Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

uota nostra conferimus, quia ipse est plenitudo, ipse est consummatio uniuersorum , ipse omnium summa uirtutum. ideo ipsi si D au i d quasi ei, qui solus ex omnibus in sua carne nostra peccata suscepit, qui solus dei agnus peccatum totius mundi abstulit, qui solus chirographum decreti sanguinis sui effusione deleuit et tulit de medio atque affixit cruci, quasi sapientia, sciens quomodo uetus peccatum mundi solueret, quasi redemptio, quomodo hominem [*]( 1 ardua addidi, Dm. codd. a, cj. arduum est Expos. hs. IIB, 3, 20, arduum at- que difficile 14,45 difficiliora add. v 2 plenaBml digna (ta,add. esse Bm2Cu existimauimus av 4 lesu] add. xpo BC 6 seculorum secula F amen] add. Finit psalmus XXXVIIII. Incipit psalmus XL AB Explicit de psalmo XXXVIIII. Incipit (add. titulus C) de psalmo XL Cft ) [*](praescrilunl: Psalmi (In psalmum u) XL enarratio av ) [*]( 8 Ps. 39, 8 14 . 17 Ps. 40, 1 19 cf. Ioh. 1. 29 20 cf. Col. 2, 14 21 . 22 cf. ICor. 1,30 ) [*]( 8 superiori Bml uenio] add. ecce fJ 9 psalmus quadragesimus F 11 consumaret A perierant Cml 14 quia] quasi E 15 est finis DF 16 consumatio AB 20 cirografum A cyrographum cet. decreta BmlCml 21 suffixit BCftav )

231
renouaret a culpa, quasi sanctificatio, quomodo eum sanctificaret ad gratiam. hic ergo titulus, hoc principium.

Beatus qui intellegit super eg enum et paupere . aperi aures tuas, qui incipis sacramenta dominicae cognoscere passionis. ideo tibi dicitur: qui habet aures audiendi audiat. ideo surdo illi et muto aures et labia tetigit dominus in euangelio, ut sciret quid audiret in mysterio, quid etiam loqueretur et quando loqueretur. neque enim otiose scriptum est: dominus mihi dedit linguam eruditionis, ut scirem quando oporteat sermonem dicere. scire ergo debes quid audias, scire quid loqui debeas, scire etiam quando loqui debeas.

Audi ergo dicentem: beatus qui intellegit super egenum et paupere . beatus quidem qui compatitur pauperi, qui haurit eius necessitates, scit quid mali inopia afferat indigenti; sed quid sibi uult istud exordium in domini passione? uerum est quidem quod propter pauperes passus est, sed tamen ipse corripuit ludam dicentem de illo unguento, quod effuderat Maria super pedes Christi: potuit hoc uenundari trecentis denariis et dari pauperibus.

idem et ceteri apostoli senserant, sed alio affectu, ille per auaritiam , isti per misericordiam; ludas enim furto prospiciebat, discipuli pauperum alimoniae consulebant. quibus in commune respondit: sinite illam, ut in diem sepulturae meae seruet illud; pauperes enim semper habetis uobiscum, me autem non semper. [*]()

Ergo alius intellegendus est hic beatus qui intellegit super pauperem. hic de fide dicit, alibi de misericordia; prior ergo fides, secunda misericordia. cum fide pretiosa mipericordia, sine fide nuda, sine fide instabilis; fides enim uirtutum omnium stabile fundamentum est. beatus ergo qui intellegit super Christi inopiam et [*](1 cf. I Cor. 1, 30 3 Ps. 40, 2 5 Luc. 8, 8 6 cf. Marc. 7, 32-33 9 -Esai. 50, 4 13 Ps. 40, 2 19 -Ma.rc. 14, 5 23 *Ioh. 12, 7—8 ) [*](1 eam BC 2 hic — principium] Explicit de titulo. Incipit de ps C tytnlus F 6 illi om. BC 7 misterio ABm2DF ministerio Bml 11 alt. quid] cui {l 12 debeas loqui Fml 18 corripuit bis B .19 uenumdari v 24 die codd. av 27 est om. Cml 28 prior — 29 misericordia om. ft )

232
paupertatem, qui propter nos pauper factus est, cum diues esset; diues in regno, pauper in carne, quia suscepit hanc pauperum carnem. pauperes enim facti sumus nimis, qui uirtutum exuuias pretiosas fraude serpentis ? amisimus exclusi de paradiso, eiecti de patria,