Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII
Ambrosiaster
Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908
Si autem potestatis nostrae non essemus, quo modo diceret dominus: petite et dabitur uobis; omnis enim qui petit accipiet? si ergo qui uult petere accipiet, iam non est illud quod solet dici: (non quae uolumus, sed quae data sunt\', quia uoluntas a saluatore incitatur, ut petat et accipiat quod petierit. fati autem hoc esse dicunt, ut siue petat siue non petat, fati tamen quod aut malum aut bonum est consequatur. dominus autem hoc excludens ait: filia, fides tua te saluam fecit, ut non iam fati sit, quando fides percipit beneficium. et iterum: si credis, ait, omnia possibilia sunt credenti: in uoluntate utique posuit meritum, quia fidei bonum est, non naturae. fides autem res accedens est. quae excitat ad exercitium uoluntatem, ut, quia in natura non est, uoluntas, quae in natura est, suscepta fide meritum ei conlocet apud deum. ita est enim natura hominum sicut lapis, qui, cum ignem non habet in substantia, habet tamen in potentia, ut opere creet quod non uidetur habere, quia non existit, sed quasi in semine. ita est in potentia, ut per exercitium generetur et, si defuerit exercitium, non sit, quia et semen nisi exerceatur non generat, sed ipsum solum [*]( 5 cf. Eph. 6, 12 9 Matth. 7, 7. 8 15 Luc. 8, 48 17\'Marc. 9, 22 27 cf. Ioh. 12, 24 ) [*]( 1 arbitrium est (est eras.) N desideria CNX 3 inuenerint uenerint (uenerint uncis inclusit) P inuenirent G, (corr.) d 4 ueniet P quod C prohibet] implet N 5 neque pr.] nec M 7 compescuntur] cum persequuntur (pereecuntur N) CNX 12 sunt] est (corr.) M 16 si fides N ut om. CNX 18 credendi M 20 accidene PCNX 21 suscepta in (aut susceptam) P 23 lapidis P igne GB 24 ut] aut CNX 26 sit] fit P, (corr.) M 27 exerceatur-ipsum om. (add. mg.) M )
Igitur fugiendum omnibus modis ab hac arte monemus. curiosi enim eius et inimici dei sunt et sine sollicitudine numquam sunt; semper enim suspensi expectant quod incertum sciunt. nos autem, qui de deo omnia prospera credimus et, si qua aduersa exstiterint, eius nutu conprimi, simpliciter uiuamus securi de eius protectione, nec tamen nescii quia, et si quid aduersum bene nobis agentibus euenerit, toleratum proficiet ad. coronam.
Pascha, dilectissimi fratres, a passione appellatum est, sicut docet nos traditionis huius praefiguratio, quae facta est - in Aegypto per famulum dei Moysen dicente scriptura: immolatio pascha hoc domini est. quae igitur ratio est ut mysterium sacrum per sanguinem sit celebratum et reparatio uitae per mortem, ut, cum mors augmentum facere se putaret, accepto sanguine saluatoris minorata deflueret et, cum uirtute operatam se hoc aestimaret, infirmata interiret? morti enim mors per opus eius diuina procuratione inuenta est ut, quia semper male uult, cederetur illi ad tempus, ut in iustitia [*]( 3 cf. Ioh. 12, 24 13 cf. Ps. 90, 1 19 cf. Ex. 14, 31 Ex. 12, 11 ) [*]( 2 nisi] si nisi GA 4 enijn om. X 5 iusticia M 6 amore MCXX quae] (amore)que MCFAB facit as-x 8 igitur om. CXX 10 suspecti PM expectunt PC iucertum] me certum X 11 autem] autem deum X de om. X 12 exaterint (corr. elisterillt) X extiterunt X simpliciter (ĮII in ras.) C 13 tamenI tunc (corr.) C 16 DE KATIONE PASCHAE CA 19 immolatio (corr. m. rec. immolationisi X 20 deum (corr.) X 22 per] pre M angmentum] aut mentum C j\'Utaret et CXX 24 se] sed (corr.) X 26 mala X )
Magna est igitur prouidentia erga genus humanum, ut iustitiam seruans sic ea quae iuste decreta erant solueret et hominem a morte erueret, quamquam non inmerito teneretur. sed quia inuidia deceptus fuerat diaboli, iustum fuit huic subueniri. dei enim sententia tenebatur, sed hoc operatus fuerat satanas. unde sicut iustum uisum est hunc eruere, ita iniustum erat per potentiam hoc facere neclecta iustitia. uictus enim homo suadente diabolo, ut misericordiam acciperet, quasi accusator diabolus contradicebat. unde id actum est, ut iste, qui in peccato hominis gloriabatur, peccans deprehenderetur, ut tunc demum reus factus contradicere non auderet. sic factum est ut dei filius homo nasceretur et iustitiam praedicans diabolum incitaret, propter quod homines a uitiis eius prohiberet, ita ut et occideret eum qui peccatum nesciebat.
Tunc peccasse et grauius quidem, quam homo quem accusabat, inuentus eat. cum enim ex dei decreto propter peccatum hominem sibi uindicaret, quia qui peccat ex parte diaboli est, inuentus est plus peccasse, quando eum qui non peccauerat interfecit, ut sibi usurparet per mortem ergo morti interitus subintrauit et, ut sanguis recuperaretur, sanguis effusus est, quia, ut dixi, mors, qui est diabolus, quoniam peccasse in mortem saluatoris inuentus est, sanguinem eius cum omnium nostrum amisit, quia, sicut per unum Adam peccantem omnes in morte tenebat, ita per unum non [*](18 cf. II Cor. 5, 21 27 cf. I Cor. 15, 22 ) [*](2 ait rationi] sitraditioni CNFB 3 est (add. 8. I.) iuatitiam N exegit CX et eras. M 5 prouidentia om. N 6 quae] qua X *iaate M Boluerent (corr.) M 7 erueret a morte GA 8 qui (corr.) M deceptas (corr.) M 11 ininstitia N 12 acciperit M 13 actum] factum (COIT.) C 15 factus rens GA 16 et om. N 23 interfioit X 24 ut om. C 25 quia ut] qui aut M 26 morte edd. )
Huius patriarchae fides tam praecipua et admirabilis fuit, ut ceteri omnes iusti patrem hunc credulitatis dei iudicio fateantur nec sit aliquis deo dignus et carus, nisi eius filius fuerit appellatus. praerogatiua enim honoris eius ac meriti fides est, quam cum rebus incredibilibus dare non ambigit, inter cetera etiam saluatorem uidere dignus exstitit in specie tunc futurae incarnationis dicente et probante domino ad Iudaeos: Abraham pater uester cupiuit, ut uideret diem meum, et uidit et gauisus est. qui enim merito pater fidei factus est, dignum fuit ut futurorum filiorum suorum spem praeuideret, quae propitio et prouido deo hereditatis gratia ab humano et pio patre in filios obsequentes redundaret.
Uideamus nunc quid credidit fides haec, ut ad tantum honorem et gloriam diuino iudicio perueniret. fidem enim laudauimus, sed quid credidit, nondum diximus. educens etenim [*](6 cf. Hebr. 2, 14 10 cf. Rom. 4, 11 16 Ioh. 8, 56 ) [*](2 praemii inomne N praemium in omne X 3 statam] gratum (corr. gradum) N 4 illa (scil. morte)] illam PN 5 beatus X 6 nostrum (sdl. eangninem)] nostrum (eorr. nos) A redimit NF morte] mortem MCNX (ftOft A) deuictam N 7 superaret (corr. superare) C snperarit FB 8 CXVll om. GA 9 fidem (?, (corr.) A praecipue C 12 fnerit in raa. C meritis JPG, (corr.) A 18 est] eius (corr.) C incredebilibna N (corr.), F 14 ex(s)tetit N (corr.), X 16 cupiunt (corr. m2 [?]) M 20 ab] ad N filio (corr.) N 22 ad] id M om. (add.) N 28 fidem (m eras.) M laudabimus C 24 educens (corr. edocens, et postea m. rec. educeml) M educiens C )