De Iacob

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Altera, (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 32.2). Schenkl, Karl, editor. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1897.

profuit tamen mihi. coepi confiteri quod negabam, coepi delictum meum cognoscere et iniustitiam meam non operire, coepi pronuntiare aduersus me iniustitiam meam domino et tu remisisti impietates cordis mei. sed et [*]( 1 Gal. 5, 16 et 25 2 Rom. 8, 10 6 Coloss. 2, 14 7 Coloss. 3, 9 9 Cant. 5, S 13 Hebr. 10, 1 ) [*]( 2 xps A (8. m2 t sps) P sps VN sps xpi T (xpi s. u.) 4 si A (s. m2 t sic) PT legis APW. et V (s exp.) 211 (8 eras.) si 81\' (s. u m. ant.) sixE, om. cet. 6 chirografum FS1 cyrographum P DE cy.rografum A cyrografum cet. 10 meos A (o ex a) 11 quur A (corr. cuur) P 13 quia T om. cet. ideoque A (que s. u. m2) T etiam del. m2 A, om. T 17 habebamus A (ba exp. m2) habemus (corr. m2) PT erat enim A (enim 8. u. m2) T 19 quur A (cur m2) P 23 cepi A 24 cepi A cępi ViII 25 cepi A cępi V adueraum VD T ) [*]( XXXII Ambr. par* 2. ) [*]( 2 )

illud mihi prodest quod non iustificamur ex operibus legis. ! non habeo igitur unde gloriari in operibus meis possim, non [*]( F i ) habeo unde me iactem et ideo gloriabor in Christo. non gloriabor quia iustus sum, sed gloriabor quia redemptus sum. gloriabor non quia uacuus peccatis sum, sed quia mihi remissa peccata sunt. non gloriabor quia profui neque quia profuit mihi quisquam, sed quia pro me aduocatus apud patrem Christus est, quia pro me Christi sanguis effusus est. facta est mihi culpa mea merces redemptionis, per quam mihi Christus aduenit. propter me Christus mortem gustauit. fructuosior culpa quam[*]( 452 A ) innocentia. innocentia arrogantem me fecerat, culpa subiectum reddidit.

habes igitur quibus latio tibi profuit legis. sed dicis quia per legem superabundauit peccatum. sed ubi superabundauit peccatum, superabundauit et gratia. mortuus es peccato, homo; ergo lex iam non obest. resurgis per gratiam; ergo lex profuit, quia adquisiuit gratiam. accepisti etiam pignus Christi caritatis, quoniam qui pro te mortuus est aduocatus est tibi et sanguinis [*]( BI ) sui mercedem reseruat et qui peccatorem reconciliauit patri multo magis commendat innocentem et tuetur subditum, quia adsciuit innoxium.

Tanti igitur beneficii debitor non rependis obsequium? heredem te fecit, coheredem te fecit, heredem dei, coheredem Christi: spiritum tibi adoptionis infudit. numera haec et adiunge non tam ad debiti nexum quam ad muneris accepti [*]( CI ) [*]( 1 Rom. 3, 20 Gal. 2, 16 8 Philipp. 3, 3 13 Rom. 5, 20! 22 Rora. 8, 17 ) [*]( 2 possl ex posBd A 3 gloriabor P (1 ex r) 4 redemtus A 5 peccati VN remisaa sunt peccata N\' peccata sunt remissa T 12 profuit tibi N\' 13 supra abundauit alt. A (corr. m2) P 14 est A m2 T, b a ea ex 6 m1 P 0 homo n et (0 s. It.) T 15 lex iam A (b a mZ) iam lex T 16 quia A (s. m2 t qui) adquisiui A (carr. m2) P 18 mercem A (corr. m. ant., deinde m2 s. I cedem) N\' reseruat -4 (s. m2 i seruauit) seruauit T quia P 19 qui A (8. m2 i quia) PT 20 adsciuit A (s. m2 i Bciuit) PT sciuit nt scit i1\' (w.2 ex seluit) ¥lxE 21 rependis A (l a s. i »i2) P rependłs T (i s. ł) rependes cet. 22 coheredem te fecit a. u. m2 A coheredem ... dei om. P coheredem autem xpi 9t 24 conseruationem Costerius conuersationem libri )

conseruationem. coheres Christi es, si conpatiare, si commoriare, si consepeliare cum Christo. /suscipe passiones eius, ut supra passiones cum eodem esse merearis. uide quomodo tibi peccata superiora donauit, ut nihil faceret obesse quod peccasti. uide quomodo te hortatur, ne amittas quod accepisti. breuis huius laboris est meta et corona fructus perpetui, tolerabilis passio, merces inaestimabilis. quid enim te angit? an ignobilitatis abiectio ? sed erit tibi in futurum gloriosa nobilitas deuotionis [*]( D ) ac fidei. num census tenuior, uictus angustior ? sed erunt tibi diuitiae remunerationis aeternae, in quibus rei ullius egere non possis. num amissio filiorum ? recipies perpetuos, quos susceperas temporales. dicetur de te: beatus qui habet semen in Sion et domesticos inHierusalem.indignae inquit passiones sunt huius temporis ad futuram gloriam scriptura tibi dicit.

adde quia uita beata his aduersis saecularium molestiarum aut passionum corporalium non [*]( E ) minuitur, sed magis probatur. adde quod uel patrimonii damna non sentit uel necessitudinum forti mente abscondit dispendia, absorbet dolorem. adde quia nescit naufragia qui semper in portu tranquillitatis est. quid illud quod labor tibi conmunis cum omni est creatura, quia propter te mundus ipse seruitutem tolerat corruptionis, quia cum sanctis tibi laboris huius et expectationis conmune consortium est? sol occasum suum [*]( F ) recognoscit, luna defectum, errorem stellarum lumina, dum totius corporis nostri expectatur redemptio. [*]( 2 Rom. 6, 4 12 Esai. 31, 9 13 Rora. 8, 18 23 Psalm. CIII 19 ) [*]( 1 es si] esse P compatere P sic commoriare P (in quo a eras.) et (c pr. exp.) V 2 consepellire P (1 pr. eras.) 3 paasioues eius tilE uide ... peccasti a. u. m2 A 7 te angit A (s. m2 i tangit) tangit P te tangit T te angitar H (an in ras.) 91\' (ur eras.) 8 adiectio AP in del. m2 A 9 nuui m2 21\' nunc %\'ml cet. 11 uam AP ntl 91\' (Q v\\2 in ras. ex i ut uidetur) amissione P (ne 8. u. m2) D 12 et dicetur 91\' (et 8. u. m. ant.) w\'\'\'E 15 scripturae P (e eras.) aduersus A (8. m\'2 t sis) P (corr. per ras.) 17 uel s. u. A 19 absorbet A (t s. u.) naufragium V 21 est ante cum WE, ante quia T 22 et del. m2 A, s. u. T 23 cfimune del. m2 A, s. u. T est del. m2 A, s. u. T 24 stellarum A (e ex i m2) ) [*]( 2* )

Sed uereris dubios uitae anfractus et aduersarii insidias, cum habeas auxilium dei, habeas tantam eius dignationem, ut filio proprio pro-te non pepercerit? pulchro uerbo usa est scriptura, ut dei patris erga te pium propositum declararet, qui morti obtulit filium. et filius mortis acerbitatem sentire non potuit, quod in patre fuit: nihil sibi reliquit, totum [*]( 453 A ) pro te obtulit, quod in plenitudine diuinitatis nihil ipse amisit et te redemit. considera affectum patrium. quod pietatis est quasi morituri filii suscepit periculum, quasi orbitatis hausit\' dolorem, ne tibi periret fructus redemptionis. tantum fuit domino studium tuae salutis, ut propemodum de suo pericli-II\'\' taretur, dum te lucraretur. ille propter te dispendia nostra suscepit, ut te diuinis insereret, caelestibus consecraret. mireĮ, etiam addidit: pro nobis omnibus tradidit illum, ut [*]( B ) ostenderet quod ita omnes diligat, ut dilectissimum sibi filium pro singulis traderet. pro quibus igitur quod super omnia est dedit, potest fieri ut non in illo uniuersa donauerit? nihil enim excepit qui omnium cessit auctorem.

nihil est igitur quod negari nobis posse uereamur, nihil est in quo de munificentiae diuinae diffidere perseuerantia debeamus, cuius fuit tam diuturna et iugis ubertas, ut primo praedestinaret, deinde [*]( C! ) uocaret et quos uocaret hos et iustificaret et quos iustificaret hos et clarificaret. poterit deserere quos tantis beneficiis suis usque ad praemia prosecutus est? inter tot beneficia dei num metuendae sunt aliquae accusatoris insidiae ? sed quis audeat [*]( 3 Rora. 8, 32 7 ColosB. 2, 9 14 et 17 Rom. 8, 32 21 Rom. 8, 30 ) [*]( 1 anfructna (corr. m2) AP 2 ausilium A dni A m2 T tantum A (a 8. u m2) ..dignationem (in era.s.) AP 3 uero A (a. m2 J uerbo) 4 scriptura* A 5 obtulit filium ... reliquit om. VN, in quibus pro te totum; post morti add. pro te totum obtulit T, in quo om. obtulit filium... totum pro te obtulit, sed add. haec in mg. 6 sibi APDT sibi ipse cet. 11 periclitaretur P (i pr. ex e m2) 12 dum de te A (de del. m2) P 17 non s. u. m2 A, om. P 18 excessit A concessit ed. Rom. 19 posse nobis N\' 21 tantum A (s. m2 t tam) P 22 et quos uocaret... quos iustificaret infra in mg. A 24 num*»etuend$ (m 8. u. m2) P Dummetuendę (nu et m alt. in ras.) A )

accusare quos electos diuino cernit iudicio? num deus pater ipse qui contulit potest sua dona rescindere et quos adoptione suscepit eos a paterni affectus gratia relegare? sed metus est ne iudex seuerior sit: considera quem habeas iudicem. nempe [*]( D ) Christo dedit pater omne iudicium. poterit ergo te ille damnare, quem redemit a morte, pro quo se obtulit, cuius uitam suae mortis mercedem esse cognoscit ? nonne dicet: quae utilitas in sanguine meo, si damno quem ipse saluaui? deinde consideras iudicem, non consideras aduocatum. potest iste seueriorem ferre sententiam, qui interpellare non desinit, ut paternae reconciliationis in nos conferatur gratia?

Sed etsi qua inminerent grauia, nequaquam nos a Christo [*]( EF ) separare deberent.

cur nos pro illo non etiam dura et acerba toleremus, qui pro nobis tam indigna suscepit? ideoque debet in nobis esse caritas, ut nullis periculis reuocemur a Christo. scriptum est enim: aqua multa excludere non poterit caritatem et flumina non concludent eam, quia torrentem transit anima diligentis. nulla tempestas, nullum profundum periculum, nullus terror mortis aut poenae uim caritatis inminuit; in his enim probamur, in his beata uita [*]( 454 A ) est, etiamsi multis periculis inundetur.

non enim frangitur sapiens doloribus corporis nec uexatur incommodis, sed etiam in aerumnis beatus manet. neque enim aduersa corporis uitae beatae munus inminuunt neque de eius aliquid suauitate delibant, quia non in delectatione corporis uitae beatitudo [*]( 5 Ioh. 5, 22 7 Psalm. XXVIUI 10 16 Cant. 8, 7 18 Psalm. CXXIII 5 ) [*]( 2 qui 8. u. m2 A qng 8. u. m2 P 3 afFectus (8 exp. m2) A religare A (i ex e m2) 4 peuior AT iudicem habeas Am2 PVNT 5 te ergo 31x 7 mercedem A (de s. u. m2) mercem VN dicet A (s. m2 t cit) T (e ex i) dicit 721 10 saeuiorem N\' seueriorem T (er s. ac.) 12 q in postea ins. ml A 13 seperare A et (crwr. ml) P acerba P (b ex u) 16 poterit A (8. m2 i tuit) non poterit excludere N\' 17 concludent A (s. m2 i unt) T (ent ex unt) 21 inundetur A (s. m2 dentnr) inundemur T 24 aliquid A (d 8. u. m2) suauitate aliquid UxE )

est, sed in conscientia pura ab omni labe peccati et in eius mente qui cognoscit quia quod bonum est hoc [*]( B ) delectat, etiamsi asperum sit, quod autem indecorum, etiamsi suaue, non mulcet. ergo causa bene uiuendi non delectatio corporalis, sed mentis prudentia est. non enim caro, quae subiecta est passioni, sed mens, quae iudicat, quia nihil melius delectat quam consiliorum honestas et operum pulchritudo; ea igitur beatae interpres est uitae. melior est enim prudentia uel ratio arbitra passionis quam passio praestantiusque quod iudicat quam quod iudicio subiectum est. neque enim fieri[*]( C ) potest, ut ratione sit melius quod est inrationabile. habet ergo in se remunerationem suam qui sequitur Iesum et in suo affectu praemium et gratiam. etiamsi dura sustineat, beatus tamen est suis moribus, beatus ipsis periculis, sicut dominus definiuit dicens: beati qui persecutionem patiuntur propter iustitiam.

Est ergo beata uita in hominibus, sed in his scilicet, in quibus fuerit perfecta uita. perfecta autem uita non sensibilis ista, sed illa rationabilis secundum tractationem rationis et [*]( D ) mentis uiuacitatem. in quo non est portio hominis, sed perfectio, quae non tam in condicione est hominis quam in operatione; haec enim beatum facit. huic igitur uiro quid est bonum nisi ipse sibi? quod habet, et adest ei hoc bonum et causa ei erit futurorum bonorum. de hoc bono dixit Solomon: bibe aquam de tuis uasis et de puteorum tuorum fontibus. [*]( 15 Matth. 5, 10 24 Pronerb. 5, 15-18 ) [*]( 1 ab omni labe A (8. m2 i abominabile) abhominabile T (a. ab omni labe) in del. m2 A, om. V 3 indequorum P indecorem 31 (corr. m3) indecorum W (ecorom in ras.) 4 enaue sit (ait s. u. m2) i( mulce$t N mulceat SI" lcea in ras.) cet. 5 enim del. 21\', om. %xE 6 mens ê T 13 et (s. m2 etiam) A etiam T (s. i et gratiam) et gratiam om. VNT ei (om. etiam) APD 18 non (s. m2 in) A et (ex in) T 21 est in condicione St" 22 haec P et (s. m3 ea) A ea cet. 23 ei (alt.) A (s. m2 sibi) şibi erit ei T 24 dicit T salemon 9lx2? salomon cet. 25 uasis tuis D )

superfluant tibi aquae de tuo fonte, in tuas autem plateas discurrant. sint tibi soli constitutae, et nemo alienus particeps sit tibi. fons aquae tuae [*]( E ) sit tibi proprius.

utere igitur interno bono tuo. testimonium autem boni huius maximum, quoniam qui habet alia non requirit. quid enim requirat qui inferiora despiciat, praestantissimo autem inhaereat, sicut scriptum est : ceruus amicitiae et pullus gratiarum confabuletur tibi? amicitia autem praecedat te et una sit tecum in omni tempore; bona enim uirtutum amicitia et summi boni caritas. nihil itaque aliud [*]( F ) quaerit perfectus ille nisi solum et praeclarum bonum. unde et dicit: unam petii a domino, hanc requiram, ut inhabitem in domo domini omnes dies uitae meae et uideam delectationem domini. neque uero eum tamquam angustum inopemque fastidias, quia unius boni uelut solitaria societate contentus sit. huius enim amicitia circumdatus plurimus erit. abundat enim huiusmodi uiro ad beatitudinem et ad possessionem boni, et ideo nihil aliud desiderat. nihil enim quasi nouum expetit qui omnia habet. [*]( 455 A ) nihil est enim boni quod non habeat nec superfluis delectatur, sed necessariis et eo ipso necessario, quod non sibi, sed carni adhaerenti sibi necessarium sit, idque indulget quod ab [*]( 7 Prouerb. 5, 19 12 Psalm. XXVI 4 ) [*]( 1 aque in ras. P tuo om. P, t tuo s. u. m2 A 2 discurrant 91\' (ant ex ent) constituam te A (exp. haec uerba m2) et (am eras.) P 4 proprius St (prius in ras.) proprius tibi sit 21x interno (o ex a m2) AP 5 quod A (s. m2 i qui) quid P (d eras.) 6 requirit A (it m2 ex at) T requirat P (r pr. del.) deapiciat D despicit i(\' (it ex iat m2) WilE 7 autem del. m2 A, om. T 10 caritatis AP 11 nisi A (si s. u. m2) 12 petiui VT 13 omnibus diebus P (m2 omnes dies) D 15 fastidias ... societate om. ml P (in quo uerba contentus sit erasa sunt, - fastidias ... sit s. in mg. m2) qui A voa qul P boni A (a. m2 at hominis) PD hominis T (exp. et s. boni) VN 16 nelnd P 19 expetit A (8. m2 t pectat) PSIZ) expectat cet. 20 nec (s. m2 t de) A 4? (s. nec) T 21 ipso A (s. m2 t se) 22 ideoque N\' )

interioris hominis proposito non discrepet, quo faciat utrumque unum et reconciliet interiorem deo iuxta hominem atque exteriorem, ut fiat in utroque unus spiritus.