Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. Sobrius a thermis nescit abire domum.
  2. O quantum diatreta valent et quinque comati!
  3. Tunc, cum pauper erat, non sitiebat Aper.
  1. Nil non, Lygde, mihi negas roganti:
  2. At quondam mihi, Lygde, nil negabas.
  1. Iugera mercatus prope busta latentis agelli
  2. Et male compactae culmina fulta casae,
  3. Deseris urbanas, tua praedia, Pannyche, lites
  4. Parvaque, sed tritae praemia certa togae.
  5. Frumentum, milium tisanamque fabamque solebas
  6. Vendere pragmaticus, nunc emis agricola.
  1. Heredem tibi me, Catulle, dicis.
  2. Non credam, nisi legero, Catulle.
  1. Dum tibi Niliacus portat crystalla cataplus,
  2. Accipe de circo pocula Flaminio.
  3. Hi magis audaces, an sunt qui talia mittunt
  4. Munera? Sed gemmis vilibus usus inest:
  5. Nullum sollicitant haec, Flacce, toreumata furem,
  6. Et nimium calidis non vitiantur aquis.
  7. Quid, quod securo potat conviva ministro,
  8. Et casum tremulae non timuere manus?
  9. Hoc quoque non nihil est, quod propinabis in istis,
  10. Frangendus fuerit si tibi, Flacce, calix.
  1. Festinat Polytimus ad puellas;
  2. Invitus puerum fatetur Hypnus;
  3. Pastas glande natis habet Secundus;
  4. Mollis Dindymus est, sed esse non vult;
  5. Amphion potuit puella nasci.
  6. Horum delicias superbiamque
  7. Et fastus querulos, Avite, malo,
  8. Quam dotis mihi quinquies ducena.
  1. Amphora vigesis, modius datur aere quaterno.
  2. Ebrius et crudus, nil habet agricola.
  1. Multis dum precibus Iovem salutat
  2. Stans summos resupinus usque in ungues
  3. Aethon in Capitolio pepedit.
  4. Riserunt homines, sed ipse divom
  5. Offensus genitor, trinoctiali
  6. Adfecit domicenio clientem.
  7. Post hoc flagitium misellus Aethon,
  8. Cum vult in Capitolium venire,
  9. Sellas ante petit Paterclianas
  10. Et pedit deciesque viciesque.
  11. Sed quamvis sibi caverit crepando,
  12. Compressis natibus Iovem salutat.
  1. Nil in te scripsi, Bithynice. Credere non vis
  2. Et iurare iubes? Malo satis facere.
  1. Donavi tibi multa, quae rogasti;
  2. Donavi tibi plura, quam rogasti:
  3. Non cessas tamen usque me rogare.
  4. Quisquis nil negat, Atticilla, fellat.
  1. Ne laudet dignos, laudat Callistratus omnes.
  2. Cui malus est nemo, quis bonus esse potest?
  1. Brumae diebus feriisque Saturni
  2. Mittebat Umber aliculam mihi pauper;
  3. Nunc mittit alicam: factus est enim dives.
  1. Effugere in thermis et circa balnea non est
  2. Menogenen, omni tu licet arte velis.
  3. Captabit tepidum dextra laevaque trigonem,
  4. Inputet acceptas ut tibi saepe pilas.
  5. Colliget et referet laxum de pulvere follem,
  6. Et si iam lotus, iam soleatus erit.
  7. Lintea si sumes, nive candidiora loquetur,
  8. Sint licet infantis sordidiora sinu.
  9. Exiguos secto comentem dente capillos
  10. Dicet Achilleas disposuisse comas.
  11. Fumosae feret ipse propin de faece lagonae,
  12. Frontis et umorem colliget usque tuae.
  13. Omnia laudabit, mirabitur omnia, donec
  14. Perpessus dicas taedia mille 'Veni!'
  1. Derisor Fabianus hirnearum,
  2. Omnes quem modo colei timebant
  3. Dicentem tumidas in hydrocelas,
  4. Quantum nec duo dicerent Catulli,
  5. In thermis subito Neronianis
  6. Vidit se miser, et tacere coepit.
  1. Nolueram, Polytime, tuos violare capillos,
  2. Sed iuvat hoc precibus me tribuisse tuis.
  3. Talis eras, modo tonse Pelops, positisque nitebas
  4. Crinibus, ut totum sponsa videret ebur.
  1. Pediconibus os olere dicis.
  2. Hoc si, sicut ais, Fabulle, verum est:
  3. Quid tu credis olere cunnilingis?
  1. Triginta tibi sunt pueri totidemque puellae:
  2. Una est nec surgit mentula. Quid facies?
  1. Bis Cotta soleas perdidisse se questus,
  2. Dum neglegentem ducit ad pedes vernam,
  3. Qui solus inopi praestat et facit turbam,
  4. Excogitavit—homo sagax et astutus—
  5. Ne facere posset tale saepius damnum:
  6. Excalceatus ire coepit ad cenam.
  1. Tongilianus habet nasum: scio, non nego. Sed iam
  2. Nil praeter nasum Tongilianus habet.
  1. Quod lana caput alligas, Charine,
  2. Non aures tibi, sed dolent capilli.
  1. Pro sene, sed clare, votum Maro fecit amico,
  2. Cui gravis et fervens hemitritaeos erat,
  3. Si Stygias aeger non esset missus ad umbras,
  4. Ut caderet magno victima grata Iovi.
  5. Coeperunt certam medici spondere salutem.
  6. Ne votum solvat, nunc Maro vota facit.
  1. Communis tibi cum viro, Magulla,
  2. Cum sit lectulus et sit exoletus,
  3. Quare, dic mihi, non sit et minister.
  4. Suspiras; ratio est, times lagonam.
  1. Saepe rogare soles, qualis sim, Prisce, futurus,
  2. Si fiam locuples simque repente potens.
  3. Quemquam posse putas mores narrare futuros?
  4. Dic mihi, si fias tu leo, qualis eris?
  1. Qua moechum ratione basiaret
  2. Coram coniuge, repperit Fabulla.
  3. Parvum basiat usque morionem;
  4. Hunc multis rapit osculis madentem
  5. Moechus protinus, et suis repletum
  6. Ridenti dominae statim remittit.
  7. Quanto morio maior est maritus!
  1. Scribebamus epos; coepisti scribere: cessi,
  2. Aemula ne starent carmina nostra tuis.
  3. Transtulit ad tragicos se nostra Thalia coturnos:
  4. Aptasti longum tu quoque syrma tibi.
  5. Fila lyrae movi Calabris exculta Camenis:
  6. Plectra rapis nobis, ambitiose, nova.
  7. Audemus saturas: Lucilius esse laboras.
  8. Ludo levis elegos: tu quoque ludis idem.
  9. Quid minus esse potest? epigrammata fingere coepi:
  10. Hinc etiam petitur iam mea palma tibi.
  11. Elige, quid nolis—quis enim pudor, omnia velle?—
  12. Et si quid non vis, Tucca, relinque mihi.
  1. Musseti pathicissimos libellos,
  2. Qui certant Sybariticis libellis,
  3. Et tinctas sale pruriente chartas
  4. Instanti lege Rufe; sed puella
  5. Sit tecum tua, ne talassionem
  6. Indicas manibus libidinosis
  7. Et fias sine femina maritus.
  1. Cum tibi nota tui sit vita fidesque mariti,
  2. Nec premat ulla tuos sollicitetve toros,
  3. Quid quasi paelicibus torqueris inepta ministris,
  4. In quibus et brevis est et fugitiva Venus?
  5. Plus tibi quam domino pueros praestare probabo:
  6. Hi faciunt, ut sis femina sola viro;
  7. Hi dant quod non vis uxor dare. 'Do tamen,' inquis,
  8. 'Ne vagus a thalamis coniugis erret amor.'
  9. Non eadem res est: Chiam volo, nolo mariscam:
  10. Ne dubites quae sit Chia, marisca tua est.
  11. Scire suos fines matrona et femina debet:
  12. Cede sua pueris, utere parte tua.
  1. Uxor cum tibi sit puella, qualem
  2. Votis vix petat inprobus maritus,
  3. Dives, nobilis, erudita, casta,
  4. Rumpis, Basse, latus, sed in comatis,
  5. Uxoris tibi dote quos parasti.
  6. Et sic ad dominam reversa languet
  7. Multis mentula milibus redempta;
  8. Sed nec vocibus excitata blandis,
  9. Molli pollice nec rogata surgit.
  10. Sit tandem pudor, aut eamus in ius.
  11. Non est haec tua, Basse: vendidisti.
  1. Baetis olivifera crinem redimite corona,
  2. Aurea qui nitidis vellera tinguis aquis;
  3. Quem Bromius, quem Pallas amat; cui rector aquarum
  4. Albula navigerum per freta pandit iter:
  5. Ominibus laetis vestras Instantius oras
  6. Intret, et hic populis ut prior annus eat.
  7. Non ignorat, onus quod sit succedere Macro:
  8. Qui sua metitur pondera, ferre potest.
  1. Ne toga cordylis et paenula desit olivis
  2. Aut inopem metuat sordida blatta famem,
  3. Perdite Niliacas, Musae, mea damna, papyros:
  4. Postulat, ecce, novos ebria bruma sales.
  5. Non mea magnanimo depugnat tessera telo,
  6. Senio nec nostrum cum cane quassat ebur:
  7. Haec mihi charta nuces, haec est mihi charta fritillus:
  8. Alea nec damnum nec facit ista lucrum.
  1. Nasutus sis usque licet, sis denique nasus,
  2. Quantum noluerat ferre rogatus Atlans,
  3. Et possis ipsum tu deridere Latinum:
  4. Non potes in nugas dicere plura meas,
  5. Ipse ego quam dixi. Quid dentem dente iuvabit
  6. Rodere? carne opus est, si satur esse velis.
  7. Ne perdas operam: qui se mirantur, in illos
  8. Virus habe, nos haec novimus esse nihil.
  9. Non tamen hoc nimium nihil est, si candidus aure,
  10. Nec matutina si mihi fronte venis.
  1. Omnis in hoc gracili Xeniorum turba libello
  2. Constabit nummis quattuor empta tibi.
  3. Quattuor est nimium? poterit constare duobus,
  4. Et faciet lucrum bybliopola Tryphon.
  5. Haec licet hospitibus pro munere disticha mittas,
  6. Si tibi tam rarus, quam mihi, nummus erit.
  7. Addita per titulos sua nomina rebus habebis:
  8. Praetereas, si quid non facit ad stomachum.
  1. Serus ut aetheriae Germanicus imperet aulae
  2. Utque diu terris, da pia tura Iovi.
  1. Cerea quae patulo lucet ficedula lumbo,
  2. Cum tibi sorte datur, si sapis, adde piper.
  1. Nos alicam, poterit mulsum tibi mittere dives.
  2. Si tibi noluerit mittere dives, emes.
  1. Si spumet rubra conchis tibi pallida testa,
  2. Lautorum cenis saepe negare potes.
  1. Inbue plebeias Clusinis pultibus ollas,
  2. Ut satur in vacuis dulcia musta bibas.
  1. Accipe Niliacam, Pelusia munera, lentem:
  2. Vilior est alica, carior illa faba.
  1. Nec dotes similae possis numerare nec usus,
  2. Pistori totiens cum sit et apta coco.
  1. Mulio quod non det tacituris, accipe, mulis.
  2. Haec ego coponi, non tibi dona dedi.
  1. Tercentum Libyci modios de messe coloni
  2. Sume, suburbanus ne moriatur ager.
  1. Ut sapiant fatuae, fabrorum prandia, betae,
  2. O quam saepe petet vina piperque cocus!
  1. Cludere quae cenas lactuca solebat avorum,
  2. Dic mihi, cur nostras inchoat illa dapes?
  1. Si vicina tibi Nomento rura coluntur,
  2. Ad villam moneo, rustice, ligna feras.
  1. Haec tibi brumali gaudentia frigore rapa
  2. Quae damus, in caelo Romulus esse solet.
  1. Ne tibi pallentes moveant fastidia caules,
  2. Nitrata viridis brassica fiat aqua.
  1. Fila Tarentini graviter redolentia porri
  2. Edisti quotiens, oscula clusa dato.
  1. Mittit praecipuos nemoralis Aricia porros:
  2. In niveo virides stipite cerne comas.
  1. Hos Amiternus ager felicibus educat hortis:
  2. Nursinas poteris parcius esse pilas.
  1. Mollis in aequorea quae crevit spina Ravenna,
  2. Non erit incultis gratior asparagis.
  1. Non habilis cyathis et inutilis uva Lyaeo,
  2. Sed non potanti me tibi nectar ero.
  1. Chia seni similis Baccho, quem Setia misit,
  2. Ipsa merum secum portat et ipsa salem.
  1. Si tibi Cecropio saturata Cydonea melle
  2. Ponentur, dicas: 'Haec melimela placent.'
  1. Poma sumus Cybeles: procul hinc discede, viator,
  2. Ne cadat in miserum nostra ruina caput.
  1. Sorba sumus, molles nimium tendentia ventres:
  2. Aptius haec puero, quam tibi, poma dabis.
  1. Aurea porrigitur Iani caryota Kalendis;
  2. Sed tamen hoc munus pauperis esse solet.
  1. Haec tibi quae torta venerunt condita meta,
  2. Si maiora forent cottana, ficus erat.
  1. Pruna peregrinae carie rugosa senectae
  2. Sume: solent duri solvere ventris onus.
  1. Caseus Etruscae signatus imagine Lunae
  2. Praestabit pueris prandia mille tuis.
  1. Si sine carne voles ientacula sumere frugi,
  2. Haec tibi Vestino de grege massa venit.
  1. Non quemcumque focum nec fumum caseus omnem,
  2. Sed Velabrensem qui bibit, ille sapit.
  1. Trebula nos genuit; commendat gratia duplex,
  2. Sive levi flamma, sive domamur aqua.
  1. Cum sit anus coniunx et sint tibi mortua membra,
  2. Nil aliud bulbis quam satur esse potes.
  1. Filia Picenae venio Lucanica porcae:
  2. Pultibus hinc niveis grata corona datur.
  1. Haec, quae Picenis venit subducta trapetis,
  2. Inchoat atque eadem finit oliva dapes.
  1. Aut Corcyraei sunt haec de frondibus horti,
  2. Aut haec Massyli poma draconis erant.
  1. Subripuit pastor quae nondum stantibus haedis
  2. De primo matrum lacte colustra damus.
  1. Lascivum pecus et viridi non utile Baccho
  2. Det poenas; nocuit iam tener ille deo.
  1. Candida si croceos circumfluit unda vitellos,
  2. Hesperius scombri temperet ova liquor.
  1. Lacte mero pastum pigrae mihi matris alumnum
  2. Ponat, et Aetolo de sue dives edat.
  1. Non tibi de Libycis tubures et apyrina ramis,
  2. De Nomentanis sed damus arboribus.
  1. Lecta suburbanis mittuntur apyrina ramis
  2. Et vernae tubures. Quid tibi cum Libycis?
  1. Esse putes nondum sumen: sic ubere largo
  2. Et fluit et vivo lacte papilla tumet.
  1. Si Libycae nobis volucres et Phasides essent,
  2. Acciperes, at nunc accipe chortis aves.
  1. Vilia maternis fueramus Persica ramis:
  2. Nunc in adoptivis Persica cara sumus.
  1. Picentina Ceres niveo sic nectare crescit,
  2. Ut levis accepta spongia turget aqua.
  1. Argentum atque aurum facilest laenamque togamque
  2. Mittere: boletos mittere difficilest.
  1. Cum me ficus alat, cum pascar dulcibus uvis,
  2. Cur potius nomen non dedit uva mihi?
  1. Rumpimus altricem tenero quae vertice terram
  2. Tubera, boletis poma secunda sumus.
  1. Texta rosis fortasse tibi vel divite nardo,
  2. At mihi de turdis facta corona placet.
  1. Tota quidem ponatur anas; sed pectore tantum
  2. Et cervice sapit: cetera redde coco.
  1. Cum pinguis mihi turtur erit, lactuca valebis:
  2. Et cocleas tibi habe. Perdere nolo famem.
  1. Cerretana mihi fiat vel missa licebit
  2. De Menapis: lauti de petasone vorent.
  1. Musteus est: propera, caros nec differ amicos.
  2. Nam mihi cum vetulo sit petasone nihil.
  1. Te fortasse magis capiat de virgine porca;
  2. Me materna gravi de sue volva capit.
  1. Niliacum ridebis holus lanasque sequaces,
  2. Inproba cum morsu fila manuque trahes.
  1. Aspice, quam tumeat magno iecur ansere maius!
  2. Miratus dices: 'Hoc, rogo, crevit ubi?'
  1. Tota mihi dormitur hiems et pinguior illo
  2. Tempore sum, quo me nil nisi somnus alit.
  1. Gaudet in effossis habitare cuniculus antris.
  2. Monstravit tacitas hostibus ille vias.
  1. Inter sapores fertur alitum primus
  2. Ionicarum gustus attagenarum.
  1. Pascitur et dulci facilis gallina farina,
  2. Pascitur et tenebris. Ingeniosa gula est.
  1. Ne nimis exhausto macresceret inguine gallus,
  2. Amisit testes. Nunc mihi gallus erit.
  1. Succumbit sterili frustra gallina marito.
  2. Hunc matris Cybeles esse decebat avem.
  1. Ponitur Ausoniis avis haec rarissima mensis:
  2. Hanc in piscina ludere saepe soles.
  1. Ne violes teneras periuro dente columbas,
  2. Tradita si Gnidiae sunt tibi sacra deae.
  1. Inguina torquati tardant hebetantque palumbi:
  2. Non edat hanc volucrem qui cupit esse salax.
  1. Galbina decipitur calamis et retibus ales,
  2. Turget adhuc viridi cum rudis uva mero.
  1. Pannonicas nobis numquam dedit Umbria cattas:
  2. Mavult haec dominae mittere dona Pudens.
  1. Miraris, quotiens gemmantis explicat alas,
  2. Et potes hunc saevo tradere, dure, coco?