Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. Sic et cum recitas tuos libellos,
  2. Et causam quotiens agis clientis,
  3. Oras, Gallice, me rogasque semper.
  4. Durum est me tibi, quod petis, negare.
  5. Vero verius ergo quid sit, audi:
  6. Verum, Gallice, non libenter audis.
  1. Liber, amicorum dulcissima cura tuorum,
  2. Liber, in aeterna vivere digne rosa,
  3. Si sapis, Assyrio semper tibi crinis amomo
  4. Splendeat et cingant florea serta caput;
  5. Candida nigrescant vetulo crystalla Falerno
  6. Et caleat blando mollis amore torus.
  7. Qui sic vel medio finitus vixit in aevo,
  8. Longior huic facta est, quam data vita fuit.
  1. Quos cuperet Phlegraea suos victoria ludos,
  2. Indica quos cuperet pompa, Lyaee, tuos,
  3. Fecit Hyperborei celebrator Stella triumphi,
  4. O pudor! o pietas! et putat esse parum.
  5. Non illi satis est turbato sordidus auro
  6. Hermus et Hesperio qui sonat orbe Tagus.
  7. Omnis habet sua dona dies: nec linea dives
  8. Cessat, et in populum multa rapina cadit;
  9. Nunc veniunt subitis lasciva nomismata nimbis,
  10. Nunc dat spectatas tessera larga feras,
  11. Nunc implere sinus securos gaudet et absens
  12. Sortitur dominos, ne laceretur, avis.
  13. Quid numerem currus ter denaque praemia palmae,
  14. Quae dare non semper consul uterque solet?
  15. Omnia sed, Caesar, tanto superantur honore,
  16. Quod spectatorem te tua laurus habet.
  1. Omnes aut vetulas habes amicas
  2. Aut turpes vetulisque foediores.
  3. Has ducis comites trahisque tecum
  4. Per convivia, porticus, theatra.
  5. Sic formosa, Fabulla, sic puella es.
  1. Sanctorum nobis miracula reddis avorum
  2. Nec pateris, Caesar, saecula cana mori,
  3. Cum veteres Latiae ritus renovantur harenae
  4. Et pugnat virtus simpliciore manu.
  5. Sic priscis servatur honos te praeside templis,
  6. Et casa tam culto sub Iove numen habet;
  7. Sic nova dum condis, revocas, Auguste, priora
  8. Debentur quae sunt quaeque fuere tibi.
  1. Non per mystica sacra Dindymenes,
  2. Nec per Niliacae bovem iuvencae,
  3. Nullos denique per deos deasque
  4. Iurat Gellia, sed per uniones.
  5. Hos amplectitur, hos perosculatur,
  6. Hos fratres vocat, hos vocat sorores,
  7. Hos natis amat acrius duobus.
  8. His si quo careat misella casu,
  9. Victuram negat esse se nec horam.
  10. Eheu, quam bene nunc, Papiriane,
  11. Annaei faceret manus Sereni!
  1. Dante tibi turba querulos, Auguste, libellos,
  2. Nos quoque quod domino carmina parva damus,
  3. Posse deum rebus pariter Musisque vacare
  4. Scimus, et haec etiam serta placere tibi.
  5. Fer vates, Auguste, tuos: nos gloria dulcis,
  6. Nos tua cura prior deliciaeque sumus.
  7. Non quercus te sola decet nec laurea Phoebi:
  8. Fiat et ex hedera civica nostra tibi.
  1. Have, mi Torani, frater carissime. Epigramma, quod
  2. extra ordinem paginarum est, ad Stertinium clarissimum
  3. virum scripsimus, qui imaginem meam ponere in biblio-
  4. theca sua voluit. De quo scribendum tibi putavi, ne
  5. ignorares, Avitus iste quis vocaretur. Vale et para ho-
  6. spitium.
  7. Note, licet nolis, sublimi pectore vates,
  8. Cui referet serus praemia digna cinis,
  9. Hoc tibi sub nostra breve carmen imagine vivat,
  10. Quam non obscuris iungis, Avite, viris:
  11. 'Ille ego sum nulli nugarum laude secundus,
  12. Quem non miraris, sed puto, lector, amas.
  13. Maiores maiora sonent: mihi parva locuto
  14. Sufficit in vestras saepe redire manus.'
  1. Dum Ianus hiemes, Domitianus autumnos,
  2. Augustus annis commodabit aestates,
  3. Dum grande famuli nomen adseret Rheni
  4. Germanicarum magna lux Kalendarum,
  5. Tarpeia summi saxa dum patris stabunt,
  6. Dum voce supplex dumque ture placabit
  7. Matrona divae dulce Iuliae numen:
  8. Manebit altum Flaviae decus gentis
  9. Cum sole et astris cumque luce Romana.
  10. Invicta quidquid condidit manus, caeli est.
  1. Pauper amicitiae cum sis, Lupe, non es amicae,
  2. Et queritur de te mentula sola nihil.
  3. Illa siligineis pinguescit adultera cunnis,
  4. Convivam pascit nigra farina tuum;
  5. Incensura nives dominae Setina liquantur,
  6. Nos bibimus Corsi pulla venena cadi;
  7. Empta tibi nox est fundis non tota paternis,
  8. Non sua desertus rura sodalis arat;
  9. Splendet Erythraeis perlucida moecha lapillis,
  10. Ducitur addictus, te futuente, cliens;
  11. Octo Syris suffulta datur lectica puellae,
  12. Nudum sandapilae pondus amicus erit.
  13. I nunc et miseros, Cybele, praecide cinaedos:
  14. Haec erat, haec cultris mentula digna tuis.
  1. Quantum iam superis, Caesar, caeloque dedisti
  2. Si repetas et si creditor esse velis,
  3. Grandis in aetherio licet auctio fiat Olympo
  4. Coganturque dei vendere quidquid habent,
  5. Conturbabit Atlans, et non erit uncia tota,
  6. Decidat tecum qua pater ipse deu=m:
  7. Pro Capitolinis quid enim tibi solvere templis,
  8. Quid pro Tarpeiae frondis honore potest?
  9. Quid pro culminibus geminis matrona Tonantis?
  10. Pallada praetereo: res agit illa tuas.
  11. Quid loquar Alciden Phoebumque piosque Laconas?
  12. Addita quid Latio Flavia templa polo?
  13. Expectes et sustineas, Auguste, necesse est:
  14. Nam tibi quod solvat non habet arca Iovis.
  1. Aureolis futui cum possit Galla duobus
  2. Et plus quam futui, si totidem addideris:
  3. Aureolos a te cur accipit, Aeschyle, denos?
  4. Non fellat tanti Galla. Quid ergo? Tacet.
  1. Tibi, summe Rheni domitor et parens orbis,
  2. Pudice princeps, gratias agunt urbes:
  3. Populos habebunt; parere iam scelus non est.
  4. Non puer avari sectus arte mangonis
  5. Virilitatis damna maeret ereptae,
  6. Nec quam superbus conputet stipem leno,
  7. Dat prostituto misera mater infanti.
  8. Qui nec cubili fuerat ante te quondam,
  9. Pudor esse per te coepit et lupanari.
  1. Dicere de Libycis reduci tibi gentibus, Afer,
  2. Continuis volui quinque diebus Have:
  3. 'Non vacat' aut 'dormit' dictum est bis terque reverso.
  4. Iam satis est: non vis, Afer, havere: vale.
  1. Tamquam parva foret sexus iniuria nostri
  2. Foedandos populo prostituisse mares,
  3. Iam cunae lenonis erant, ut ab ubere raptus
  4. Sordida vagitu posceret aera puer:
  5. Inmatura dabant infandas corpora poenas.
  6. Non tulit Ausonius talia monstra pater,
  7. Idem qui teneris nuper succurrit ephebis,
  8. Ne faceret steriles saeva libido viros.
  9. Dilexere prius pueri iuvenesque senesque,
  10. At nunc infantes te quoque, Caesar, amant.
  1. Nil tibi legavit Fabius, Bithynice, cui tu
  2. Annua, si memini, milia sena dabas.
  3. Plus nulli dedit ille: queri, Bithynice, noli:
  4. Annua legavit milia sena tibi.
  1. Cenes, Canthare, cum foris libenter,
  2. Clamas et maledicis et minaris.
  3. Deponas animos truces, monemus:
  4. Liber non potes et gulosus esse.
  1. Nubere vis Prisco: non miror, Paula: sapisti.
  2. Ducere te non vult Priscus: et ille sapit.
  1. Nomen cum violis rosisque natum,
  2. Quo pars optima nominatur anni,
  3. Hyblam quod sapit Atticosque flores,
  4. Quod nidos olet alitis superbae;
  5. Nomen nectare dulcius beato,
  6. Quo mallet Cybeles puer vocari
  7. Et qui pocula temperat Tonanti,
  8. Quod si Parrhasia sones in aula,
  9. Respondent Veneres Cupidinesque;
  10. Nomen nobile, molle, delicatum
  11. Versu dicere non rudi volebam:
  12. Sed tu syllaba contumax rebellas.
  13. Dicunt Eiarinon tamen poetae,
  14. Sed Graeci, quibus est nihil negatum
  15. Et quos Ἆρεσ Ἄρεσ decet sonare:
  16. Nobis non licet esse tam disertis,
  17. Qui Musas colimus severiores.
  1. Nomen habes teneri quod tempora nuncupat anni,
  2. Cum breve Cecropiae ver populantur apes;
  3. Nomen Acidalia meruit quod harundine pingi,
  4. Quod Cytherea sua scribere gaudet acu;
  5. Nomen Erythraeis quod littera facta lapillis,
  6. Gemma quod Heliadum pollice trita notet;
  7. Quod pinna scribente grues ad sidera tollant;
  8. Quod decet in sola Caesaris esse domo.
  1. Si daret autumnus mihi nomen, Oporinos essem,
  2. Horrida si brumae sidera, Chimerinos;
  3. Dictus ab aestivo Therinos tibi mense vocarer:
  4. Tempora cui nomen verna dedere, quis est?
  1. Hunc, quem mensa tibi, quem cena paravit amicum,
  2. Esse putas fidae pectus amicitiae?