Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Et non solum haec proficiunt ad causam supra dictam, \'quoniam Samuhel non fuit de filiis Aaron, sed et illud quod dicit mater eius ad dominum: quia si mihi, inquit, dederis filium, commodo eum domino omnibus diebus uitae suae. non hoc diceret, si esset natus sacerdos — oportebat enim illum seruire altari —, sed quia Leuita erat et adhuc lex Leuitis non erat posita, sed unus quisque pro uoluntate sua agebat, ita ut oberrantes inlicita praesumerent. Ionatham enim filius filii Moysi, cum inter Leuitas deputatus esset, sacerdotium agere praesumpsit tribui Dan. ac per hoc legimus in libro Iudicum, quia unus quisque, inquit, placita sibi faciebat, eo quod non esset rex in Israhel. idcirco [*]( 1 cf. I Par. 24, 3 seqq. 17 I Reg. 1, 11 22 cf. Iudd. 18, 30 25 Iadd. 17, 6 ) [*](ief.P) [*]( ? baioli CNX 9 po*i oblationes lavuna in P usque ad qu#eet. 101 (p. 1$8. 14) 11 cytfeirazaimum C ut om. X bii MCX 13 et otuiml cito CUUl C 14 curam] cirem (corr.) M 15 baet prefieiNlt M 17 ad domiamn] ad deum (om. add. s. I.) M quia (m ras.) M 18 quomodo C (t-orr. comodo), X 20 altarii C 22 iosAtbam C ionatha M ioaatha NX 23 leuitia (eorr.) N 24 tribubi C tribu NX Dan om. NX )

Et ut plenius quaestio discuti possit, etiam illud tractemus, quod dictum est de Helcana, quia ueniebat ei diebus in dies offerre munera sua et decimas. quo modo decimas offerebat, qui nihil possidebat? Leuitae enim non acceperunt agros, quia de decimis, quae a plebe dabantur, uictum quaerebant. sed potest fieri et sic datur intellegi. quia potuit habere possessionem uxoris suae aut emptam, quia de aliis tribubus accipiebant uxores non solum hi, sed et ceteri, ita ut et sacerdotes acciperent sibi de aliis tribubus uxores. nam Ioadae sacerdos magnus uxorem duxit de tribu Iuda filiam regis Ioram.

In absoluto est septem mulieres septem ecclesias esse significatas; quamuis enim una sit, sed septiformis dicitur, ut corpus unum septemplici numero constet membrorum. non [*]( 1 I Reg. 1, 11 4 cf. I Reg. 1, 3 12 cf. IIII Reg. 11, 2. II Par. 22, 11 14 Esai. 4, 1 ) [*](tkf.P) [*]( \' 1 nouit N uocauit X commendo (corr.) C quomodo X 4 et om. M 5 diebud (u in ras. m. rec.) N offerri C 6 offerabat 3f possedebat X 7 acciperunt MCX de om. M 8 uic* (tum s. I.) N 9 aut] ut X 10 accipiebant-tribubus om. (add. illj. mg.) C hii ex 11 et ait. om. MG 12 tribul M 14 LECTIO DE ESAIAE (ESAIA A) PBOPHETE (PROPHETA A) GA LECT C lectio FB propheta F (corr.), B uerba scripturae titulo incorporaui adpr(a)ehenderant MCFG, (corr. adpr(a)ehendent) NAB 15 septem] IIII C 18 auferis (i eras.) M aufrrs (corr.) C aufer GA 20 septem pr.] IIII C 22 numerum F, (um pr. in ras.) B )

In hac ergo quae in terris est ecclesia omnium ecclesiarum facta est mentio, quia, cum huic sacramentum creatoris praedicatur, etiam caelestibus huius modi intimatur doctrina. inferioribus enim . cum insinuatur, necesse est ut audiant et superni. unde apostolus: mihi. inquit, minimo omnium sanctorum data est haec gratia inter gentes euangelizare inconprehensibiles diuitias Christi et inluminare omnes, quae sit dispositio mysterii absconditi a saeculis in deo, qui uniuersa creauit, et innotescere principibus et potestatibus in caelestibus per ecclesiam multiformis sapientiae dei. per hanc ergo ecclesiam superni docentur, quia ueritas, ait, de terra orta est. ut enim mentio superiorum fiat, hic septem ecclesiae nuncupantur in una plebe, quas septem ecclesias supplices profeta inducit saluatori facto homini. intellexerunt enim ad hoc natum esse Christum, ut [*]( 2 cf. Eph. 5, 28 7 cf. I Cor. 12, 24. 25 9 Col. 1, 18 cf. Eph. 4, 16. Col. 2, 19 16 Eph. 3, 8—10 24 Ps. 84, 12 ) [*](iq.P) [*]( 1 enim] autem NX celestis M 7 eg6re (- m. rec.) N agere OA 10 sassistit M 19 dispotio M 20 ministerii X 21 innoctescere M 22 in caelestibaa om. X sapientiae (corr. aapientia) N 23 docetnr M 25 nnnccnpantnr M nuncupatur X uno C )

Hae ergo septem ecclesiae adprehenderunt hominem unum, id est natum Christum, dicentes: panem nostrum manducabimus et uestimentis nostris operiemur. uerum tamen inuocetur nomen tuum super nos, aufer obprobrium nostrum. quid est hoc quod precautur si enim pane proprio utuntur et uestimentis suis induuntur, id est, et uiuunt et nudae non sunt, quid eis deest? si enim panis ad uitam significatur et uestitus ad dei deuotionem — quia qui sine deo est, nudus dicitur; unde apostolus: qui in Christo, ait, baptizati estis, Christum induistis et iterum: si expoliati, inquit, non nudi inueniamur —, quid est quod poscunt ut auferatur ab eis obprobrium, nisi quia hic populus signatur in septem ecclesiarum numero, qui sub lege agens Christum expectabat promissum ad abolenda peccata? ideo dicunt: panem nostrum manducabimus — hoc est, uerbis legis, quae unum tradunt deum, pascemur, quia non in pane tantum uiuit homo sed in omni uerbo dei — et uestimentis nostris operiemur, id est, creatoris nostri nomine censemur, quia hoc unus quisque indutus dicitur, quod et est et profitetur. [*]( 3 Rom. 11, 26. cf. Esai. 59, 20 6 Esai. 4, 1 13 Gal. S, 27 15 II Cor. 5, 8 19 Esai. 4, 1 21 Deat. 8, 3 (Matth. 4, 4) 22 Esai. 4, 1 ) [*]( 1fe/.i3 ) [*]( \' 1 auferet C 2 est (expo N) esse CN 3 aeniat M 5 hae (e ift rofi.) M haec CX 7 mandHcauimuB G, (corr. m2) A 8 prapdicantar MC 10 panem A (corr.), B induantur M 11 et niannt] inaeniastur M si ont. C 12 ad alt.] a A (corr. m2), B deaotionem] induitionem eM. 13 nucius.*** M 16 ajit (corr.) NB 18 ad aholenda] abpboienda X (ex adobolemda F, (corr.) A, (dopo m,3 in ras.) B) 21 ia pr. om. QA 22 neatijnenti M 24 prophetetur C propJ}etatar NX )

Denique senatores uel officiales ex uestibus intelleguntur quid sint. sed quia haec satis non faciunt ad deum pi\'omerendum, hoc etiam statuit, ut per sacramentum cognitionis unius dei heres esset homo regni caelomm. per fidem enim peccatis ablutus et a morte secunda, quae ex sententia data in Adam homines apud inferos detinebat, alienus nullo detinente pergit in paradisum dei patris, in quo dixit dominus latroni, quod secum esset futurus. quamuis enim populus supra dictus, qui in septem ecclesias significatus est, sub dei lege esset et deuotione a mundi ipsius origine, indigebat tamen purificatione tam proprii quam paterni delicti, quia omnes, inquit, peccauerunt et egent gloria dei. idcirco orant supra memoratae ecclesiae, ut auferatur obprobrium earum inuocatione nominis Christi, quia qui signum eius habent, quo uicit mortem, ab inimico teneri non possunt. et non solum istae ecclesiae Christi nomen super se inuocari precantur, sed et supernae spiritales in caelestibus degentes. quamquam enim spiritales sint et caelestes potentiae, obprobrio tamen subiacent, si a creatore suo fuerint alienae, et nec membra erunt corporis, quae caput suum non cognoscentes oberrant.

Et quia aliud non est quam explanauimus, in subiectis profeta testatur dicens: in illa autem die inluminabit [*](5 cf. Apoc. 2, 11 ete. 7 cf. Luc. 28, 48 11 Roni. 8, 23 16 cf. Eph. S, 10 22 Erai. 4, 2 ) [*](itf. F) [*]( 2 quia si (si eras.) M 3 etiam] enim codd. heres esset] hereses sed C heres esae et N heredes esse et (de fort. in ras.) F heres esset et G beresse esset et (pr. se exp. et eras.) A heresesesse et (aii. es ercts.) B 4 et et (J 5 aecutrda M dicta M 6 alienos X 8 Metis C 9 uotiotfe (tdrr.) M deuotKmem X a toatidi ipsitts ortgffre indigeoat öunen ptirifltiatione tinI. NX 10 tathes] tunc C 11 dilecti C (corr.), \'F, G (doir.) qtiia] qtra ftf 10 gioraun .(m eftfs.) X orant] \'ttrant M memorata CF, (ta 8. l. ms) B ecclesia JTJS 18 fcfafereYir M 14 habent eitte GA 17 è\'t etftltateB] incaelefftes JBB TncaeleBtis GA 19 ca##*put N 21 tapleWoftttis (i 8. L) M 22 inlnmtbaHit CX )

Cum ea quae non erant deus uoluisset existere et maiestati suae minime opus hoc condignum sciret, prius de se, cum sit natura simplex et incorporeus, filium generauit, qui nihil ab eo distaret, ut magnitudini suae congruus responderet effectus. quid enim ultra posset facere, quam ut se alterum, qui perfectus est, generaret? hoc ergo perfectum opus est, quo [*]( 1 Esai. 4, 4 16 cf. Act. 17, 25 ) [*](dc/.F) [*]( V 8 pargauit CX tam eoidena quia] cf. Study of Asnbromatler p. 83 6 fuerint C 9 noscetetur M 10 ut] aut C 11 delecta M 13 in om. NX ......iam M iam (in ras.) N non om. C 15 IN- CIPIUNT cmte QU(A)ESTIONES add. OA 16 et] ut G, A (corr.) 17 Christo om. N saluatori NX 20 existeret (corr.) C magieetstie vg eraa.) N maiestatis CFB 23 magnitudinis FB magnitudini* A 24 faceret (corr.) C se alterum] saul terum (corr.) M 25 perfectus est] perfectia C ergo (go in ras.) N quod X. )

Uerum et manifestum est saluatorem baptismo non eguisse, quia Christus non factus sed natus est dicente angelo pastoribus: ecce natus est uobis hodie saluator, qui est Christus dominus. denique sciens Iohannes sanctitatem eius prohibebat eum a baptismo, saluator uero institit fieri oportere, non utique propter peccatum, sed propter implendam iustitiam. dignum enim erat, ut ipse exemplo esset futuris filiis dei, qui per baptismum filios dei fieri docebat; et qui credentibus spiritum sanctum dari promittebat, debuit istud in semet ipso uisibiliter demonstrare, quo conperto credentes inuisibiliter accipere se spiritum sanctum in spe haberent. [*]( 5 cf. Ioh. 1, 1 12 cf. Luc. 2, 11 13 cf. Matth. 8, 15. 16 17 Lnc. 2, 10. 11 19 cf. Matth. 3, 14. 15 22 cf. Ioh. 1, 12 23 cf. Luc. 11, 13 ) [*]( t IJ ) [*]( 3 inferios M inferiuB CNX . generationi NX 5 ministerio codd. 9 miniflterium C, G (eras. ni), A 11 car saluator om. N sancti C 13 baptismo X 14 et peccati eras. C 18 iohaii» (o in ras.) M iohan- Qis CFG 21 erat enim GA ipso C 24 demonstrare om. M quo conp. cred. inuiJib. -om. (add. mg.) M 25 se om. MB sanctum quod seqttitur litura C in spe] in se GA )

Hominis ergo causam suscipiens et per regenerationem filios dei fieri docens baptizari debuit, ut in se hoc ostenderet ratum. facile enim probatum habetur et suadetur quod dicitur. si a magistro fieri uideatur. sic utique et uirtutum insignia oportuit fieri, ut iam filius dei apparens per mysterium regenerationis medellam daret corporeis passionibus, ut exemplo esset futuris fratribus, quia per regenerationem accipit unus quisque potestatem uirtutis.

Circumcisio praeteriti temporis mandatum est, quam usque ad Christum oportuit habere auctoritatem, ut tam diu curreret, quam diu Christus nasceretur promissus Abrahae, ut de cetero cessaret circumcisio promissione impleta. in figura [*]( 22 cf. Luc. 2, 21 ) [*](def. P) [*]( I 2 enim] ** N spiritaliter *w. N 3 sanctus enim G A 4 profldt CGA est unctio ca Hiura deleta C 5 sppeUattrs) M add. C 6 ♦•miliisterio N 7 vngebantttr N, A {corr. m2) 10 et pr.] ex G, A (?) potestate GA accipit N 13 suspiciens M 14 et baptizui X se eras. C 15 Teatutn X 16 sic (corr. sicut) G sicut A 17 ministeruun BT 18 corporis NX 19 generatinno M accepit NX 25 tam Utora arf#- tum C 26 abrehe M )

Ambigenti Mariae de conceptu possibilitatem angelus praedicat dicens: spiritus sanctus superueniet in te, hoc est: \'ne dubites, quia uirum nescis; quod enim dixi\', ait, \'quia concipies, spiritus sanctus superueniens in te operabitur, ut concipias sine uiro.\' et uirtus altissimi, inquit, obumbrabit tibi. \'altissimi uirtus\' sine dubio Christus est; hoc enim ad ipsius personam pertinet. superueniens ergo spiritus [*]( 1 Gen. 22, 18 16 Luc. 1, 34 18 Luc. 1, 35 21. 24 ibid. ) [*]( f.P) [*]( 2 benedicetnr M 5 benediceretur MFB 6 xpi (in ras.) N 8 scieretur CF, (corr.) B is om. GA 10 qui C 12 noscuntur (corr.) C 13 rectus CN rectos X xpm (xp in ras.) M 15 dicente maria. X 18 in te] dne M 19 obumbrauit CX 20 praedicabat C 21 hoc est-in te om. C 22 dixi ait] dixi ait tm2 corr. dixit) N 23 sanctus spiritus N 24 concipies X tinqait M obumbraait CX ) [*]( L. Ps.-Aag. Queflt. test. ) [*]( r i )

Quaestio ista gemina ratione debet intellegi. primum enim domus Christi ecclesia est, quam aedificauit sibi sanguine suo. deinde potest et corpus eius dici domus ipsius, sicut dicitur et templum eius. si enim propter habitationem dieitur templum dei, non absurde dicetur et domus, sicut legimus in lege. sed si effectu spiritus sancti factum est corpus, quod et domum posse dici arbitramur, quare ad personam Christi relatum est, quaeritur. factum filii factum patris est, quia utriusque una uirtus est. simili modo etiam factum spiritus sancti factum filii dei est propter naturae et uoluntatis unitatem. siue enim pater faciat siue filius siue spiritus sanctus, trinitas est quae operatur; et quicquid tres fecerint, dei unius est operatio. [*]( 12 Prou. 9, 1 15 cf. Act. 20, 28 16 cf. Ioh. 2, 21 18 cf. Ps. 25, 8 etc. ) [*](<hf. P) [*]( 5 ex gpleudore] explendore FB 6 diceret X uirtutis] oiitiu N (icorr.), X 13 aedificabit GA 18 dicitur X 21 eat pr.] ease Jf 22 spiritum C 28 est dei GA propter nature (prepter natu in ru.) M 25 unius dei GA )

Nemo sic poterit hebetari, ut neget omnia facere deum cum ratione. ideo ergo Christus descendens de sacris sedibus ad salutem mundo tribuendam, ut etiam mundum ipsum et tempora a se instituta doceret, tum nasci homo uoluit ad deminutionem humani generis augmentandam in deum, quando ex magna deminutione lux, quae dies est, crementum incipit accipere, ut tempus natiuitatis eius rationi congruat doctrinae diuinae, quae ex umbra mortis homines coepit multiplicare ad uitam.

Christus dei filius ex aeterno est secundum spiritum sanctitatis, iuxta carnem uero ex semine Dauid natus est filius deo, ut in utroque non factus deo filius habeatur, sed natus. illud autem quod in baptismo audit, mysterii, non sua causa est. nam hoc omnibus audit qui baptizantur. ipse autem demonstratur tantum modo, ut ex hoc appareat in homine uirtutibus deus, ceteri uero firmantur, quia ex hoc incipiunt esse filii dei, cum sanctum accipiunt spiritum. quamuis enim sanctum natum sit corpus domini, non tamen sacramento regenerationis [*]( 12 cf. Bom. 1, 3 16 (Ps. 2, 7) Lac. 3, 22 ) [*]( def.P ) [*]( 1 si omnia ratione faetg (sic) sunt adnexapriori quaeatiani (corr.) in C 2 VIII CNX aaaator Jf est post natus add. C 8 habitari C hebitari N (corr.), F faceret eum C 7 demunitionein M demi.n.tionem (u s. alt. ras.) C. diminntianem NX 8 demanntione (torr.) M demitame (nn 8. ras.) C 9 at ad N 12 si ex om. M ChriBtas om, X dei CNX 14 ateroqae FB utero OA 19 dei X 20 dei X 21 myaterii non aua in ras. M 26 natum om. C ) [*]( 7* )

Omnia propriis locis et temporibus gessit saluator. ut enim omnia se nutu patris recte condidisse doceret, tunc uoluit passione sua mundum redimere et reformare, quando eum et creauerat, id est in aequinoctio, unde mundus initium cepit et dies super noctem increscere. in regno itaque agens Romano non nisi octauo Kl Apriles pati debuit, quando aequinoctium habent Romani. tunc enim utique primum haec pars mundi inluminata est et ex eo dies coepit crementum accipere ideoque et passione saluatoris tunc a tenebris ad lucem perducta. nulla itaque uituperatio auctoris poterit uideri, quando lapsam creaturam tunc reformauit, quando et fecerat. nec enim reprehendi poterit rei lapsae initium creationis, cum ad id redeat instauratio. eadem enim die uoluit esse renouationis gaudium, quo fuerat et dedicationis. [*](rle.f. IJ) [*]( \' 3 diiti (corr.) a 5 spiritu sancto X 6 et pro om. MF 7 natae N 8 •miaterii N 9 diminutum NX 10 caasa C croci..- C 11 quod QA VIII NX aprilis NX 13 locna (corr.) C 15 redemere C, N (corr. m. rec.), F, B (corr.) 16 caepit C coepit NX 18 octauo romano C VIII NX aprilis FB aprelia A 19 utique enim GA pras M 20 caepit C 22 uituperatione X 26 an legendutn qDaP dedictioois C. )

Non est ambiguum patrem Iosef Iacob fuisse. ordo enim a Dauid per Solomonem tramitem suum tenens recto cursu peruenit ad Iacob. cuius filius est Iosef: Heli autem filius Matthiae, qui a Dauid per Nathan. filium eiusdem Dauid, ordinem tenet usque ad tempus, quo saluator aduenit. unde singuli euangelistae a Dauid singulorum fratrum generationum ordines prosecuti quasi furcam fecerunt. ut Matheus a Dauid per Solomonem descenderet ad "Iosef;" Lucas uero ab Heli, qui tempore fuit saluatoris, ascendit per traducem Nathan filii Dauid et Heli et Iosef utriusque iunxit tribum ostendens unius generis esse utrumque, ut, cum Heli sociat Iosef, non - discrepare eos in generatione, sed fratres ostendat, ac per hoc non solum Iosef filium esse saluatorem, sed et Heli. ipsa enim -ratione, qua Iosef filius dicitur saluator, ipsa est et Heli filius et ceterorum omnium, qui de eadem tribu sunt. hinc est quod dicit apostolus: quorum patres et ex quibus Christus secundum carnem. diuino etenim nutu permotus Lucas est, ut ab Heli per traducem Nathan ascenderet ad Dauid et per Tharam patrem eius ascenderet ad Sem filium Noe et adhuc super diluuium perueniret ad Seth filium Adae, qui redditus est pro Abel, et eadem ratione faceret filium Adae saluatorem, qua dicebatur [*]( 1 cf. Matth. 1, 16 2 cf. Luc. 8, 23 20 Rom. 9, 5 ) [*](iief. P) [*]( 1 HATH N iosep MN 2 patris C 8 inperit (corr. inperiti) C diaeriptns NX quia C 4 nesciantur (?) C 8 matthie (pr. tuitl. UIJe m raR.) M mathiae CNX qui aj qui. (i in raв.: a \'s. ras.) C rratha MF matha N nathatn X 9 tenet usqde] tenetur qa(a)e CX tesetar qm N . , 11 ordinem GJH proseqauti MF perseeuti X 13 naths M natham CX 14 heliae C, N (corr.), X unxit -9, (eorr. nt2 add. i 8. /.) A 15 soeia -GA 18 in ipsa X enim om. GA 19 ipae GA - et pr. in ras. M 22 lucttis C ut] et C 23 natham N 24 peruenit X - 26 quia C )

Illud autem, quod quibusdam uidetur, quia Heli acceperit uxorem Iacob, quo modo lex mandauit, ut, si quis mortuus fuisset sine filiis, acciperet frater aut propinquus uxorem eius et resuscitaret semen fratris sui, et ita factum, ut Heli generasset Iosef Iacob, cuius uxorem acceperat, et per hoc iungi generationem, ut non inmerito Iosef patrem habere Heli dicatur, hoc nec probabile est et ad nullam rem proficit.