Epigrammata
Martial
Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.
- Saxa senis, dices 'Durior ipse fuit.'
- Et licet haec addas: 'Potuit qui talia ferre,
- Humanum merito finxerat ille genus.'
- Gellius aedificat semper: modo limina ponit,
- Nunc foribus claves aptat emitque seras,
- Nunc has, nunc illas reficit mutatque fenestras;
- Dum tantum aedificet, quidlibet ille facit—
- Oranti nummos ut dicere possit amico
- Unum illud verbum Gellius 'Aedifico.'
- Democritos, Zenonas inexplicitosque Platonas
- Quidquid et hirsutis squalet imaginibus,
- Sic quasi Pythagorae loqueris successor et heres.
- Praependet sane nec tibi barba minor:
- Sed quod et hircosis serum est et turpe pilosis,
- In molli rigidam clune libenter habes.
- Tu, qui sectarum causas et pondera nosti,
- Dic mihi, percidi, Pannyche, dogma quod est?
- Heredem cum me partis tibi, Garrice, quartae
- Per tua iurares sacra caputque tuum,
- Credidimus,—quis enim damnet sua vota libenter?—
- Et spem muneribus fovimus usque datis.
- Inter quae rari Laurentem ponderis aprum
- Misimus: Aetola de Calydone putes.
- At tu continuo populumque patresque vocasti,
- Ructat adhuc aprum pallida Roma meum:
- Ipse ego,—quis credat?—conviva nec ultimus haesi,
- Sed nec costa data est caudave missa mihi.
- De quadrante tuo quid sperem, Garrice? Nulla
- De nostro nobis uncia venit apro.
- Haec est illa meis multum cantata libellis,
- Quam meus edidicit lector amatque togam.
- Partheniana fuit quondam, memorabile vatis
- Munus: in hac ibam conspiciendus eques,
- Dum nova, dum nitida fulgebat splendida lana,
- Dumque erat auctoris nomine digna sui:
- Nunc anus et tremulo vix accipienda tribuli,
- Quam possis niveam dicere iure tuo.
- Quid non longa dies, quid non consumitis anni?
- Haec toga iam non est Partheniana, mea est.
- Ingenium mihi, Gaure, probas sic esse pusillum,
- Carmina quod faciam, quae brevitate placent.
- Confiteor. Sed tu bis senis grandia libris
- Qui scribis Priami proelia, magnus homo es?
- Nos facimus Bruti puerum, nos Langona vivum:
- Tu magnus luteum, Gaure, Giganta facis.
- Quod semper superos invito fratre rogasti,
- Hoc, Lucane, tibi contigit, ante mori.
- Invidet ille tibi; Stygias nam Tullus ad umbras
- Optabat, quamvis sit minor, ire prior.
- Tu colis Elysios nemorisque habitator amoeni
- Esse tuo primum nunc sine fratre cupis;
- Et si iam nitidis alternus venit ab astris,
- Pro Polluce mones Castora ne redeat.
- Si credis mihi, Quinte, quod mereris,
- Natales, Ovidi, tuas Aprilis
- Ut nostras amo Martias Kalendas.
- Felix utraque lux diesque nobis
- Signandi melioribus lapillis!
- Hic vitam tribuit, sed hic amicum.
- Plus dant, Quinte, mihi tuae Kalendae.
- Natali tibi, Quinte, tuo dare parva volebam
- Munera; tu prohibes: inperiosus homo es.
- Parendum est monitis, fiat quod uterque volemus
- Et quod utrumque iuvat: tu mihi, Quinte, dato.
- Si mihi Picena turdus palleret oliva,
- Tenderet aut nostras silva Sabina plagas,
- Aut crescente levis traheretur harundine praeda
- Pinguis et inplicitas virga teneret aves:
- Cara daret sollemne tibi cognatio munus,
- Nec frater nobis nec prior esset avus.
- Nunc sturnos inopes fringuillarumque querellas
- Audit et arguto passere vernat ager;
- Inde salutatus picae respondet arator,
- Hinc prope summa rapax miluus astra volat.
- Mittimus ergo tibi parvae munuscula chortis:
- Qualia si recipis, saepe propinquus eris.
- Luce propinquorum, qua plurima mittitur ales,
- Dum Stellae turdos, dum tibi, Flacce, paro,
- Succurrit nobis ingens onerosaque turba,
- In qua se primum quisque meumque putat.
- Demeruisse duos votum est; offendere plures
- Vix tutum; multis mittere dona grave est.
- Qua possum sola veniam ratione merebor:
- Nec Stellae turdos nec tibi, Flacce, dabo.
- Spendophoros Libycas domini petit armiger urbis:
- Quae puero dones tela, Cupido, para,
- Illa quibus iuvenes figis mollesque puellas:
- Sit tamen in tenera levis et hasta manu.
- Loricam clipeumque tibi galeamque remitto;
- Tutus ut invadat proelia, nudus eat:
- Non iaculo, non ense fuit laesusve sagitta,
- Casside dum liber Parthenopaeus erat.
- Quisquis ab hoc fuerit fixus, morietur amore.
- O felix, si quem tam bona fata manent!
- Dum puer es, redeas, dum vultu lubricus, et te
- Non Libye faciat, sed tua Roma virum.
- Nil est tritius Hedyli lacernis:
- Non ansae veterum Corinthiorum,
- Nec crus compede lubricum decenni,
- Nec ruptae recutita colla mulae,
- Nec quae Flaminiam secant salebrae,
- Nec qui litoribus nitent lapilli,
- Nec Tusca ligo vinea politus,
- Nec pallens toga mortui tribulis,
- Nec pigri rota quassa mulionis,
- Nec rasum cavea latus visontis,
- Nec dens iam senior ferocis apri.
- Res una est tamen: ipse non negabit,
- Culus tritior Hedyli lacernis.
- Nympha sacri regina lacus, cui grata Sabinus
- Et mansura pio munere templa dedit,
- Sic montana tuos semper colat Umbria fontes,
- Nec tua Baianas Sassina malit aquas:
- Excipe sollicitos placide, mea dona, libellos;
- Tu fueris Musis Pegasis unda meis.—
- 'Nympharum templis quisquis sua carmina donat,
- Quid fieri libris debeat, ipse monet.'
- In Saeptis Mamurra diu multumque vagatus,