Explanatio Psalmorum XII
Ambrose, Saint, Bishop of Milan
Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919
periens praeparata id sibi eligat, cui se intellegit aptiorem, quo facilius perueniat ad coronam. si quis gesta studet recensere maiorum atque imitari uelit, intra unum psalmum totam paternae historiae seriem accipit conprehensam, ut thesaurum memoriae conpendio lectionis adquirat. faciliora quoque uidentur quae breuius explicantur. illud etiam quantae altitudinis, quod breui interuallo offensionum aduersa distinxit et reconciliationis secunda subtexuit, ut
simul cognosceres, quid incredulitatis obesset offensa, quid fides prompta conferret! si quis uim legis explorat, quae tota m uinculo caritatis est — qui enim diligit proximum legem i m p 1 e u i t —, in psalmis legat, quanto dilectionis affectu pro totius plebis obprobrio repellendo periculis se grauibus solus obiecerit; in quo non imparem caritatis gloriam triumpho uirtutis agnoscet. si quis correptionum saeua formidat, audiat dicentem: domine, ne in ira tua arguas me neque in furore tuo
corripias meet discat, quemadmodum debeat irati iudicis temperare censuram. si quis patientiae cognoscere gestit exemplum, legat in psalmis: si reddidi retribuentibus mihi mala et aduertat, quia praeceptum euangelicum spiritu praeuidit, uirtute praeuenit. habes itaque illud prouerbiale, quia m a [*](12 cf. Ps. 77, 9 sqq. 19 Rom. 13,8 23*Ps. 6,2 27 Ps. 7,5 28 cf. Matth. 5, 39 29 *Prou. 14,30 ) [*](def. B) [*]( 2 recepit C 3 scripsit — Prouerbia om. v 4 ystoria A istoria C cor- rectio C 7 spintali F remedio curare CfJ 8 certare a 9 reperiens ACav 11 maiorum recensere studet Cft recensere maiorum studeat av 12 ystoriae A 14 acquirat codd. av 16 ut—17 obesset] docens quid fJ 21 opprobrio ADF 22 caritatis] incipit B gloriam caritatis fJ 23 correctionum A audiet av 24 in (post ne) om. A 28 auertat C 29 prouerbiale illud Fml )
De uirtute autem prophetiae quid loquar? quod alii annuntiauerunt per aenigmata, huic soli palam atque aperte uidetur esse promissum, ut dominus Iesus ex eius semine nasceretur, sicut dixit ad eum dominus: de fructu uentris tui ponam guper sedem tuam.
in psalmis itaque nobis non solum nascitur Iesus , sed etiam salutarem illam suscipit corporis passionem, quiescit, resurgit, ascendit ad caelum, sedet ad dexteram patris. id quod nemo praesumpserit hominum dicere, hoc solus hic propheta annuntiauit, postea ipse dominus in euangelio praedicauit.
Omnes praeterea scriptores psalmorum in suis scriptis exempla posuerunt aut aliqua dicta superiorum; psalmi nihil praeter quod suum est habent. quid igitur psalmo gratius? unde pulchre ipse Dauid: laudate, inquit, dominum, quoniam bonus est psalmus; deo nostro sit iocunda decoraque laudatio. et uere; psalmus enim benedictio populi est, dei laus, plebis laudatio, plausus omnium, sermo uniuersorum, uox ecclesiae, fidei canora confessio, auctoritatis plena deuotio, libertatis laetitia, clamor iocunditatis, laetitiae resultatio. ab iracundia mitigat, a sollicitudine abdicat, a maerore alleuat;
nocturna arma, diurna magisteria, scutum in timore, festum in sanctitate, imago tranquillitatis, pignus pacis atque concordiae, citharae modo ex diuersis et disparibus uocibus unam exprimens cantilenam. diei ortus psalmum resultat, psalmum resonat occasus. [*]( 2 cf. Eph. 6, 12 3 cf. I Reg. 16, 23 8 Ps. 131,11 18 Ps. 146, 1 ) [*](3 quam] quod ACav adolescentior ACifav 4 spiritusFa fugabatur DFa quia Cml 5 prophetica fJ annuntiarunt BC 6 uideatur a 9 tuam] meam BCE 10 Iesus] xpc BCDF corporis om. fJ 11 resurrexit B 12 praesumpserat av 18 pulcre E dominum om. Afiav 23 et laetitiae B teste b 24 ab om. fJ iracundiam mitigat sollicitudinem abdit merorem fia abdit** A 25 diuina ABmlCft 26 tranquilitatis C 27 cythare DF )