Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Quid censet de homine, qui mundum aeternum putat? certe homo coepit in mundo: sine homine ergo cui proficiebat annua fecunditas mundi? aut sine aliqua prouidentia generabat? et quo modo aeternus corruptibilia et mortalia generabat, cum de aeterno debeat aeternum existere? et quod uisibile est et sentitur et tangitur qua audacia [*](5 mouere CNX 6 initio..... C neque alt. om. M abolitione C 9 adnereitate P diuersitate (corr. «adaersitate m. rec.) N 10 corporum P 13 et] ut CNX 14 aborriat (corr.) C aboriat (corr.) N, F 15 et] add. sit P tantu M utpute NX 18 frida M 23 proMebat N (corr.), X 26 cum de eterna (cum de eter in ras.) M )

57
uocatur aeternum? et quod uicibus temporum ministratur, ita ut ipsa tempora aliquando non seruent officia sua, quo modo appellatur aeternum ? aeternitas enim non corrumpitur, non inmutatur.

XXVIIII. QVARE OCTAVO DIE CIRCUMCIDI MANDATUM EST? .

Octauo die a natiuitate idcirco praeceptum est circumcidi, quia iuxta numerum et curricula dierum septem ipse rursum primus inuenitur quasi post sabbatum, ut iam non octauus habeatur, sed primus. quia enim salus futura per Christum in primo die erat praedestinata, qui dominicus ideo dicitur, quia in eo resurrexit dominus, qui est post sabbatum, propterea salutis huius figura in circumcisione data est, ut quasi renouatio futura in circumcisionis lege dinosceretur. et- quia per fidem saluari haberent homines, quae primo die resurrectione domini firmata est, figura huius rei in circumcisione primo die data est, quae etiam esset signum fidei Abrahae. integra ergo causa est, quia signum praeteritae fidei primo die significatae figura fuit futurae fidei primo die constabilitae.

XXX. IN PROUERBIIS: \'IUSTUS,\' AIT, \'SUI ACCUSATOR EST IN PRIMORDIO SERMONIS\': QVO MODO IUSTUS, SI PECCATOR?

Omnis ueritas iustitia est. qui enim confitetur quod est, iustus est — ueritatem enim loquitur —, peccatores autem uindicantes sua delicta iustificari non possunt. unde huius modi [*]( 5 cf. Gen. 17, 12 11 cf. Apoc. 1, 10 20 Prou. 18, 17 ) [*]( 5 ocitana (corr. octaua) M mandatum est circumcidi CNX 11 pr(a)edistmata MCNX 14 et edd. ut codd. fort. recte 15 homonee (corr.) M prima GA 19 signifitae M futurae] figure CF flgorae (corr. fort. m2) N figura GA cODstabilitatç GA 20 prouerbis (rtibr.: corr. atr.) C ait iustus X accusator sui est N 23 enim] ergo P 24 tatem enim loquitur om. C 25 dilecta C )

58
digne iustus dicitur, quia pronuntians peccatum suum remitti utique sibi postulat misericordiam dei inplorans. scit enim dictum in lege: confitere peccata tua, ut iustificeris. quid est autem in primordio sermonis confiteri, nisi non coactum fateri, sed uoluntarium? quis enim, etiam timens deum, sine peccato est, cum et in cogitatione admisceantur delicta et aliquotiens peccemus inuiti? potest tamen et de eo dici uel sentiri, quia catechumenus dicitur, ut accedens ad fidem iustificetur. cum enim petit inmutari se, sine dubio peccatorem se confitetur, ut iustificetur.

XXXI. AN CUM MULIERE NATURA SERPENS LOCUTUS SIT, AN ACTU DICTUS SERPENS DIABOLUS SEDUXERIT EAM.

Quantum ad historiam pertinet, serpens natura dictus est, qui sapientior esset ceteris bestiis, quas fecerat dominus deus super terram. denique et sententiam deus in serpentem dedit. nam quid mirum si diabolus sapientior erit bestiis, de quo dicit apostolus inter cetera: an ignoratis altitudinem satanae? usque adeo autem natura serpens fuit, ut diceretur illi: supra pectus et uentrem tuum repes et terram edes omnibus diebus uitae tuae. haec longe sunt a conditione satanae, quia neque corporeus est neque mortalis. et si propius aspiciatur, uidebitur sententia data nihil obfuisse serpenti, sed in eo, in quo factus est, iussus est permanere. [*]( 3 Esai. 43, 26 4 Prou. 18, 17 11. 15 cf. Gen. 3, 1 18 cf. II Cor. 2, 11 et Apoc. 2, 24 19 Gen. 3, 14 ) [*]( 1 pronuntiatis X 4 non coactum] incoactum N (alt. c 8. I.), FB 8 senturi M catecumenua P cathecamenus (a alt. fort. corr. in u) M catechuminus C caticuminus X ut] et N 9 enim om. C 10 peccatorum C 11 mulieri C loquutusit M 12 dictudictna (exp. dictu) N 16 et om. C sententia FG 17 erat PN 18 ignorantia C ignorantes X 19 super GA 20 repes et] reppisaet C repis et N (corr.), FB 23 proprius PMF prius X 24 iustus M )

59
quia enim minister factus est satanae ad hominem subiugandum, cui omnia deus subiecerat, idcirco deus in ea subiectione, qua omnia homini subiecit, repressit elationem serpentis, quia coeperat minister esse superbiae. uidebatur enim homo factus sub serpente, per quem accepto consilio legem datam contemsit. quoniam autem serpentes prudentes sunt, confirmat in euangelio dominus dicens: estote astuti ut serpentes.