Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

Expectanti ergo mihi, domine Iesu, aliquando uenisti, direxisti gressus meos in euangelio, inmisisti in os meum canticum nouum quod est r.ouum testamentum. gaudentes iam canimus hymnum deo nostro, quia nouarum uirtutum praecepta cognouimus, ut nostra omnia relinquamus Christum sequentes et nostros diligamus inimicos. nouos etiam hausimus mores, ut pro persequentibus nos precem domino deferamus; maledicentes ecce benedicimus, nescimus opera nostra iactare aut celare peccata, angelorum etiam more nuptias ref-utamus.

Quid multa? de illo aerumnoso peccatore beatus homo [*](1 cf. II Cor. 4, 6 cf. Ps. 39, 2-3 5 cf. Col. 1,12sqq. 8 cf. Rom. 1, 24 llcf. Col. 2,7 12 cf. Ps. 39,3 13*ICor.lO,4 17 cf. Ps. 39,3-4 20 cf. Matth. 19, 27 22 cf. Matth. 5, 44 23 cf. I Cor. 4,12 24 cf. Eph. 2,9. Matth. 22, 30 ) [*]( 1 uoces deprecationum (ia deprecationes v 2 fecis codd. 3 dimersi AC 4 se a eruere] cauere BC 5 multiplici BfJ 7 cenolenta A cenulenta cet. coenulenta av 10 dominici] domini ABav corporis] add. passionibus Am2av, cf. pag. 217,14 . 223, 9 13 pedis B 19 ymnum BC 22 ansimus A auximus BC 23 nesciamus BDF 24 iactare]laedere« laudare coni.v, cj. Explan. ps. 43, cap. 48 extr. celare] desperare cc, c/. exempli gratia Explan. ps.43, cap. 22 med. et 67 exir. 26 quia « multum Bm2C )

216
factus est iam non respiciens in istius mundi uarias uanitates; u anitas enim uanitatum et omnia uanitas totus hic mundus est, sicut dixit sapiens Salomon. quid enim nisi uanum est ea sequi, quae perseuerare non possunt et omnia tamquam umbra praetereunt? insaniae autem falsae aut certamina ista bellorum, in quibus pro temporali possessione sanguis tantus est fusus, aut contentionum theatralium dissensiones aut circensium plena furoris studia declarantur aut haereticorum doctrina feralis aut pseudoprophetarum in modum oraculorum caelestium simulati gestus, uerba composita. sic enim dixit propheta: beatus uir cuius est nomen domini spes eius, et non respexit in uanitates et insanias falsas.

Sunt ergo et uerae insaniae et forsitan prophetarum, qui in excessu mentis positi prophetabant repleti dei spiritu, ut quibusdam insanire uiderentur, cum propriae salutis immemores nudi plerumque et excalciati, sicut Esaias sanctus, per populos currerent, uociferantes non quae ipsi uellent, sed quae a domino iuberentur. ex his igitur intellegitur affluxisse remedium salutis, quoniam qui expectabatur adest.

Expectauit eum Adam de paradiso eiectus, ut longo liberaretur exilio. expectauit eum in Noe iusto, qui ad semen futurorum est reseruatus, ut ex eo iustitiae semina in hominibus pullularent. ipsum putabat publicae salutis auctorem, qui diluuio superstes esse

meruisset, ipsum sapientiae principem, qui excoluisset uitem et eius fructu ebriatus foret — quid est enim uitis nisi sapientia ? sicut aperuit nobis Dauid caelestis interpres oraculi dicens: uxor tua sicut uilis abundans in lateribus domus tuae-, [*](lEccle. 1,2 4cf. Ps. 143, 4 ó d. Ps. 39, 5 11 Ps. 39, 5 17 cf. Esai. 20,2 27 Ps. 127,3 ) [*]( 1 respiciunt A respitient BCml 4 sequi ea fJ 6 bellatorum {Jet in mg. a 7 est fusus] effunditur (iav 9 opaculorum A 10 dicit av 12 alt. et] add. in Am2 14 alt. et om. A 16 insani (ia 17 excalceati av esayas B ysaias CfJ 19 hiis E effluxisse A affulsisse av 22 in om. BCml iustus Bm2 futurum A 23 illo v pulul*arent A pulularent B 25 et] add. ex {Jav 26 inebriatus fiav 28 habundans a )

217
eo quod in ipso esset sapientiae plenitudo quae expectabatur in Christo, qui nouo repletus sapientiae sacramento, quod oculus non uidit nec auris audiuit, inusitatum nobis deferre mysterium properauit, ut nudus iaceret et exuberantis sapientiae pocula inaudita proflueret, ut obliti superiorum in nouos mores et nouam sobrietatem uitae resurgeremus aeternae, quo per stultitiam praedicationis deus agnosceretur, quem per sapientiam non cognouit hic mundus.