Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII

Ambrosiaster

Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908

Dicunt discipuli sui ad Iesum: domine, uis dicimus, ut descendat ignis de caelo et consumat eos, sicut fecit Helias? et respondit illis dominus dicens: nescitis quali «piritn estis. filius enim hominis non uenit animas perdere. sed saluare. cum dignum utique esset uindicare in Samnritanos non suscipientes eum, dominus tamen. quia ad misericordiam dandam aduenit, sententiam amouit. ut de cetero corrigences emendarentur. et profeta Heliseus indignatus pueris, qui ei contumeliam faciebant. deo iudice uindicauit in eos. ut eo loco ab ursis comederentur, ubi silua esse negatur. dominus autem oblatae sibi meretrici pepercit. ei uidelicet, quam in adulterio se deprehendisse maiores Iudaeorum dixerunt, ut. quia pia praedicatio inciperet, non condemnandum, sed ignoscendum doceret. nam per Moysen data lex, quia iustitiam hahuit ad uindictam, in primordiis suis seueritatem exercuit, quia et in illum, qui sabbatis exiit ligna colligere, funebriter uindicauit et in filium Aegyptiae, qui blasphemauerat in deum, similiter ultionem dedit et in causa fusilis uituli percussit filios Israhel.

Una quaeque ergo lex inter ipsa primordia sensum suum plenum ostendit, ut uetus lex, quia ad uindicandum promptior erat, inter initia sua asperior nideretur, ut metu incusso diligentes et sollicitos faceret auditores suos. nona [*](2 Loc. 9, 54 4 Luc. 9, 55. 56 9 cf. IIII Reg. 23, 24 12 cf. Ioli. P, 3-11 17 cf. Num. 15, 82-86 18 cf. Leu. 24. 10-14 19 cf. Ei. 32, 27 ) [*]( 1 nouicianum P nouationum M 3 discendat C consummat C 4 quali (corr. qualls) P quale X 6 ifcaque P 7 sarita (corr. samarita) Jf excipientcs NX • qui NX ad om. P 8 et sententiam X 9 .\'t] ut N indignatis G, A (corr.) 11 nt] in (corr.) M 13 iudae M 14 iociperit (corr.) N 15 data est N, G icorr.) lex om. M iustitiam habuit (corr. iuatum fuit) N 16 ad] om. (add.) C eras. N eiorcere N 17 ftinebreuiter C, N (corr.), X (corr. B) 18 blnspheinauera»t N 19 uitulii C (corr.), G, A (corr.) nitnli. N 22 suam om. M 23 prum(p)tior CX initia] ipsa initia P ..sua M uiderat M )

200

uero, propter quod pia et ad misericordiam facilis est, primordia sua mitissima et clementissima demonstrauit, ut ipsa oblectatione omnes ad indulgentiam prouocaret. postea autem et illa, quae asperior uisa est, propter fragilitatem humani generis non solum rigorem suum molliuit. sed et humanam et piam se praestitit et haec, quae clemens uisa est, aliquando uindicauit. Anania etenim cum Sapphira uxore sua diuinitus caesi sunt; et Etimas magus, incredulus et dei legi repugnans. domini iudicio et uirtute caecatus est; et Herodes rex, propter quod honorem non dedit deo, ab angelo dei percussus, scatens uermibus expirauit. ne, quia misericordia praedicatur, inultum omnino putarent homines et inpune peccari, timorem posuit ostendens ad hoc dari ueniam delictorum, ut quasi ex mortuis uiuificati postea abstinerent se a contrariis, ut id elaboretur, ne quis hinc cum crimine exeat, quia ad iudicium uenietur. haec enim uni cuique sententia inputatur, in qua defungitur. quoniam igitur noua lex plenitudinem habet misericordiae, ne contemptui duceretur ab amatoribus peccatorum, in supra dictos uindicauit. uetus uero lex, quamquam ad uindictam data sit, quibusdam tamen ignouit, ne omnino crudelis duceretur, sed in plures uindicauit, quia sensus eius ad ulciscendum promptus est.

Sine dubio igitur maior gratia nouae legis est quam fuit ueteris. si ergo maior gratia est, quo modo negatur hoc [*](7 cf. Act. 5, 5. 10 8 cf. Act. 13, 11 9 cf. Act. 12. 22. 23 13 cf. Kom. 6, 13 ) [*]( 1 uero] ergo N piat (corr.) C et otn. CNX 4 asjicrior] superior X o ct pr. om. X 7 aBDaniam C in (add. ne2) aauaDiain N saphira CSX 8 ethimas (con. m2 elymas) V etjmas (corr. rec. clemaB) M atrmas (sic) C tymas N thimaa X lege (eorr. rec.) M 9 domini] dfii (corr. dO C 12 peccare X 18 dilectorum C 14 a om. C ut id] ut C uti X elaboretar) laboretor C liberare(n)tar A 16 senteutiam FB defangitar (corr. de6nitur) X 17 ne] non (corr.) N 18 duceret M 20 quibus (corr. AmZ) X 21 oliBcendom C ttliscendani FB prump.tu (a add. rec.) M prum(p\'тtus CNX 23 elegis (corr.) C esh C fuit om. X )

201

piaestare posse, quod praestitit illa, quae minorem gratiam habuit? erat enim propensior in seueritate. itaque si ista paenitentibus ignouisse probatur, qui fieri potest ut ista, quae clemens est, non recipiat paenitentes? nam et Iudaei filii dei appellati sunt, qui per Moysen et in nube et in mari baptizati apostoli Pauli auctoritate leguntur. legem enim accepturi procul dubio purificati noscuntur, ut de cetero acceptae legis redderent rationem et, si qui peccarent, per paenitentiam se reformarent dicente domino per Eseiam profetam: paenitentiam habete qui erratis et conuertimini. sed forte e contrario dicitur: \'paenitentia quidem praedicata est, non tamen remissio\'. si ergo paenitentia praedicata a deo est, est fructus agentibus paenitentiam; nec enim superuacue hoc dominus commoneret porro autem sciens dominus conuersis dari debere peccatorum remissa, hoc praecepit, quippe cum dixerit: nolo mortem morientis, quantum ut reuertatur et uiuat. itaque est fructus paenitentiae, sicut claruit, conuersis ad deum. exclusa est ergo Nouatiani impie conposita adsertio, qua uerborum domini sensum inuertit dicens: \'ait dominus: qui me negauerit, et ego negabo eum\', ut si aliquis Christianus, quacumque ex causa negauerit, iam redire non possit aut certe reuertens minime suscipiatur.