Epigrammata
Martial
Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.
- Haec licet hospitibus pro munere disticha mittas,
- Si tibi tam rarus, quam mihi, nummus erit.
- Addita per titulos sua nomina rebus habebis:
- Praetereas, si quid non facit ad stomachum.
- Serus ut aetheriae Germanicus imperet aulae
- Utque diu terris, da pia tura Iovi.
- Cerea quae patulo lucet ficedula lumbo,
- Cum tibi sorte datur, si sapis, adde piper.
- Nos alicam, poterit mulsum tibi mittere dives.
- Si tibi noluerit mittere dives, emes.
- Si spumet rubra conchis tibi pallida testa,
- Lautorum cenis saepe negare potes.
- Inbue plebeias Clusinis pultibus ollas,
- Ut satur in vacuis dulcia musta bibas.
- Accipe Niliacam, Pelusia munera, lentem:
- Vilior est alica, carior illa faba.
- Nec dotes similae possis numerare nec usus,
- Pistori totiens cum sit et apta coco.
- Mulio quod non det tacituris, accipe, mulis.
- Haec ego coponi, non tibi dona dedi.
- Tercentum Libyci modios de messe coloni
- Sume, suburbanus ne moriatur ager.
- Ut sapiant fatuae, fabrorum prandia, betae,
- O quam saepe petet vina piperque cocus!
- Cludere quae cenas lactuca solebat avorum,
- Dic mihi, cur nostras inchoat illa dapes?
- Si vicina tibi Nomento rura coluntur,
- Ad villam moneo, rustice, ligna feras.
- Haec tibi brumali gaudentia frigore rapa
- Quae damus, in caelo Romulus esse solet.
- Ne tibi pallentes moveant fastidia caules,
- Nitrata viridis brassica fiat aqua.
- Fila Tarentini graviter redolentia porri
- Edisti quotiens, oscula clusa dato.
- Mittit praecipuos nemoralis Aricia porros:
- In niveo virides stipite cerne comas.
- Hos Amiternus ager felicibus educat hortis:
- Nursinas poteris parcius esse pilas.
- Mollis in aequorea quae crevit spina Ravenna,
- Non erit incultis gratior asparagis.
- Non habilis cyathis et inutilis uva Lyaeo,
- Sed non potanti me tibi nectar ero.
- Chia seni similis Baccho, quem Setia misit,
- Ipsa merum secum portat et ipsa salem.
- Si tibi Cecropio saturata Cydonea melle
- Ponentur, dicas: 'Haec melimela placent.'
- Poma sumus Cybeles: procul hinc discede, viator,
- Ne cadat in miserum nostra ruina caput.
- Sorba sumus, molles nimium tendentia ventres:
- Aptius haec puero, quam tibi, poma dabis.
- Aurea porrigitur Iani caryota Kalendis;
- Sed tamen hoc munus pauperis esse solet.
- Haec tibi quae torta venerunt condita meta,
- Si maiora forent cottana, ficus erat.
- Pruna peregrinae carie rugosa senectae
- Sume: solent duri solvere ventris onus.
- Caseus Etruscae signatus imagine Lunae
- Praestabit pueris prandia mille tuis.
- Si sine carne voles ientacula sumere frugi,
- Haec tibi Vestino de grege massa venit.
- Non quemcumque focum nec fumum caseus omnem,
- Sed Velabrensem qui bibit, ille sapit.
- Trebula nos genuit; commendat gratia duplex,
- Sive levi flamma, sive domamur aqua.
- Cum sit anus coniunx et sint tibi mortua membra,
- Nil aliud bulbis quam satur esse potes.
- Filia Picenae venio Lucanica porcae:
- Pultibus hinc niveis grata corona datur.
- Haec, quae Picenis venit subducta trapetis,
- Inchoat atque eadem finit oliva dapes.
- Aut Corcyraei sunt haec de frondibus horti,
- Aut haec Massyli poma draconis erant.
- Subripuit pastor quae nondum stantibus haedis
- De primo matrum lacte colustra damus.
- Lascivum pecus et viridi non utile Baccho
- Det poenas; nocuit iam tener ille deo.
- Candida si croceos circumfluit unda vitellos,
- Hesperius scombri temperet ova liquor.
- Lacte mero pastum pigrae mihi matris alumnum
- Ponat, et Aetolo de sue dives edat.
- Non tibi de Libycis tubures et apyrina ramis,
- De Nomentanis sed damus arboribus.
- Lecta suburbanis mittuntur apyrina ramis
- Et vernae tubures. Quid tibi cum Libycis?
- Esse putes nondum sumen: sic ubere largo
- Et fluit et vivo lacte papilla tumet.
- Si Libycae nobis volucres et Phasides essent,
- Acciperes, at nunc accipe chortis aves.
- Vilia maternis fueramus Persica ramis:
- Nunc in adoptivis Persica cara sumus.
- Picentina Ceres niveo sic nectare crescit,
- Ut levis accepta spongia turget aqua.
- Argentum atque aurum facilest laenamque togamque
- Mittere: boletos mittere difficilest.
- Cum me ficus alat, cum pascar dulcibus uvis,
- Cur potius nomen non dedit uva mihi?
- Rumpimus altricem tenero quae vertice terram
- Tubera, boletis poma secunda sumus.
- Texta rosis fortasse tibi vel divite nardo,
- At mihi de turdis facta corona placet.
- Tota quidem ponatur anas; sed pectore tantum
- Et cervice sapit: cetera redde coco.
- Cum pinguis mihi turtur erit, lactuca valebis:
- Et cocleas tibi habe. Perdere nolo famem.
- Cerretana mihi fiat vel missa licebit
- De Menapis: lauti de petasone vorent.
- Musteus est: propera, caros nec differ amicos.
- Nam mihi cum vetulo sit petasone nihil.
- Te fortasse magis capiat de virgine porca;
- Me materna gravi de sue volva capit.
- Niliacum ridebis holus lanasque sequaces,
- Inproba cum morsu fila manuque trahes.
- Aspice, quam tumeat magno iecur ansere maius!
- Miratus dices: 'Hoc, rogo, crevit ubi?'
- Tota mihi dormitur hiems et pinguior illo
- Tempore sum, quo me nil nisi somnus alit.
- Gaudet in effossis habitare cuniculus antris.
- Monstravit tacitas hostibus ille vias.
- Inter sapores fertur alitum primus
- Ionicarum gustus attagenarum.
- Pascitur et dulci facilis gallina farina,
- Pascitur et tenebris. Ingeniosa gula est.
- Ne nimis exhausto macresceret inguine gallus,
- Amisit testes. Nunc mihi gallus erit.
- Succumbit sterili frustra gallina marito.
- Hunc matris Cybeles esse decebat avem.
- Ponitur Ausoniis avis haec rarissima mensis:
- Hanc in piscina ludere saepe soles.
- Ne violes teneras periuro dente columbas,
- Tradita si Gnidiae sunt tibi sacra deae.
- Inguina torquati tardant hebetantque palumbi:
- Non edat hanc volucrem qui cupit esse salax.
- Galbina decipitur calamis et retibus ales,
- Turget adhuc viridi cum rudis uva mero.