Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. Cuncta iacent flammis et tristi mersa favilla:
  2. Nec superi vellent hoc licuisse sibi.
  1. Haec tibi pro nato plena dat laetus acerra,
  2. Phoebe, Palatinus munera Parthenius,
  3. Ut qui prima novo signat quinquennia lustro,
  4. Impleat innumeras Burrus Olympiadas.
  5. Fac rata vota patris: sic te tua diligat arbor
  6. Gaudeat et certa virginitate soror,
  7. Perpetuo sic flore mices, sic denique non sint
  8. Tam longae Bromio, quam tibi, Phoebe, comae.
  1. Saturnalia divitem Sabellum
  2. Fecerunt: merito tumet Sabellus,
  3. Nec quemquam putat esse praedicatque
  4. Inter causidicos beatiorem.
  5. Hos fastus animosque dat Sabello
  6. Farris semodius fabaeque fresae,
  7. Et turis piperisque tres selibrae,
  8. Et Lucanica ventre cum Falisco,
  9. Et nigri Syra defruti lagona,
  10. Et ficus Libyca gelata testa
  11. Cum bulbis cocleisque caseoque.
  12. Piceno quoque venit a cliente
  13. Parcae cistula non capax olivae,
  14. Et crasso figuli polita caelo
  15. Septenaria synthesis Sagunti,
  16. Hispanae luteum rotae toreuma,
  17. Et lato variata mappa clavo.
  18. Saturnalia fructuosiora
  19. Annis non habuit decem Sabellus.
  1. Encaustus Phaethon tabula tibi pictus in hac est.
  2. Quid tibi vis, dipyrum qui Phaethonta facis?
  1. Percidi gaudes, percisus, Papyle, ploras.
  2. Cur, quae vis fieri, Papyle, facta doles?
  3. Paenitet obscenae pruriginis? an magis illud
  4. Fles, quod percidi, Papyle, desieris?
  1. Nescit, crede mihi, quid sint epigrammata, Flacce,
  2. Qui tantum lusus ista iocosque vocat.
  3. Ille magis ludit, qui scribit prandia saevi
  4. Tereos, aut cenam, crude Thyesta, tuam,
  5. Aut puero liquidas aptantem Daedalon alas,
  6. Pascentem Siculas aut Polyphemon ovis.
  7. A nostris procul est omnis vesica libellis,
  8. Musa nec insano syrmate nostra tumet.
  9. 'Illa tamen laudant omnes, mirantur, adorant.'
  10. Confiteor: laudant illa, sed ista legunt.
  1. Quid me, Thai, senem subinde dicis?
  2. Nemo est, Thai, senex ad irrumandum.
  1. Cum tibi non essent sex milia, Caeciliane,
  2. Ingenti late vectus es hexaphoro:
  3. Postquam bis decies tribuit dea caeca sinumque
  4. Ruperunt nummi, factus es, ecce, pedes.
  5. Quid tibi pro meritis et tantis laudibus optem?
  6. Di reddant sellam, Caeciliane, tibi.
  1. Gestari iunctis nisi desinis, Hedyle, capris,
  2. Qui modo ficus eras, iam caprificus eris.
  1. Hunc, quem saepe vides intra penetralia nostrae
  2. Pallados et templi limina, Cosme, novi
  3. Cum baculo peraque senem, cui cana putrisque
  4. Stat coma et in pectus sordida barba cadit,
  5. Cerea quem nudi tegit uxor abolla grabati,
  6. Cui dat latratos obvia turba cibos,
  7. Esse putas Cynicum deceptus imagine ficta:
  8. Non est hic Cynicus, Cosme: quid ergo? Canis.
  1. O cui Tarpeias licuit contingere quercus
  2. Et meritas prima cingere fronde comas,
  3. Si sapis, utaris totis, Colline, diebus
  4. Extremumque tibi semper adesse putes.
  5. Lanificas nulli tres exorare puellas
  6. Contigit: observant quem statuere diem.
  7. Divitior Crispo, Thrasea constantior ipso
  8. Lautior et nitido sis Meliore licet:
  9. Nil adicit penso Lachesis fusosque sororum
  10. Explicat et semper de tribus una negat.
  1. Luci, gloria temporum tuorum,
  2. Qui Caium veterem Tagumque nostrum
  3. Arpis cedere non sinis disertis:
  4. Argivas generatus inter urbes
  5. Thebas carmine cantet aut Mycenas,
  6. Aut claram Rhodon aut libidinosae
  7. Ledaeas Lacedaemonos palaestras:
  8. Nos Celtis genitos et ex Hiberis
  9. Nostrae nomina duriora terrae
  10. Grato non pudeat referre versu:
  11. Saevo Bilbilin optimam metallo,
  12. Quae vincit Chalybasque Noricosque,
  13. Et ferro Plateam suo sonantem,
  14. Quam fluctu tenui, sed inquieto
  15. Armorum Salo temperator ambit,
  16. Tutelamque chorosque Rixamarum,
  17. Et convivia festa Carduarum,
  18. Et textis Peterin rosis rubentem,
  19. Atque antiqua patrum theatra Rigas,
  20. Et certos iaculo levi Silaos,
  21. Turgontique lacus Turasiaeque,
  22. Et parvae vada pura Tvetonissae,
  23. Et sanctum Buradonis ilicetum,
  24. Per quod vel piger ambulat viator,
  25. Et quae fortibus excolit iuvencis
  26. Curvae Manlius arva Vativescae.
  27. Haec tam rustica, delicate lector,
  28. Rides nomina? rideas licebit,
  29. Haec tam rustica malo, quam Butuntos.
  1. Munera quod senibus viduisque ingentia mittis,
  2. Vis te munificum, Gargiliane, vocem?
  3. Sordidius nihil est, nihil est te spurcius uno,
  4. Qui potes insidias dona vocare tuas:
  5. Sic avidis fallax indulget piscibus hamus,
  6. Callida sic stultas decipit esca feras.
  7. Quid sit largiri, quid sit donare, docebo,
  8. Si nescis: dona, Gargiliane, mihi.
  1. Dum nos blanda tenent lascivi stagna Lucrini
  2. Et quae pumiceis fontibus antra calent,
  3. Tu colis Argei regnum, Faustine, coloni,
  4. Quo te bis decimus ducit ab urbe lapis.
  5. Horrida sed fervent Nemeaei pectora monstri,
  6. Nec satis est, Baias igne calere suo.
  7. Ergo sacri fontes et litora grata valete,
  8. Nympharum pariter Nerei+dumque domus.
  9. Herculeos colles gelida vos vincite bruma,
  10. Nunc Tiburtinis cedite frigoribus.
  1. In tenebris luges amissum, Galla, maritum.
  2. Iam plorare pudet te, puto, Galla, virum.
  1. Flentibus Heliadum ramis dum vipera repit,
  2. Fluxit in obstantem sucina gutta feram:
  3. Quae dum miratur pingui se rore teneri,
  4. Concreto riguit vincta repente gelu.
  5. Ne tibi regali placeas, Cleopatra, sepulchro,
  6. Vipera si tumulo nobiliore iacet.
  1. Ardea solstitio Castranaque rura petantur
  2. Quique Cleonaeo sidere fervet ager,
  3. Cum Tiburtinas damnet Curiatius auras
  4. Inter laudatas ad Styga missus aquas.
  5. Nullo fata loco possis excludere: cum mors
  6. Venerit, in medio Tibure Sardinia est.
  1. Donasse amicum tibi ducenta, Mancine,
  2. Nuper superbo laetus ore iactasti.
  3. Quartus dies est, in schola poetarum
  4. Dum fabulamur, milibus decem dixti
  5. Emptas lacernas munus esse Pompullae,
  6. Sardonycha verum lineisque ter cinctum
  7. Duasque similes fluctibus maris gemmas
  8. Dedisse Bassam Caeliamque iurasti.
  9. Here de theatro, Pollione cantante,
  10. Cum subito abires, dum fugis, loquebaris,
  11. Hereditatis tibi trecenta venisse,
  12. Et mane centum, et post meridie centum.
  13. Quid tibi sodales fecimus mali tantum?
  14. Miserere iam, crudelis, et sile tandem.
  15. Aut, si tacere lingua non potest ista,
  16. Aliquando narra, quod velimus audire.
  1. Tibur in Herculeum migravit nigra Lycoris,
  2. Omnia dum fieri candida credit ibi.
  1. Dum petit a Baulis mater Caerellia Baias,
  2. Occidit insani crimine mersa freti.
  3. Gloria quanta perit vobis! haec monstra Neroni
  4. Nec iussae quondam praestiteratis, aquae.
  1. Iuli iugera pauca Martialis
  2. Hortis Hesperidum beatiora
  3. Longo Ianiculi iugo recumbunt:
  4. Lati collibus eminent recessus,
  5. Et planus modico tumore vertex
  6. Caelo perfruitur sereniore
  7. Et curvas nebula tegente valles
  8. Solus luce nitet peculiari;
  9. Puris leniter admoventur astris
  10. Celsae culmina delicata villae.
  11. Hinc septem dominos videre montis
  12. Et totam licet aestimare Romam,
  13. Albanos quoque Tusculosque colles
  14. Et quodcumque iacet sub urbe frigus,
  15. Fidenas veteres brevesque Rubras,
  16. Et quod virgineo cruore gaudet
  17. Annae pomiferum nemus Perennae.
  18. Illinc Flaminiae Salariaeque
  19. Gestator patet essedo tacente,
  20. Ne blando rota sit molesta somno,
  21. Quem nec rumpere nauticum celeuma
  22. Nec clamor valet helciariorum,
  23. Cum sit tam prope Mulvius sacrumque
  24. Lapsae per Tiberim volent carinae.
  25. Hoc rus, seu potius domus vocanda est,
  26. Commendat dominus: tuam putabis,
  27. Tam non invida tamque liberalis,
  28. Tam comi patet hospitalitate:
  29. Credas Alcinoi pios Penates
  30. Aut facti modo divitis Molorchi.
  31. Vos nunc omnia parva qui putatis,
  32. Centeno gelidum ligone Tibur
  33. Vel Praeneste domate pendulamque
  34. Uni dedite Setiam colono,
  35. Dum me iudice praeferantur istis
  36. Iuli iugera pauca Martialis.
  1. Oculo Philaenis semper altero plorat.
  2. Quo fiat istud quaeritis modo? lusca est.
  1. Egisti vitam semper, Line, municipalem,
  2. Qua nihil omnino vilius esse potest.
  3. Idibus et raris togula est excussa Kalendis
  4. Duxit et aestates synthesis una decem.
  5. Saltus aprum, campus leporem tibi misit inemptum,
  6. Silva gravis turdos exagitata dedit,
  7. Captus flumineo venit de gurgite piscis,
  8. Vina ruber fudit non peregrina cadus.
  9. Nec tener Argolica missus de gente minister,
  10. Sed stetit inculti rustica turba foci.
  11. Vilica vel duri conpressa est nupta coloni,
  12. Incaluit quotiens saucia vena mero.
  13. Nec nocuit tectis ignis, nec Sirius agris,
  14. Nec mersa est pelago nec fuit ulla ratis.
  15. Subposita est blando numquam tibi tessera talo,
  16. Alea sed parcae sola fuere nuces.
  17. Dic, ubi sit decies, mater quod avara reliquit.
  18. Nusquam est: fecisti rem, Line, difficilem.
  1. Praetorem pauper centum sestertia Gaurus
  2. Orabat cana notus amicitia,
  3. Dicebatque suis haec tantum deesse trecentis,
  4. Ut posset domino plaudere iustus eques.
  5. Praetor ait 'Scis me Scorpo Thalloque daturum,
  6. Atque utinam centum milia sola darem.'
  7. A pudet ingratae, pudet a male divitis arcae.
  8. Quod non das equiti, vis dare, praetor, equo?
  1. Invitas centum quadrantibus et bene cenas.
  2. Ut cenem invitor, Sexte, an ut invideam?
  1. Tu Setina quidem semper vel Massica ponis,
  2. Papyle, sed rumor tam bona vina negat:
  3. Diceris hac factus caelebs quater esse lagona.
  4. Nec puto nec credo, Papyle, nec sitio.
  1. Nihil Ammiano praeter aridam restem
  2. Moriens reliquit ultimis pater ceris.
  3. Fieri putaret posse quis, Marulline,
  4. Ut Ammianus mortuum patrem nollet?
  1. Quaero diu totam, Safroni Rufe, per urbem,
  2. Si qua puella neget: nulla puella negat.
  3. Tamquam fas non sit, tamquam sit turpe negare,
  4. Tamquam non liceat: nulla puella negat.
  5. Casta igitur nulla est? sunt castae mille: quid ergo
  6. Casta facit? non dat, non tamen illa negat.
  1. Exigis, ut donem nostros tibi, Quinte, libellos.
  2. Non habeo, sed habet bibliopola Tryphon.
  3. 'Aes dabo pro nugis et emam tua carmina sanus?
  4. Non' inquis 'faciam tam fatue.' Nec ego.
  1. Cum gravis extremas Vestinus duceret horas
  2. Et iam per Stygias esset iturus aquas,
  3. Ultima volventis oravit pensa sorores,
  4. Ut traherent parva stamina pulla mora,
  5. Iam sibi defunctus caris dum vivit amicis.
  6. Moverunt tetricas tam pia vota deas.
  7. Tunc largas partitus opes a luce recessit
  8. Seque mori post hoc credidit ille senem.
  1. Aspicis, inbelles temptent quam fortia dammae
  2. Proelia? tam timidis quanta sit ira feris?
  3. In mortem parvis concurrere frontibus ardent.
  4. Vis, Caesar, dammis parcere? mitte canes.
  1. O felix animo, felix, Nigrina, marito
  2. Atque inter Latias gloria prima nurus:
  3. Te patrios miscere iuvat cum coniuge census,
  4. Gaudentem socio participique viro.
  5. Arserit Euhadne flammis iniecta mariti,
  6. Nec minor Alcestin fama sub astra ferat:
  7. Tu melius: certo meruisti pignore vitae,
  8. Ut tibi non esset morte probandus amor.
  1. Milia misisti mihi sex bis sena petenti:
  2. Ut bis sena feram, bis duodena petam.
  1. Numquam divitias deos rogavi
  2. Contentus modicis meoque laetus:
  3. Paupertas, veniam dabis, recede.
  4. Causast quae subiti novique voti?
  5. Pendentem volo Zoilum videre.
  1. Condita cum tibi sit iam sexagensima messis
  2. Et facies multo splendeat alba pilo,
  3. Discurris tota vagus urbe, nec ulla cathedra est,
  4. Cui non mane feras inrequietus Have;
  5. Et sine te nulli fas est prodire tribuno,
  6. Nec caret officio consul uterque tuo;
  7. Et sacro decies repetis Palatia clivo
  8. Sigerosque meros Partheniosque sonas.
  9. Haec faciant sane iuvenes: deformius, Afer,
  10. Omnino nihil est ardalione sene.
  1. Hospes eras nostri semper, Matho, Tiburtini.
  2. Hoc emis. Inposui: rus tibi vendo tuum.
  1. Declamas in febre, Maron: hanc esse phrenesin
  2. Si nescis, non es sanus, amice Maron.
  3. Declamas aeger, declamas hemitritaeos:
  4. Si sudare aliter non potes, est ratio.
  5. 'Magna tamen res est.' Erras; cum viscera febris
  6. Exurit, res est magna tacere, Maron.
  1. Epigramma nostrum cum Fabulla legisset,
  2. Negare nullam quo queror puellarum,
  3. Semel rogata bisque terque neglexit
  4. Preces amantis. Iam, Fabulla, promitte:
  5. Negare iussi, pernegare non iussi.
  1. Hos quoque commenda Venuleio, Rufe, libellos,
  2. Inputet et nobis otia parva roga,
  3. Immemor et paulum curarum operumque suorum
  4. Non tetrica nugas exigat aure meas.
  5. Sed nec post primum legat haec summumve trientem,
  6. Sed sua cum medius proelia Bacchus amat.
  7. Si nimis est legisse duos, tibi charta plicetur
  8. Altera: divisum sic breve fiet opus.
  1. Securo nihil est te, Naevole, peius: eodem
  2. Sollicito nihil est, Naevole, te melius.
  3. Securus nullum resalutas, despicis omnes,
  4. Nec quisquam liber nec tibi natus homo est:
  5. Sollicitus donas, dominum regemque salutas,
  6. Invitas. Esto, Naevole, sollicitus.
  1. Non est in populo nec urbe tota,
  2. A se Thaida qui probet fututam,
  3. Cum multi cupiant rogentque multi.
  4. Tam casta est, rogo, Thais? Immo fellat.
  1. Nos bibimus vitro, tu murra, Pontice. Quare?
  2. Prodat perspicuus ne duo vina calix.
  1. Si vis auribus Atticis probari,
  2. Exhortor moneoque te, libelle,
  3. Ut docto placeas Apollinari.
  4. Nil exactius eruditiusque est,
  5. Sed nec candidius benigniusque:
  6. Si te pectore, si tenebit ore,
  7. Nec rhonchos metues maligniorum,
  8. Nec scombris tunicas dabis molestas.
  9. Si damnaverit, ad salariorum
  10. Curras scrinia protinus licebit,
  11. Inversa pueris arande charta.
  1. Infantem secum semper tua Bassa, Fabulle,
  2. Conlocat et lusus deliciasque vocat,
  3. Et, quo mireris magis, infantaria non est.
  4. Ergo quid in causa est? Pedere Bassa solet.
  1. Nulla remisisti parvo pro munere dona,