Explanatio Psalmorum XII
Ambrose, Saint, Bishop of Milan
Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919
Nec illud praetereamus quod Symmachus ait: afflixisti nos in loco deserto. ideo affligimur, quia interdum destituimur protectione caelesti et regio ista sub maledicto est uel in lubrico saeculari. necdum quoque benedixerat terram suam dominus noster Iesus Christus et ideo laborabant nec ad lumen pie- 30 [*](2 Matth. 11, 29 3 *Matth. 23, 12 6 cf. Ps. 9,15 11 Matth. 6, 22 12 *Matth. 6, 22 16 *Matth. 6, 23 26 Symmachus Ps. 43, 20 29 cf. Gen. 3, 17 ) [*]( 2 mittis C 5 humiliatus] add. est Bv 6 est om. BCmlpv il oculus est; F 14 corpus hominis F 15 est om. {J aufert AmlBCv toti v 18 ut om. BCflv nascantur (iv inde] unde BCpv 19 ergo tibi v es ergo Fml et] est BCfiv 20 uel iniuriae es B 21 diuine Cml nihil fiv 22 adolescentiae ACfiv 24 hoc] id F 28 madicto B )
unde non uinculis hominis illius ligare nos atque uinclrr. debemus nec cera aures claudere, sed auertere aurem, quotienscumque aliena a fide et contraria uel aduersa utilitati nootrae aliquis existimat obloquenda, ne in eo sermone operiat umbra nos mortis. et si quid tale profertur, nos tamen dei uerbum debemus inserere, quod mentis nostrae oculos fulgore disputationis inluminet.
Sequitur: si obliti sumus norr. en dei nostri et si expandimus manus nostras ad deos alienos, nonne deus requiret ista? — Aquilas: inuestigabit ista? Symmachus: inueniet ista? — ipse enim nouit occulta cordis. quia propter t e morte afficimur tota die, aestim ati sumus ut oues occisionis. quid est quod ait \'requiret deus\'? quasi, si non requirat, ignoret, et sic requiret deus obliuionem tuam quae inrepsit, ut auferat eius omne uestigium. unde et Aquilas dixit: inuestigabit.
nam ulique qui nouit cordis occulta quomodo quaerit, cui etiam ea quae sunt interiora manifesta sunt siquidem apud deum conscientia uniuscuiusque se prodit et cogitatio hominis apud eum se aut condemnat aut purgat. denique Aquilas uisiones cordis dixit, eo quod uideat cor nostrum et omnis nostri cogitatio cordis in promptu sit apud deum atque ei cogitationum nostrarum imago resplendeat. bene illud ait Aquilas: in te morte afficimur, quoniam in Christo mori gloriosum et in ipso moritur, qui pro eius nomine sacra passione est coronatus.
sed quid miraris, quod requirentem deum occulta cordis uersiculus [*]( 2 cf. Hom. Od. 12. 47 sqq. 6 ef. Ps. 43, 20 9 *Ps. 43, 21-^22 11 Aquilas et Symmachus Ps. 43, 22 19 cf. I Cor. 14, 25 20 cf. Rom. 2,15 21 Aquilas Ps. 43, 22 24 Aquilas Ps. 43, 22 ) [*]( 2 mundi] domini BOfl 4 a fide] fidei fl 5 aliqui BC aliquid fl exi- stimant Bm2 6 nos umbra av 11 aquila ACm2fi(av) , 12 pr. ista] add. dixit flav 14 sicut DF 15 quasi -16 deus om. a 16 sic] si F 17 aquila ABm2Cm2(i(av) inuestigauit B, add. ista Bv 18 occulta cordis DE 20 prodet BCmlfi 21 pr. aut om. DF aquila Bm20m2fl(av) 22 dixit cordis fJ eo] et B 24 aquila Bm2Cm2fi(av) 25 mori] add. est BC arduum et flav 27 cordis occulta fl )