Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Unde dicit Dauid cum peccasset: si uoluisses, sacrificia dedissem utique; holocaustis non delectaberis. sacrificium deo spiritus contribulatus, et cor contritum et humiliatum deus non despicit. denique dicit Samuhel ad Saul, qui, cum contemsisset praeceptum domini, sacrificio deum putabat posse placari: non enim, inquit, uult deus sacrificium magis quam audiri uocem suam. et scriptura dicit: misericordiam uolo quam sacrificium, quia, cum iniusti essent et inmisericordes, oblationibus propitium deum fieri arbitrabantur, sicut et nunc quidam spernentes iustitiam oblationibus laudari se putant. bona ergo oblatio, si seruetur iustitia et non neclegatur misericordia, quia quod nobis petimus et aliis praestare debemus.

CIIII. DE EUANGELIO LUCA.

Sciens dominus bellum Iudaicum aduersus se futurum dixit discipulis suis ut gladios sibi pararent. quo facto cum coeptum esset bellum duce Simone Scariote, uidens Petrus [*]( 4 Ps. 50, 18. 19 9 1 Beg. 15, 22 11 Os. 6, 6 ) [*]( 1 exprobrantur M (corr. ezprobrabantnr) exprobantnr OA exprobrabantor P ini.que M iniqui N 2 audebaot] agebant P indigne CN indignf FB offerebant (e alt. m ras.) N inique C 4 peccasse C sacrificiom PX 5 dilectaberi N 6 et om. P 7 spernit CNX 8 ad] et C qui cum] qui PB quitcam (cam m. rlc. t. l.) M 9 dei P placeri G placere (corr.) A 10 aadire CNFO 11 scriptnra* N intcr uolo et quam M m. ree. add. t. I. magis 12 oblectationibaa MCNX (corr. NAB) 14 spernantes (corr.) C oblectationibus MONX (eorr. NB) orgo] ergo est POA est ergo CNFB 15 ablatio M ob- lectatio C iastitiam (corr.) N 16 et om. GA 17 eaaangelio N loeae PX add. dixit iesos discipulis suis nt gladios sibi pararent GA 18 indaieam bellum P 19 dixit om. P gladio FB quo.. cum eeeptum] coneeptam Jf (corr. m. rec.), CN 20 symone PNF simoni X ecarioten (corr. scariothen) M, (eorr. scariote) N scariothe C scariothen F scariothes O, (exp. et eraa. alt. s) A schariothen B ) [*]( 15* )

228

apostolus insurgentes hostes, protulit gladium et amputauit auriculam serui sacerdotum. tunc dominus dixit Petro, ut reconderet gladium in thecam suam: omnis enim, inquit, qui accipit gladium, gladio peribit. ut quid parari iussit. qui prohibuit percuti, reum etiam mortis designans eum, qui percusserit gladio, cum non utique iniuste uideatur apostolus percussisse? quantum pertinet enim, percussit eum quem contra se armatum uidebat. resistere enim debuit ingratis seruis et ad dominum necandum armatis.

Si singula membra inspicias causae, cuius uis patefieri rationem, inuenies et alia quae requiras his dictis. quid enim opus erat, ut hic, qui spiritali fretus erat uirtute, gladios iuberet parari carnales et, qui prius in uia iusserit nec peram ferri nec pecuniam nec uirgam, nunc iuberet haberi, quae prius prohibuit?

Incipiamus igitur, cur gladios iusserit parari et caedi prohibuit, explanare. non solum enim inimicorum, uerum etiam ipsorum discipulorum suorum causa ad superuenturum bellum arma procurari praecepit. noua enim et mirabilis res futura erat, ut hic, qui noua et inaudita signa faciebat, sic subito humiliaretur, ut et uerberibus subiceretur et morti. : ne ergo uelut inpraescius haec pati uideretur et a quo forte uirtus recessisset, haec omnia sic praedixit, ut non dubitaret [*](3 Matth. 26, 52 4 cf. Luc. 22, 36 13 cf. Matth. 10, 9. 10. Luc. 10, 4\' ) [*]( 2 sacer (corr. m, rec.) M. iesug GA 8 recordaret (corr. m. rec. 8. I. remitteret) M recederet X (cort. A recideret, m2 reponeret) 4 accipiunt P incipit (corr. m. rec.) M accepit X peribunt P qui P ó percutere X reeum (corr.) X eum X morti GA eum (corr. tn. rtc. enim) M om. GA 7 enim pertinet P «nimj euin (corr.) M enim ad petrum X 8 uid.ebat M 9 deum PA deum c (c eras.) C negandum MX armatum P 10 ai ungula] add. enim GA pati fieri CFB patifueri X 11 requir.s (a a: ras.) M - 12 gladio .CXFB sjoberet (o fort. corr. u) .C si haberet FB 14 qui. VXX 17 prohibuitj prohuibuit X; uix legendum prohibuerit .. ecplanare M 18 ano. rum. C 19 praecipil C.... )

229

de his, sed praescius contra haec se pararet et, quia uoluntate humiliatus est, non resisti acrius inimicis iuberet in tantum ipsum se esse qui fuerat ostendens, ut iam detentus aurem quae abscisa fuerat restitueret, (et) ut quod gladio operante deciderat redderet. non quasi carnalis utique medicus, sed quasi corporis conditor opus suum truncatum refinxit. nec enim possunt medici abscisa corporis membra reparare. ut autem dei uirtus non deminuta in illo, sed ita ut fuerat inesse uideretur et illud firmaret quod dixerat: potestatem habeo ponendi animam meam et potestatem habeo iterum sumendi eam, hac ergo causa gladios parari, non tamen iussit occidi.

Nunc illud superest, quare contuens factum apostoli Petri eum, qui gladio usus fuerit, gladio dixit perire, cum non iniuste percussisse uideatur. nam sicut significatur in Luca, ipso domino permittente percussit et sic prohibitus haec audiuit. ideo etenim permissum est, ut et uindicare se posse uiderentur, sed nolle, et ut uirtus ostenderetur in eo manere, in quo fuerat, ut in utroque uindicare se posse non ambigerentur, inimici uero pro certo haberent datam sibi ab eo potestatem, ut haec facerent. non enim uictus apparebat, sed tradens se uoluntati eorum. quare ergo sententia data est, ut qui accipit gladium gladio pereat, nisi quia nulli licet excepto iudice gladio quemquam occidere ? apostolo autem Petro usque ad hoc permissum est, quod dolorem faceret, non quod occideret. hoc enim audiens, ne iterum percuteret, [*]( 9 Ioh. 10, 18 15 cf. Luc. 22, 49. 50 22 cf. Matth. 26, 52 ) [*]( 1 se pararet} repararet M 4 et addidi 5 diciderat F, (id m2) B redderet (corr. m. rec. redderetor) M carnales M (corr.), N 6 refinzit] ae (corr. -m. rec. s. I. aic) finxit M 7 membra corporis P 8 diminuta PNQA 10 iteram habeo inueniendi P 11 h(a)ec CN (corr.), FB 15 innate (corr.) M iuste NF (corr.), G 16 ipsa (corr. m. rec. ipse) M et] nt P sit N 18 uiderentur (corr. uideretun JlÅ 19 ut] m (add. 8. I. m. rec) M 20 certum X 23 quia] cui CNFB 26 audiens (m. rec. a. I. audiuit) M )

230

didicit praeterea, quia Christianis iam factis occidere non licet in misericordia enim positis lege iuris mundo crediti uti non liceat aspere. illud autem quod ante euntibus in uia discipulis mandasse uidetur, ut nihil tollerent in uia, pacis est causa et gratia uirtutum et adfabilitas doctrinae. quid enim opus erat tollere aliquid in uia, quibus signorum causa omnia offerenda erant? adubi autem tempus, quo se pati permisit, aduenit, propter quod rixa magis bellum inminebat, armatos iubet esse discipulos, non ut repugnaret qui pati uolebat, sed, ut dixi, et praescium se huius rei et in potestate habere passionem suam ostenderet, humiliaret autem se humanae salutis causa, quod suo loco dicetur..