Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

Sed qui per haec redimi noluerit et in peccato perseuerandum ducit, de eo dicit prophetia: et adhuc pusillum et non erit peccator et quaeres locum eius et non inuenies. quomodo enim esse poterit in futurum, cum peccati locus diuturnus esse non possit? haec est enim terra quae aperuit os suum, ut sanguinem susciperet innocentis, et ideo in hac terra locus est peccatorum.

praeterit terra; quomodo peccatoris locus poterit inueniri? ego arbitror, quod ideo firmamentum inter aquam et aquam deus esse praeceperit, ut a uirtutibus peccata disc rneret et superior aqua, quae laudat dominum, quieta maneret erroris, inferior peccato esset obnoxia. denique [*]( 2 *Ps. 39, 2 4 cf. Gen. 3, 8. 10 5 Ps. 33, 16 7 *Gen. 3, 9 10 *Matth. 9, 29 11 cf. I Cor. 14, 38 14 cf. I Tim. 2, 15 17 Ps. 36, 10 21 cf. Gen. 4,11 23 cf. Gen. 1,6-7 ) [*]( 1 confidenter om. Aa confidenter dicit om. Bmlft 2 expectans] add. inquit fJ 3 quia BfJa pr. exspectauit Aav 6 quo usque ABCml 9 exultare AmlBC absens est deo av 12 casteHum] carcere fl et mg. a,\' cf. Explan. ps. 38, cap. 36 extr. 13 religatus ACDmlEF mg. a 16 quia v redimi (ex redimus?) Am2 17 ducit av dicit codd. propheta fiav, cj. pajr. 88, 23 1S quaerens Bml 19 inueniens Bml 20 peccantis B peccanti C 23 ergo Cmlbml 26 quieta maneret eras. et uacua est in ras. A nacua esset a manaret Bml est in ras. A )

88
illa deum uidet, haec non uidet;

quae super caelos, uidet, quae in abysso, non uidet. unde etiam dictum est: uiderunt te aquae, deus, uiderunt te aquae et timuerunt, turbatae sunt abyssi; multitudo sonitus aquarum. merito turbantur abyssi, super quas tenebrae sunt deformes, et ideo pacem habere non possunt. unde rogauit legio daemoniorum, ut in abyssum mitteretur, et se cum magno tumultu praecipitauit in fluctus, ut porcOrum gregem quem reppererat strangularet. peccatores itaque abyssum petunt, ubi caligo tenebrarum.

M ansueti autem possidelunt terr am et delectabuntur in multitudine pacis. merito terram possident in quibus deus ipse requiescit, sicut diuino per Esaiam resultauit oraculo dicens: super quem requiescam nisi supra humilem et quietum et trementem uerba mea? qui sunt mansueti, nisi quos nullus

stimulus dissensionis exagitat, non ira perturbat, non saeuitia exasperat, non rabies crudelitatis inflammat? et ideo quia non uina, non epulas, non diuitias, sed pacem domini dilexerunt in corpore constituti, pro illa delectatione corporalium uoluptatum, qua se putarunt esse fraudandos, ut gratiam adipiscerentur aeternam, delectabuntur in multitudine pacis, quam dominus noster Iesus in diebus suis generi donauit humano, sicut prophetia, quae non mentita est, comprehendit asserens: orietur in diebus eius iustitia et multitudo pacis, donec extollatur luna. quae igitur est pax, qua cunctae ecclesiae multiplicatus est populus, nisi illa de qua [*]( 2 *Ps. 76,17—18 7 cf. Luc. 8, 30—33 11 *Ps. 36,11\' 14 *Esai. 66, 2 .24 *Ps. 71, 7 ) [*]( 1 caelos] add. est BCv 2 abisso A 3 uiderunt te aquae om. BCfi 4 turbati Bml 4. 5 abissi A 5 subter av 7 ut] add. non Cm2 habisso Aml habysso B abysso C 8 tumulto Cml 9 repererat Bflav strangularet (i s. u) B stransgularet C habyssum Aml abbyssum Qml 11 autem] etiam B hereditabunt fJ (Uulg.) 12 multitudinem B 13 requiescet B 14 ysayam C ysaiam fl dicens] add. aut F 15 supra] super Cv 22 multitudinem AB )

89
dominus dixit: pacem meam relinquo uobis, p acem meam do uobis? dedit pacem, qui animorum bella sedauit.

Sequitur: obseruabit peccator iustum et t rem e t super eum dentibus suis. dominus autem inridebit eum, quoniam prospicit quod ueniet dies eius. indignantis quidem et feruescentis in iracundia consuetudo est dentibus fremere, sed habet etiam cor maligni dentes suos, qui non resonare, sed lacerare consueuerunt. insidiae commenta nequitiae dentes sunt peccatoris.