Expositio Psalmi CXVIII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Quinta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 62). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1913.

Non ergo necessitudinum intestina bella mandaui, sed inlecebram suspectam habui. an non iure suspectam, cum serpens ille [*]( 1 matrem cet.J cf. Uerg. Eel. 4, 61 12 cf. Hebr. 1, 9. Ps. 44, 8 13 cf. Matth. 5, 44 etc. 14*Eecle. 3, 8 22 cf. Gen. 2, 24 ) [*](def. A) [*]( 1 sum] add. nec a nouem OR mensuum Pml 2 solutione 0 delatione O 3 merent Ra liberi] filii NOPav a om.GOPa excludant G 5 ttitae om.O commonis Mm2 communis Ta fratris 0 6 iisdem v 9 condempnas Pml 10 adsertione R 12 uinceresJ dkeres v egone] ego non a ego b 13 non praecipio non a 15 odio habendi] odiendi 0 (om. et) 18 ut] et v ergo NmlORv 19 peccatoribus Pml coniugium Rml 20 exigerim Rml to21 singularium 0 22 parentes 0 patres R parentibus a maritos OR, add. amare 0 coniuges] add. amare R 25 assuefacit v 27 inlecebras Mml 28 ipse 0* ) [*]( 22 )

340
callidus et astutus ad construendas nequitiae suae artes, quo incorruptae ac rudis naturae dote fundatum primogeniti Adam labefactaret affectum, femineis magis inlecebris quam suis commisit uenenis?

itaque femina uirum, quem serpens temptare non ausus est, cibo oris et ui amoris inflexum molli quadam et conciliatricula uxoriae sedulitatis affectione traduxit. et adhuc Eua liberos non habebat,

quoriun gratia ut dulcis ad amorem, ita facilis ad lapsum plurimos a martyrii consummatione saepe reuocauit. denique saepe cognouimus, quoniam, quem formidolosa carnificum pompa non terruit nec diuisi lateris sulcus infregit nec ardentes laminae a triumphalis fortitudinis abducere rigore potuerunt, eum inter sacra iam praemia constitutum uxor tenerae subolis oblatione miserabilis unius lacrimae miseratione decepit. Samson captus est per uxorem: numquid tu fortior? Salomon captus est in uxore: numquid tu sapientior ? ille igitur, cuius sapientia totis celebratur saeculis, factus est insipiens, quia nimium amauit uxorem.

Quid de fratribus dicam ? experta est in liberis et prophetae domus detestabiliora oscula quam odia esse fraterna. itaque fratricidium quidem pater fleuit, sed magis est indignatus incestum. denique licet parricidam, percussorem tamen reuocabat incesti.

Tempus igitur amandi tempus odio habendi, hoc est tempus martyrii, quando ea quae diuina sunt omni caritati necessitudinum praeferenda sunt, tempus belli, quo etiam bellum pro Christi nomine perfidis pignoribus inferamus, tempus pacis, quia in pace locus eius. denique ipse in euangelio euidenter exposuit, qua ratione nostros debeamus [*](13 cf. Indd. 16 14 cf. III Reg. 11 17 sqq.] cf, II Reg. 13.14 21*Eccle. 3, 8 25 Ps. 75, 3 ) [*](dsf.A) [*]( 1 quod 0 incorreptae R 5 inflexerit 0 consiliatricula GNPmlRa 6 non liberos O Potia ita] add. esset a lapsum] add. quam a 10 lammninae triumpliali N 11 deducere GM rigore abducerc (deducere v) Oav 12 subolis Rm2 sobolis cd. av oblatio GM 13 sampson P 14 sapientior] add. es Rtn2 17 libris GMm1NPm1Rm1 18 detestabiliora] add. inimici Tm2a fratIicidium- 19 denique om.PR pacricidiun Ov 19 pater quidem Nav 20 parricidam licet OPB parricidam om.6 percursorem G incesti (ineeatum 0) reuocabat Ov incerti Pm1Rm1 22 omnia OPR.. )

341
odisse, dicens: qui diligit patrem et matrem plus quam me, non est me dignus.

non dixit indignos esse qui parentes suos diligit, sed eos indignos ait, qui plus parentes quam Christum diligunt. si enim ideo deferimus parentibus amorem, quia nostrae generationis auctores sunt, quanto magis Christum amare debemus, qui ipsorum est auctor parentum! isti dederunt quod non potestatis est, sed ministerii sui; Christus donat salutem, qui parentum beneficia conseruat.