Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. Quid pro culminibus geminis matrona Tonantis?
  2. Pallada praetereo: res agit illa tuas.
  3. Quid loquar Alciden Phoebumque piosque Laconas?
  4. Addita quid Latio Flavia templa polo?
  5. Expectes et sustineas, Auguste, necesse est:
  6. Nam tibi quod solvat non habet arca Iovis.
  1. Aureolis futui cum possit Galla duobus
  2. Et plus quam futui, si totidem addideris:
  3. Aureolos a te cur accipit, Aeschyle, denos?
  4. Non fellat tanti Galla. Quid ergo? Tacet.
  1. Tibi, summe Rheni domitor et parens orbis,
  2. Pudice princeps, gratias agunt urbes:
  3. Populos habebunt; parere iam scelus non est.
  4. Non puer avari sectus arte mangonis
  5. Virilitatis damna maeret ereptae,
  6. Nec quam superbus conputet stipem leno,
  7. Dat prostituto misera mater infanti.
  8. Qui nec cubili fuerat ante te quondam,
  9. Pudor esse per te coepit et lupanari.
  1. Dicere de Libycis reduci tibi gentibus, Afer,
  2. Continuis volui quinque diebus Have:
  3. 'Non vacat' aut 'dormit' dictum est bis terque reverso.
  4. Iam satis est: non vis, Afer, havere: vale.
  1. Tamquam parva foret sexus iniuria nostri
  2. Foedandos populo prostituisse mares,
  3. Iam cunae lenonis erant, ut ab ubere raptus
  4. Sordida vagitu posceret aera puer:
  5. Inmatura dabant infandas corpora poenas.
  6. Non tulit Ausonius talia monstra pater,
  7. Idem qui teneris nuper succurrit ephebis,
  8. Ne faceret steriles saeva libido viros.
  9. Dilexere prius pueri iuvenesque senesque,
  10. At nunc infantes te quoque, Caesar, amant.
  1. Nil tibi legavit Fabius, Bithynice, cui tu
  2. Annua, si memini, milia sena dabas.
  3. Plus nulli dedit ille: queri, Bithynice, noli:
  4. Annua legavit milia sena tibi.
  1. Cenes, Canthare, cum foris libenter,
  2. Clamas et maledicis et minaris.
  3. Deponas animos truces, monemus:
  4. Liber non potes et gulosus esse.
  1. Nubere vis Prisco: non miror, Paula: sapisti.
  2. Ducere te non vult Priscus: et ille sapit.
  1. Nomen cum violis rosisque natum,
  2. Quo pars optima nominatur anni,
  3. Hyblam quod sapit Atticosque flores,
  4. Quod nidos olet alitis superbae;
  5. Nomen nectare dulcius beato,
  6. Quo mallet Cybeles puer vocari
  7. Et qui pocula temperat Tonanti,
  8. Quod si Parrhasia sones in aula,
  9. Respondent Veneres Cupidinesque;
  10. Nomen nobile, molle, delicatum
  11. Versu dicere non rudi volebam:
  12. Sed tu syllaba contumax rebellas.
  13. Dicunt Eiarinon tamen poetae,
  14. Sed Graeci, quibus est nihil negatum
  15. Et quos Ἆρεσ Ἄρεσ decet sonare:
  16. Nobis non licet esse tam disertis,
  17. Qui Musas colimus severiores.
  1. Nomen habes teneri quod tempora nuncupat anni,
  2. Cum breve Cecropiae ver populantur apes;
  3. Nomen Acidalia meruit quod harundine pingi,
  4. Quod Cytherea sua scribere gaudet acu;
  5. Nomen Erythraeis quod littera facta lapillis,
  6. Gemma quod Heliadum pollice trita notet;
  7. Quod pinna scribente grues ad sidera tollant;
  8. Quod decet in sola Caesaris esse domo.
  1. Si daret autumnus mihi nomen, Oporinos essem,
  2. Horrida si brumae sidera, Chimerinos;
  3. Dictus ab aestivo Therinos tibi mense vocarer:
  4. Tempora cui nomen verna dedere, quis est?
  1. Hunc, quem mensa tibi, quem cena paravit amicum,
  2. Esse putas fidae pectus amicitiae?
  3. Aprum amat et mullos et sumen et ostrea, non te.
  4. Tam bene si cenem, noster amicus erit.
  1. Inscripsit tumulis septem scelerata virorum
  2. 'Se fecisse' Chloe. Quid pote simplicius?
  1. Consilium formae, speculum, dulcisque capillos
  2. Pergameo posuit dona sacrata deo
  3. Ille puer tota domino gratissimus aula,
  4. Nomine qui signat tempora verna suo.
  5. Felix, quae tali censetur munere tellus!
  6. Nec Ganymedeas mallet habere comas.
  1. Latonae venerande nepos, qui mitibus herbis
  2. Parcarum exoras pensa brevesque colos,
  3. Hos tibi laudatos domino, rata vota, capillos
  4. Ille tuus Latia misit ab urbe puer;
  5. Addidit et nitidum sacratis crinibus orbem,
  6. Quo felix facies iudice tuta fuit.
  7. Tu iuvenale decus serva, ne pulchrior ille
  8. In longa fuerit quam breviore coma.
  1. Est mihi—sitque precor longum te praeside, Caesar—
  2. Rus minimum, parvi sunt et in urbe lares.
  3. Sed de valle brevi, quas det sitientibus hortis,
  4. Curva laboratas antlia tollit aquas:
  5. Sicca domus queritur nullo se rore foveri,
  6. Cum mihi vicino Marcia fonte sonet.
  7. Quam dederis nostris, Auguste, penatibus undam,
  8. Castalis haec nobis aut Iovis imber erit.
  1. Laudas balnea versibus trecentis
  2. Cenantis bene Pontici, Sabelle.
  3. Vis cenare, Sabelle, non lavari.
  1. Haec, quae tota patet tegiturque et marmore et auro,
  2. Infantis domini conscia terra fuit,
  3. Felix o, quantis sonuit vagitibus et quas
  4. Vidit reptantis sustinuitque manus:
  5. Hic steterat veneranda domus, quae praestitit orbi
  6. Quod Rhodos astrifero, quod pia Creta polo.
  7. Curetes texere Iovem crepitantibus armis,
  8. Semiviri poterant qualia ferre Phryges:
  9. At te protexit superu=m pater, et tibi, Caesar,
  10. Pro iaculo et parma fulmen et aegis erat.
  1. Artemidorus habet puerum, sed vendidit agrum;
  2. Agrum pro puero Calliodorus habet.
  3. Dic, uter ex istis melius rem gesserit, Aucte:
  4. Artemidorus amat, Calliodorus arat.
  1. Credis ob haec me, Pastor, opes fortasse rogare,
  2. Propter quae vulgus crassaque turba rogat,
  3. Ut Setina meos consumat glaeba ligones
  4. Et sonet innumera compede Tuscus ager;
  5. Ut Mauri Libycis centum stent dentibus orbes
  6. Et crepet in nostris aurea lamna toris,
  7. Nec labris nisi magna meis crystalla terantur
  8. Et faciant nigras nostra Falerna nives;
  9. Ut canusinatus nostro Syrus assere sudet
  10. Et mea sit culto sella cliente frequens;
  11. Aestuet ut nostro madidus conviva ministro,
  12. Quem permutatum nec Ganymede velis;
  13. Ut lutulenta linat Tyrias mihi mula lacernas
  14. Et Massyla meum virga gubernet equum.
  15. Est nihil ex istis: superos et sidera testor.
  16. Ergo quid? Ut donem, Pastor, et aedificem.
  1. O cui virgineo flavescere contigit auro,
  2. Dic, ubi Palladium sit tibi, Care, decus.
  3. 'Aspicis en domini fulgentes marmore vultus?
  4. Venit ad has ultro nostra corona comas.'
  5. Albanae livere potest pia quercus olivae,
  6. Cinxerit invictum quod prior illa caput.
  1. Quis Palatinos imitatus imagine vultus
  2. Phidiacum Latio marmore vicit ebur?
  3. Haec mundi facies, haec sunt Iovis ora sereni:
  4. Sic tonat ille deus, cum sine nube tonat.
  5. Non solam tribuit Pallas tibi, Care, coronam;
  6. Effigiem domini, quam colis, illa dedit.
  1. Dantem vina tuum quotiens aspeximus Hyllum,
  2. Lumine nos, Afer, turbidiore notas.
  3. Quod, rogo, quod scelus est, mollem spectare ministrum?
  4. Aspicimus solem, sidera, templa, deos.
  5. Avertam vultus, tamquam mihi pocula Gorgon
  6. Porrigat atque oculos oraque nostra petat?
  7. Trux erat Alcides, et Hylan spectare licebat;
  8. Ludere Mercurio cum Ganymede licet.
  9. Si non vis teneros spectet conviva ministros,
  10. Phineas invites, Afer, et Oedipodas.
  1. Audet facundo qui carmina mittere Nervae,
  2. Pallida donabit glaucina, Cosme, tibi,
  3. Paestano violas et cana ligustra colono,
  4. Hyblaeis apibus Corsica mella dabit:
  5. Sed tamen et parvae nonnulla est gratia Musae;
  6. Appetitur posito vilis oliva lupo.
  7. Nec tibi sit mirum, modici quod conscia vatis
  8. Iudicium metuit nostra Thalia tuum:
  9. Ipse tuas etiam veritus Nero dicitur aures,
  10. Lascivum iuvenis cum tibi lusit opus.
  1. Cum depilatos, Chreste, coleos portes
  2. Et vulturino mentulam parem collo
  3. Et prostitutis levius caput culis,
  4. Nec vivat ullus in tuo pilus crure,
  5. Purgentque saevae cana labra volsellae:
  6. Curios, Camillos, Quintios, Numas, Ancos,
  7. Et quidquid umquam legimus pilosorum
  8. Loqueris sonasque grandibus minax verbis,
  9. Et cum theatris saeculoque rixaris.
  10. Occurrit aliquis inter ista si draucus,
  11. Iam paedagogo liberatus et cuius
  12. Refibulavit turgidum faber penem:
  13. Nutu vocatum ducis, et pudet fari
  14. Catoniana, Chreste, quod facis lingua.
  1. Dulce decus scaenae, ludorum fama, Latinus
  2. Ille ego sum, plausus deliciaeque tuae,
  3. Qui spectatorem potui fecisse Catonem,
  4. Solvere qui Curios Fabriciosque graves.
  5. Sed nihil a nostro sumpsit mea vita theatro,
  6. Et sola tantum scaenicus arte feror:
  7. Nec poteram gratus domino sine moribus esse;
  8. Interius mentes inspicit ille deus.
  9. Vos me laurigeri parasitum dicite Phoebi,
  10. Roma sui famulum dum sciat esse Iovis.
  1. Saecula Nestoreae permensa, Philaeni, senectae,
  2. Rapta es ad infernas tam cito Ditis aquas?
  3. Euboicae nondum numerabas longa Sibyllae
  4. Tempora: maior erat mensibus illa tribus.
  5. Heu quae lingua silet! non illam mille catastae
  6. Vincebant, nec quae turba Sarapin amat,
  7. Nec matutini cirrata caterva magistri,
  8. Nec quae Strymonio de grege ripa sonat.
  9. Quae nunc Thessalico lunam deducere rhombo,
  10. Quae sciet hos illos vendere lena toros?
  11. Sit tibi terra levis mollique tegaris harena,
  12. Ne tua non possint eruere ossa canes.
  1. Cappadocum saevis Antistius occidit oris
  2. Rusticus. O tristi crimine terra nocens!
  3. Rettulit ossa sinu cari Nigrina mariti
  4. Et questa est longas non satis esse vias;
  5. Cumque daret sanctam tumulis, quibus invidet, urnam,
  6. Visa sibi est rapto bis viduata viro.
  1. Cum comes Arctois haereret Caesaris armis
  2. Velius, hanc Marti pro duce vovit avem;
  3. Luna quater binos non tota peregerat orbes,
  4. Debita poscebat iam sibi vota deus:
  5. Ipse suas anser properavit laetus ad aras
  6. Et cecidit sanctis hostia parva focis.
  7. Octo vides patulo pendere nomismata rostro
  8. Alitis? haec extis condita nuper erant:
  9. Quae litat argento pro te, non sanguine, Caesar,
  10. Victima, iam ferro non opus esse docet.
  1. Hanc volo, quae facilis, quae palliolata vagatur,
  2. Hanc volo, quae puero iam dedit ante meo,
  3. Hanc volo, quam redimit totam denarius alter,
  4. Hanc volo, quae pariter sufficit una tribus.
  5. Poscentem nummos et grandia verba sonantem
  6. Possideat crassae mentula Burdigalae.
  1. Audieris in quo, Flacce, balneo plausum,
  2. Maronis illic esse mentulam scito.
  1. Iuppiter Idaei risit mendacia busti,
  2. Dum videt Augusti Flavia templa poli,
  3. Atque inter mensas largo iam nectare fusus,
  4. Pocula cum Marti traderet ipse suo,
  5. Respiciens Phoebum pariter Phoebique sororem,