Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. In sex aut septem, Caeciliane, dies
  2. 'Non habeo' dixi: sed tu causatus amici
  3. Adventum lancem paucaque vasa rogas.
  4. Stultus es? an stultum me credis, amice? negavi
  5. Mille tibi nummos, milia quinque dabo?
  1. Privignum non esse tuae te, Galle, novercae
  2. Rumor erat, coniunx dum fuit illa patris.
  3. Non tamen hoc poterat vivo genitore probari.
  4. Iam nusquam pater est, Galle, noverca domi est.
  5. Magnus ab infernis revocetur Tullius umbris
  6. Et te defendat Regulus ipse licet,
  7. Non potes absolvi: nam quae non desinit esse
  8. Post patrem, numquam, Galle, noverca fuit.
  1. Facere in Lyciscam, Paule, me iubes versus,
  2. Quibus illa lectis rubeat et sit irata.
  3. O Paule, malus es: irrumare vis solus.
  1. Qua vicina pluit Vipsanis porta columnis
  2. Et madet adsiduo lubricus imbre lapis,
  3. In iugulum pueri, qui roscida tecta subibat,
  4. Decidit hiberno praegravis unda gelu:
  5. Cumque peregisset miseri crudelia fata,
  6. Tabuit in calido volnere mucro tener.
  7. Quid non saeva sibi voluit Fortuna licere?
  8. Aut ubi non mors est, si iugulatis aquae?
  1. Hanc tibi Sequanicae pinguem textricis alumnam,
  2. Quae Lacedaemonium barbara nomen habet,
  3. Sordida, sed gelido non aspernanda Decembri
  4. Dona, peregrinam mittimus endromida:—
  5. Seu lentum ceroma teris tepidumve trigona,
  6. Sive harpasta manu pulverulenta rapis,
  7. Plumea seu laxi partiris pondera follis,
  8. Sive levem cursu vincere quaeris Athan—
  9. Ne madidos intret penetrabile frigus in artus,
  10. Neve gravis subita te premat Iris aqua.
  11. Ridebis ventos hoc munere tectus et imbris:
  12. Nec sic in Tyria sindone tutus eris.
  1. Dicit se vetulam, cum sit Caerellia pupa:
  2. Pupam se dicit Gellia, cum sit anus.
  3. Ferre nec hanc possis, possis, Colline, nec illam:
  4. Altera ridicula est, altera putidula.
  1. Nullos esse deos, inane caelum
  2. Adfirmat Segius: probatque, quod se
  3. Factum, dum negat haec, videt beatum.
  1. Primos passa toros et adhuc placanda marito
  2. Merserat in nitidos se Cleopatra lacus,
  3. Dum fugit amplexus. Sed prodidit unda latentem;
  4. Lucebat, totis cum tegeretur aquis:
  5. Condita sic puro numerantur lilia vitro,
  6. Sic prohibet tenuis gemma latere rosas.
  7. Insilui mersusque vadis luctantia carpsi
  8. Basia: perspicuae plus vetuistis aquae.
  1. Dum tu lenta nimis diuque quaeris,
  2. Quis primus tibi quisve sit secundus
  3. Graium quos epigramma conparavit:
  4. Palmam Callimachus, Thalia, de se
  5. Facundo dedit ipse Bruttiano.
  6. Qui si Cecropio satur lepore
  7. Romanae sale luserit Minervae,
  8. Illi me facias, precor, secundum.
  1. Omnes quas habuit, Fabiane, Lycoris amicas
  2. Extulit: uxori fiat amica meae.
  1. Aemula Baianis Altini litora villis
  2. Et Phaethontei conscia silva rogi,
  3. Quaeque Antenoreo Dryadum pulcherrima Fauno
  4. Nupsit ad Euganeos Sola puella lacus,
  5. Et tu Ledaeo felix Aquileia Timavo,
  6. Hic ubi septenas Cyllarus hausit aquas:
  7. Vos eritis nostrae requies portusque senectae,
  8. Si iuris fuerint otia nostra sui.
  1. Quod te mane domi toto non vidimus anno,
  2. Vis dicam, quantum, Postume, perdiderim?
  3. Tricenos, puto, bis, vicenos ter, puto, nummos.
  4. Ignosces: togulam, Postume, pluris emo.
  1. Saepe meos laudare soles, Auguste, libellos.
  2. Invidus ecce negat: num minus ergo soles?
  3. Quid, quod honorato non sola voce dedisti,
  4. Non alius poterat quae dare dona mihi?
  5. Ecce iterum nigros conrodit lividus ungues.
  6. Da, Caesar, tanto tu magis, ut doleat.
  1. Donasti tenero, Chloe, Luperco
  2. Hispanas Tyriasque coccinasque,
  3. Et lotam tepido togam Galaeso,
  4. Indos sardonychas, Scythas zmaragdos,
  5. Et centum dominos novae monetae:
  6. Et quidquid petit usque et usque donas.
  7. Vae glabraria, vae tibi misella:
  8. Nudam te statuet tuus Lupercus.
  1. Obstat, care Pudens, nostris sua turba libellis
  2. Lectoremque frequens lassat et implet opus.
  3. Rara iuvant: primis sic maior gratia pomis,
  4. Hibernae pretium sic meruere rosae;
  5. Sic spoliatricem commendat fastus amicam,
  6. Ianua nec iuvenem semper aperta tenet.
  7. Saepius in libro numeratur Persius uno,
  8. Quam levis in tota Marsus Amazonide.
  9. Tu quoque de nostris releges quemcumque libellis,
  10. Esse puta solum: sic tibi pluris erit.
  1. Baiano procul a lacu, monemus,
  2. Piscator, fuge, ne nocens recedas.
  3. Sacris piscibus hae natantur undae,
  4. Qui norunt dominum manumque lambunt
  5. Illam, qua nihil est in orbe maius.
  6. Quid, quod nomen habent et ad magistri
  7. Vocem quisque sui venit citatus?
  8. Hoc quondam Libys impius profundo,
  9. Dum praedam calamo tremente ducit,
  10. Raptis luminibus repente caecus
  11. Captum non potuit videre piscem,
  12. Et nunc sacrilegos perosus hamos
  13. Baianos sedet ad lacus rogator.
  14. At tu, dum potes, innocens recede
  15. Iactis simplicibus cibis in undas,
  16. Et pisces venerare delicatos.
  1. Quod cupis in nostris dicique legique libellis
  2. Et nonnullus honos creditur iste tibi,
  3. Ne valeam, si non res est gratissima nobis
  4. Et volo te chartis inseruisse meis.
  5. Sed tu nomen habes averso fonte sororum
  6. Inpositum, mater quod tibi dura dedit;
  7. Quod nec Melpomene, quod nec Polyhymnia possit
  8. Nec pia cum Phoebo dicere Calliope.
  9. Ergo aliquod gratum Musis tibi nomen adopta:
  10. Non semper belle dicitur 'Hippodame.'
  1. Et latet et lucet Phaethontide condita gutta,
  2. Ut videatur apis nectare clusa suo.
  3. Dignum tantorum pretium tulit illa laborum:
  4. Credibile est ipsam sic voluisse mori.
  1. Plena laboratis habeas cum scrinia libris,
  2. Emittis quare, Sosibiane, nihil?
  3. 'Edent heredes' inquis 'mea carmina.' Quando?
  4. Tempus erat iam te, Sosibiane, legi.
  1. Sordida cum tibi sit, verum tamen, Attale, dicit,
  2. Quisquis te niveam dicit habere togam.
  1. Frontibus adversis molles concurrere dammas
  2. Vidimus et fati sorte iacere pari.
  3. Spectavere canes praedam, stupuitque superbus
  4. Venator, cultro nil superesse suo.
  5. Unde leves animi tanto caluere furore?
  6. Sic pugnant tauri, sic cecidere viri.
  1. Cana est barba tibi, nigra est coma: tinguere barbam
  2. Non potes—haec causa est—et potes, Ole, comam.
  1. 'Centum Coranus et ducenta Mancinus,
  2. Trecenta debet Titius, hoc bis Albinus,
  3. Decies Sabinus alterumque Serranus;
  4. Ex insulis fundisque tricies soldum,
  5. Ex pecore redeunt ter ducena Parmensi':
  6. Totis diebus, Afer, hoc mihi narras
  7. Et teneo melius ista, quam meum nomen.
  8. Numeres oportet aliquid, ut pati possim:
  9. Cotidianam refice nauseam nummis:
  10. Audire gratis, Afer, ista non possum.
  1. Galla, nega: satiatur amor, nisi gaudia torquent:
  2. Sed noli nimium, Galla, negare diu.
  1. Argenti genus omne comparasti,
  2. Et solus veteres Myronos artes,
  3. Solus Praxitelus manum Scopaeque,
  4. Solus Phidiaci toreuma caeli,
  5. Solus Mentoreos habes labores.
  6. Nec desunt tibi vera Gratiana,
  7. Nec quae Callaico linuntur auro,
  8. Nec mensis anaglypta de paternis.
  9. Argentum tamen inter omne miror
  10. Quare non habeas, Charine, purum.
  1. Atria Pisonum stabant cum stemmate toto
  2. Et docti Senecae ter numeranda domus;
  3. Praetulimus tantis solum te, Postume, regnis:
  4. Pauper eras et eques, sed mihi consul eras.
  5. Tecum ter denas numeravi, Postume, brumas:
  6. Communis nobis lectus et unus erat.
  7. Iam donare potes, iam perdere, plenus honorum,
  8. Largus opum: expecto, Postume, quid facias.
  9. Nil facis, et serumst alium mihi quaerere regem.—
  10. Hoc, Fortuna, placet? 'Postumus inposuit.'
  1. Quid recitaturus circumdas vellera collo?
  2. Conveniunt nostris auribus ista magis.
  1. Si quis forte mihi possit praestare roganti,
  2. Audi, quem puerum, Flacce, rogare velim.
  3. Niliacis primum puer hic nascatur in oris:
  4. Nequitias tellus scit dare nulla magis.
  5. Sit nive candidior: namque in Mareotide fusca
  6. Pulchrior est, quanto rarior, iste color.
  7. Lumina sideribus certent mollesque flagellent
  8. Colla comae: tortas non amo, Flacce, comas.
  9. Frons brevis atque modus leviter sit naribus uncis,
  10. Paestanis rubeant aemula labra rosis.
  11. Saepe et nolentem cogat nolitque volentem,
  12. Liberior domino saepe sit ille suo;
  13. Et timeat pueros, excludat saepe puellas:
  14. Vir reliquis, uni sit puer ille mihi.
  15. 'Iam scio, nec fallis: nam me quoque iudice verum est.
  16. Talis erat' dices 'noster Amazonicus.'
  1. Non dixi, Coracine, te cinaedum:
  2. Non sum tam temerarius nec audax
  3. Nec mendacia qui loquar libenter.
  4. Si dixi, Coracine, te cinaedum,
  5. Iratam mihi Pontiae lagonam,
  6. Iratum calicem mihi Metili:
  7. Iuro per Syrios tibi tumores,
  8. Iuro per Berecyntios furores.
  9. Quid dixi tamen? Hoc leve et pusillum,
  10. Quod notum est, quod et ipse non negabis,
  11. Dixi te, Coracine, cunnilingum.
  1. Hic est pampineis viridis modo Vesbius umbris,
  2. Presserat hic madidos nobilis uva lacus:
  3. Haec iuga, quam Nysae colles, plus Bacchus amavit,
  4. Hoc nuper Satyri monte dedere choros.
  5. Haec Veneris sedes, Lacedaemone gratior illi,
  6. Hic locus Herculeo numine clarus erat.
  7. Cuncta iacent flammis et tristi mersa favilla:
  8. Nec superi vellent hoc licuisse sibi.
  1. Haec tibi pro nato plena dat laetus acerra,
  2. Phoebe, Palatinus munera Parthenius,
  3. Ut qui prima novo signat quinquennia lustro,
  4. Impleat innumeras Burrus Olympiadas.
  5. Fac rata vota patris: sic te tua diligat arbor
  6. Gaudeat et certa virginitate soror,
  7. Perpetuo sic flore mices, sic denique non sint
  8. Tam longae Bromio, quam tibi, Phoebe, comae.
  1. Saturnalia divitem Sabellum
  2. Fecerunt: merito tumet Sabellus,
  3. Nec quemquam putat esse praedicatque
  4. Inter causidicos beatiorem.
  5. Hos fastus animosque dat Sabello
  6. Farris semodius fabaeque fresae,
  7. Et turis piperisque tres selibrae,
  8. Et Lucanica ventre cum Falisco,
  9. Et nigri Syra defruti lagona,
  10. Et ficus Libyca gelata testa
  11. Cum bulbis cocleisque caseoque.
  12. Piceno quoque venit a cliente
  13. Parcae cistula non capax olivae,
  14. Et crasso figuli polita caelo
  15. Septenaria synthesis Sagunti,
  16. Hispanae luteum rotae toreuma,
  17. Et lato variata mappa clavo.
  18. Saturnalia fructuosiora
  19. Annis non habuit decem Sabellus.
  1. Encaustus Phaethon tabula tibi pictus in hac est.
  2. Quid tibi vis, dipyrum qui Phaethonta facis?
  1. Percidi gaudes, percisus, Papyle, ploras.
  2. Cur, quae vis fieri, Papyle, facta doles?
  3. Paenitet obscenae pruriginis? an magis illud
  4. Fles, quod percidi, Papyle, desieris?
  1. Nescit, crede mihi, quid sint epigrammata, Flacce,
  2. Qui tantum lusus ista iocosque vocat.
  3. Ille magis ludit, qui scribit prandia saevi
  4. Tereos, aut cenam, crude Thyesta, tuam,
  5. Aut puero liquidas aptantem Daedalon alas,
  6. Pascentem Siculas aut Polyphemon ovis.
  7. A nostris procul est omnis vesica libellis,
  8. Musa nec insano syrmate nostra tumet.
  9. 'Illa tamen laudant omnes, mirantur, adorant.'
  10. Confiteor: laudant illa, sed ista legunt.
  1. Quid me, Thai, senem subinde dicis?
  2. Nemo est, Thai, senex ad irrumandum.
  1. Cum tibi non essent sex milia, Caeciliane,
  2. Ingenti late vectus es hexaphoro:
  3. Postquam bis decies tribuit dea caeca sinumque
  4. Ruperunt nummi, factus es, ecce, pedes.
  5. Quid tibi pro meritis et tantis laudibus optem?
  6. Di reddant sellam, Caeciliane, tibi.
  1. Gestari iunctis nisi desinis, Hedyle, capris,
  2. Qui modo ficus eras, iam caprificus eris.
  1. Hunc, quem saepe vides intra penetralia nostrae
  2. Pallados et templi limina, Cosme, novi
  3. Cum baculo peraque senem, cui cana putrisque
  4. Stat coma et in pectus sordida barba cadit,
  5. Cerea quem nudi tegit uxor abolla grabati,
  6. Cui dat latratos obvia turba cibos,
  7. Esse putas Cynicum deceptus imagine ficta:
  8. Non est hic Cynicus, Cosme: quid ergo? Canis.
  1. O cui Tarpeias licuit contingere quercus
  2. Et meritas prima cingere fronde comas,
  3. Si sapis, utaris totis, Colline, diebus
  4. Extremumque tibi semper adesse putes.
  5. Lanificas nulli tres exorare puellas
  6. Contigit: observant quem statuere diem.
  7. Divitior Crispo, Thrasea constantior ipso
  8. Lautior et nitido sis Meliore licet:
  9. Nil adicit penso Lachesis fusosque sororum
  10. Explicat et semper de tribus una negat.
  1. Luci, gloria temporum tuorum,
  2. Qui Caium veterem Tagumque nostrum
  3. Arpis cedere non sinis disertis:
  4. Argivas generatus inter urbes
  5. Thebas carmine cantet aut Mycenas,
  6. Aut claram Rhodon aut libidinosae
  7. Ledaeas Lacedaemonos palaestras:
  8. Nos Celtis genitos et ex Hiberis
  9. Nostrae nomina duriora terrae
  10. Grato non pudeat referre versu:
  11. Saevo Bilbilin optimam metallo,
  12. Quae vincit Chalybasque Noricosque,
  13. Et ferro Plateam suo sonantem,
  14. Quam fluctu tenui, sed inquieto
  15. Armorum Salo temperator ambit,
  16. Tutelamque chorosque Rixamarum,
  17. Et convivia festa Carduarum,
  18. Et textis Peterin rosis rubentem,
  19. Atque antiqua patrum theatra Rigas,
  20. Et certos iaculo levi Silaos,
  21. Turgontique lacus Turasiaeque,
  22. Et parvae vada pura Tvetonissae,
  23. Et sanctum Buradonis ilicetum,
  24. Per quod vel piger ambulat viator,
  25. Et quae fortibus excolit iuvencis
  26. Curvae Manlius arva Vativescae.
  27. Haec tam rustica, delicate lector,
  28. Rides nomina? rideas licebit,
  29. Haec tam rustica malo, quam Butuntos.
  1. Munera quod senibus viduisque ingentia mittis,
  2. Vis te munificum, Gargiliane, vocem?
  3. Sordidius nihil est, nihil est te spurcius uno,
  4. Qui potes insidias dona vocare tuas:
  5. Sic avidis fallax indulget piscibus hamus,
  6. Callida sic stultas decipit esca feras.
  7. Quid sit largiri, quid sit donare, docebo,
  8. Si nescis: dona, Gargiliane, mihi.
  1. Dum nos blanda tenent lascivi stagna Lucrini
  2. Et quae pumiceis fontibus antra calent,
  3. Tu colis Argei regnum, Faustine, coloni,
  4. Quo te bis decimus ducit ab urbe lapis.
  5. Horrida sed fervent Nemeaei pectora monstri,
  6. Nec satis est, Baias igne calere suo.
  7. Ergo sacri fontes et litora grata valete,
  8. Nympharum pariter Nerei+dumque domus.
  9. Herculeos colles gelida vos vincite bruma,
  10. Nunc Tiburtinis cedite frigoribus.
  1. In tenebris luges amissum, Galla, maritum.
  2. Iam plorare pudet te, puto, Galla, virum.
  1. Flentibus Heliadum ramis dum vipera repit,
  2. Fluxit in obstantem sucina gutta feram:
  3. Quae dum miratur pingui se rore teneri,
  4. Concreto riguit vincta repente gelu.
  5. Ne tibi regali placeas, Cleopatra, sepulchro,
  6. Vipera si tumulo nobiliore iacet.
  1. Ardea solstitio Castranaque rura petantur
  2. Quique Cleonaeo sidere fervet ager,
  3. Cum Tiburtinas damnet Curiatius auras
  4. Inter laudatas ad Styga missus aquas.
  5. Nullo fata loco possis excludere: cum mors
  6. Venerit, in medio Tibure Sardinia est.