Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Quibusdam uidetur \'principes huius saeculi\' maiores Iudaeorum significasse, quasi iuxta quod Petrus apostolus dixit: [*]( 1 cf. Ioh. 19, 16 cf. Matth. 27, 20. Marc. 15, 11 5 Matth. 27, 23 20 Mare. 1, 34 21 I Cor. 2, 8 ) [*](k/P) [*]( 1 ceseari (corr. cesari) C 3 iuda FB 4 promoniti MG praemoti C 5 bane] ac C 6 datum C 7 redditam MG, A (exp. et eras. pr. d) 9 adicitur M mortuos (eorr.) C excepit NX 12 ponitur CFB 13 quod] ut C 14 maliuolentia iudaeorum (uolentia iu in rcw.) N IS saecnli] est add. C 27 iuxta ********** N ) [*]( 8* )

116

scitis enim, inquit, fratres, quia per ignorantiam gessistis hoc malum, sicut et principes uestri. ergo Iudaeorum erant principes, non tamen huius saeculi. \'principes\' enim, ait, \'uestri\', non saeculi, quippe cum dixerint regem se habere Caesarem, sub cuius fuerant redacti potestatem. sunt autem isti hi principes, quos alio loco significauit apostolus dicens: non est nobis conluctatio aduersus carnem et sanguinem, sed aduersus principes et potestates, aduersus huius mundi tenebrarum harum rectores. recte ergo quaeritur. si enim isti non cognouerunt Iesum, quo modo poterat fieri ut daemonia agnoscerent eum?

Sed aliud est quod cognouisse in Christo daemones dicit, et aliud quod huius saeculi principes negat agnouisse. nam daemonia sciebant quidem ipsum esse, sed qui per legem fuerat promissus. omnia enim signa uidebant in eo, quae dixerant futura profetae, et quod ex semine Dauid de uirgine uenturus esset redemptor Israhel: mysterium autem diuinitatis eius ignorabant, sicut et principes eorum. denique quaerit. quamuis captiose, diabolus a saluatore dicens: si tu es filius dei et cetera. uidens enim aliquando diuinam uirtutem, aliquando hominis infirmitatem ambigens quid uerum esset. torquebatur. concordant igitur scripturae secundum ea quae reuelata sunt. inpossibile est enim discordare unius spiritus uiros. [*]( 1 Act. S, 17 4 cf. Ioh. 19, 15 7 Eph. 6, 12 19 Matth. 4, 3. Luc. 4, 3 ) [*](def.P i ) [*]( 3 ergo] esto M 4 dixerunt X 5 potestatem (m Up.) G poteatate A 6 hii CX 8 aducrsns .......... N 9 tenebrarum harum rectores] rectores tenebrarum Itarum rectone (rectoris add. postea ml) C rectores tenebrarum harum GA 18 cognouisse CNX 16 dixerunt X prophetae futura (corr.) N 21 esse M 23 reuelate (corr.) C )

117

LXVII. QVID EST QVOD IN CRUCE POSITUS SALCATOB AIT: \'PATER, IGNOSCE ILLIS; NON ENIM SCIUNT QVID FACIUNT\'? SI NESCIUNT, QVID EST QVOD IGNOSCITUR, MAXIME CUM DICAT REX ABIMELEC AD DEUM: \'NUMQVID GENTEM IGNORANTEM PERDES?\'

Non omnis ignorans inmunis a poena est. ille enim ignorans potest excusari a poena, qui a quo disceret non inuenit; istis autem hoc ignosci petit, quia habentes a quo discerent operam non dederunt. huius modi non licet ignorare: accipient ergo ueniam si conuertantur.

LXVIII. ORANDUM UTIQVE PRO INIMICIS DOMINUS DOCUIT: QVID EST UT CONTRA ANIMAE OCCISORUM ULCISCI SE PETANT DE DEO POSTULANTES UINDICTAM?.

Sic animae occisorum clamant uindicari se postulantes, sicut sanguis Abel clamauit de terra. causae ergo sunt quae clamare dicuntur, cum loqui non possint. sanguis enim effusus quid aliud quam uindicari se postulat, clamans non uoce, sed ratione? nam et opus opificem laudare dicitur per hoc ipsum quod uidentem se oblectat. non enim tam inpatientes sunt sancti, ut urgeant fieri quod sciunt tempore praefinito futurum, quod nec anticipari potest nec differri. sed hoc dicto ostendere uoluit uindicaturum deum sanguinem sanctorum suorum, ne, quia tam patiens nunc uidetur, inultum putaretur impium [*]( 2 Lac. 23, 34 5 Gen. 20, 4 11 cf. Matth. 5, 44. Luc. 6, 2i 12 cf. Apoc. 6, 10 16 cf. Gen. 4, 10 19 cf. Ps. 144, 10 ) [*]( f, P ) [*]( 1 •• est M 4 abimalech C, (corr. m2 abimelech) B abimelech NX 7 qui a quo disceret] qai quos disceret M qui quod disceret C quia quod sciret X 8 isti autem ignosci petierunt GA haec FB 9 accipientes C accipiant GA 12 quid est ut contra om. C animae.. C 13 de] et C 17 possunt M, G (corr.) 20 oblectet (corr.) N impatienter M 23 noluit uolnit (alt. exp.) N )

118

bellum, quod contra sanctos geritur, ut et terrorem incutiat persequentibus dei seruos et exhortaretur pro se patientes. releuatur enim anima patientis, quando uindicari se audit a potente. prae se enim fert, si mortem suam audiat iudici displicere; tunc enim pro certo habet innocentem se esse. et deus quidem misericors et patiens est, sed moderate. expectat enim ut impii credant et peccatores emendent; si quo minus, plectentur, quia dei longam patientiam contemserunt.

Cuius rei exemplum etiam tempore misericordiae praedicatae ostendit, ne non patiens, sed insensibilis, et quem neque dolor alicuius neque pietas commouere uideretur. hinc est unde ait per profetam: tacui; numquid semper tacebo? et dominus: numquid non faciet, inquit, deus uindictam seruorum suorum clamantium die ac nocte? sic utique clamant, sicut supra diximus. si quis ergo Christianus ad tempus uindicet non acerbe neque cum sanguine, non peccat; melius tamen fecerit, si dimiserit iudici deo.

LXVIIII. SI IAM PRAEDICANTE IOHANNE AUT SALUATORE LEX CESSAUIT, QVO MODO SALUATOR AIT: \'NON UENI SOLUERE LEGEM AUT PROFETAS, SED ADIMPLERE\'? SI ENIM PROHIBITA EST, QVO MODO NON SOLUTA EST, QVAE AGENDI AMISIT AUCTORITATEM?

Omnia quae de Christo dicta sunt, adimpleta sunt. et ipse dominus sic adimpleuit legem et profetas, cum omnia, [*](12 Esai. 42, 14 13 Luc. 18, 7 18 cf. Matth. 11, 13. Luc. 16. 16. 19 Matth. 5, 17 ) [*](def. I) [*]( ) 1 et om. M incutiens C 2 et om. FB reuelatur X 3 animas codd. (con\'. CNGB) patientes C (corr.), X audit a] audita a (corr.; a tert. est in ras.) C 5 innocentem se] innocentem C et innocentem X 6 expectant (corr.) C *• expectat N 8 contempserunt NX 9 praedicatae] praedicat et GA 10 patientis (corr.) M 14 sic] sicut C 16 aceruet GA acerbet B (t exp.) 19 lex om. C 22 austorem M 24 impleuit X quaequae N quequae C )

119

quaeque de se scripta sunt, fecit nec dissoluit aliquid, sed confirmauit. lex enim et profetae usque ad ipsum. profetae enim de ipso locuti sunt; ideo ultra illum quae ab his de hoc dicta sunt tendi non possunt neque post ipsum aliqui huius modi profetae repperiri potuerunt, quia neque habent de quo dicant, et de quo dicebant iam uenit. omnia etenim uoluminibus suis complexi sunt, et incarnationem et conuersationem et passionem et resurrectionem et diuinitatis manifestationem et futurum eius iudicium reuelarunt, ac per hoc cessauerunt profetae impleto opere dispensationis.

Lex autem duplici modo cessauit, nec quidem tota; nam et id quod cessauit poterit manere, si seruetur condicio. aliud enim cessauit in sententia, aliud in ipsa lege. praedicante Iohanne baptismum paenitentiae in remissionem peccatorum cessauit sententia legis, quae reos tenebat peccatores, cessa. uerunt etiam onera legis, quae ad duritiam cordis Iudaici fuerant data in escis, neumeniis, mustelis. misericordia enim adueniente cessauit uindicta. sed onera legis in perpetuum cessauerunt, sententia uero his cessat et aboletur, qui permanent in bene- beneficio consecuto. his autem qui redeunt ad hominem ueterem refricatur legis auctoritas, quia inmemores beneficiorum redeunt sub sententiam legis.-