (n in ras.) N 23 regerantar M oni (erae.) nnias M hii C ) [*]( 10* )

148

tres sint, non plures aut infra. omnis enim numerus usque ad nouem peruenit, quia tres, dum inuicem in se sunt, faciunt numero nouem, quia in uno tres sunt et tres in unum. qui enim uidet unum, uidet tres, dum nihil differt alter ab altero. tres ergo unum et ter tres unum; hoc est, in nono numero perfectio est, quantum ad numerum pertinet, quia de uno sunt omnia. addito enim uno, ex quo uel in quo tres qui numerantur nouem, fiunt decem aut XX. semper tamen usque ad nouem uenitur et unus additur, quia nouem unum sunt, ut plena perfectio sit unitatis.

LXXXVIII. SI MAIOR GRATIA ET MANIFESTIOR INTELLEGENTIA IN NOUO EST QVAM IN UETERI, QVARE ESEIAS PROFETA SEDENTEM IN THRONO MAIESTATIS UIDIT DOMINUM SABAOTH, QVI EST CHRISTUS, IUXTA INTERPRETATIONEM IOHANNIS EUANGELISTAE — DIXIT ENIM INTER CETERA: (HAEC LOCUTUS EST ESEIAS. QVANDO UIDIT MAIESTATEM EIUS ET LOCUTUS EST DE EO\' —, IN NOUO AUTEM STEPHANUS PRIMUS MARTVR STANTEM UIDISSE SE DICIT IESUM A DEXTRIS DEI? QVID EST ISTUD UT HIC QVASI SUBIECTCS UIDEATUR POST TRIUMPHOS ET ILLIC QVASI DOMINUS, ANTEQVAM UINCERET?

Prout causa se fecit, ita et dominus se ostendit. profetae enim uisus est quasi rex corripiens plebem et hoc se ostendit quod erat; in pace enim erat causa deitatis eius. Stephano autem ut stans appareret, fecit calumnia Iudaeorum. in Stephano autem saluatoris causa uim patiebatur; ideo sedente iudice deo [*]( 18 cf. Esai. 6, 1 16 Ioh. 12, 41 19 cf. Act. 7, 55 ) [*](dff. P) [*]( \' 2 nouem (in ras.) N in se sunt] inserunt X faciunt] adiciunt X 3 in uno tres] tres in uno GA 4 differt (ff in ras.) N defert X 5 ter om. X tres] ters (corr. m4) M 8 decim NX ad om. GA 13 trono C (add. h 8. l.), B 18 itefanus (s 8. i) M 19 uidisse om. (add. s. I.! N aj ad M 22 ..uinceret C 23 se fecit] refecit M; an rem fecit legendum? 24 res (corr.) M 26 stesphano (alt. s exp.) M 27 iudici C )

149

stans apparuit, quasi qui causam diceret, et quia bona causa eius est, ad dexteram iudicis erat. omnis enim qui causam dicit, stet necesse est.

LXXXVIIII.

SALUATOR INTER CETERA DICIT DE SPIRITU SANCTO, QVOD \'UENIENS,\' INQVIT, \'ILLE ARGUET MUNDUM DE PECCATO ET DE IUSTITIA ET DE IUDI- CIO: DE PECCATO QVIDEM, QVIA NON CREDUNT IN ME; DE IUSTITIA UERO, QVIA EO AD PATREM ET IAM NON HDEBITIS ME; DE IUDICIO AUTEM, QVIA PRINCEPS MUNDI HUIUS IUDICATUS EST.\' CAUSAM QVIDEM UI- DETUR DIXISSE ARGUENDI MUNDI, SED INDIGET EX- PLANATIONE.

Cum saluatori non crederent Iudaei neque mundanae potestates — quia non solum hominibus se manifestari uoluit, sed et principibus et potestatibus in caelestibus, sicut docet apostolus in epistula ad Efesios —, post passionem suam uera se locutum spiritum sanctum probaturum ostendit. et hoc est \'arguere mundum\', ostendere illi uera esse quae credere noluit. credere enim noluit a deo uenisse saluatorem. saluator autem seruata iustitia non trepidauit reuerti ad eum qui se miserat, et per id quod regressus est, probauit se inde uenisse, quia nemo ascendit ad deum, nisi qui descendit a deo. uidentes ergo potestates ascendere eum confusae sunt, uidentes uerum esse quod uelut falsum spreuerant. itaque ista iustitia arguit eos, qua iustum probatum est, quia regressus est unde uenerat. [*]( 6 Ioh. 16, 8-11 15 cf. Eph. 3, 10 21 cf. Ioh. 3, 13 ) [*]( : I\' ) [*]( 6 iustitia] iudicio GA iudicio] iustitia GA 7 crediderunt N 8 qui M ad patrem eo GA 10 huiua mundi NG 13 mandane* (corr. mundana m4) M potestas M 14 manifesHtari C 15 docet (corr. dicet) JI 16 ephesios C effesios X spiritum sanctum locutum (corr.) N 18 illi om. X quae] quia (corr.) M qui C noluit] .0- Init (n s. ras.) M 20 reuerti] reuerti (corr. reuera) M reuertenti G reuerenti (en exp. et eras.) A 21 se] sed (corr.) M 23 potestas corr.) M confusi C 24 apraeuerant N 25 quia regressas cst om. N )

150

sic autem arguit eos de peccato, quia non solum credere ei noluerunt, sed et occiderunt eum. de iudicio uero sic eos corripuit, dum ostendit principem mundi reum factum et conpressum ab eo, cuius fidei non communicarunt. uidentes enim animas de inferis ire in caelos cognouerunt adiudicatum esse principem huius mundi, ut reus factus in causa saluatoris quae tenebat amitteret.