Epigrammata
Martial
Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.
- Mane nihil praestas. Pollio, mane bibe.
- Genus, Aucte, lucri divites habent iram:
- Odisse, quam donare, vilius constat.
- Parcius utaris, moneo, rapiente veredo,
- Prisce, nec in lepores tam violentus eas.
- Saepe satisfecit praedae venator, et acri
- Decidit excussus, nec rediturus, equo.
- Insidias et campus habet: nec fossa nec agger
- Nec sint saxa licet, fallere plana solent.
- Non deerit qui tanta tibi spectacula praestet,
- Invidia fati sed leviore cadat.
- Si te delectant animosa pericula, Tuscis
- —Tutior est virtus—insidiemur apris.
- Quid te frena iuvant temeraria? saepius illis,
- Prisce, datum est equitem rumpere, quam leporem.
- Quidquid Parrhasia nitebat aula,
- Donatum est oculis deisque nostris.
- Miratur Scythicas virentis auri
- Flammas Iuppiter, et stupet superbi
- Regis delicias gravesque lusus:
- Haec sunt pocula, quae decent Tonantem,
- Haec sunt, quae Phrygium decent ministrum.
- Omnes cum Iove nunc sumus beati;
- At nuper—pudet, a pudet fateri—
- Omnes cum Iove pauperes eramus.
- Addixti, Labiene, tres agellos;
- Emisti, Labiene, tres cinaedos:
- Pedicas, Labiene, tres agellos.
- Quare tam multis a te, Laetine, diebus
- Non abeat febris, quaeris et usque gemis.
- Gestatur tecum pariter pariterque lavatur;
- Cenat boletos, ostrea, sumen, aprum;
- Ebria Setino fit saepe et saepe Falerno,
- Nec nisi per niveam Caecuba potat aquam;
- Circumfusa rosis et nigra recumbit amomo,
- Dormit et in pluma purpureoque toro.
- Cum recubet pulchre, cum tam bene vivat apud te,
- Ad Damam potius vis tua febris eat?
- Dum tu forsitan inquietus erras
- Clamosa, Iuvenalis, in Subura,
- Aut collem dominae teris Dianae;
- Dum per limina te potentiorum
- Sudatrix toga ventilat vagumque
- Maior Caelius et minor fatigant:
- Me multos repetita post Decembres
- Accepit mea rusticumque fecit
- Auro Bilbilis et superba ferro.
- Hic pigri colimus labore dulci
- Boterdum Plateamque—Celtiberis
- Haec sunt nomina crassiora terris—:
- Ingenti fruor inproboque somno,
- Quem nec tertia saepe rumpit hora,
- Et totum mihi nunc repono, quidquid
- Ter denos vigilaveram per annos.
- Ignota est toga, sed datur petenti
- Rupta proxima vestis a cathedra.
- Surgentem focus excipit superba
- Vicini strue cultus iliceti,
- Multa vilica quem coronat olla.
- Venator sequitur, sed ille quem tu
- Secreta cupias habere silva;
- Dispensat pueris rogatque longos
- Levis ponere vilicus capillos.
- Sic me vivere, sic iuvat perire.
- In thermis sumit lactucas, ova, lacertum,
- Et cenare domi se negat Aemilius.
- Quare non habeat, Fabulle, quaeris
- Uxorem Themison? habet sororem.
- Municipem rigidi quis te, Marcella, Salonis
- Et genitam nostris quis putet esse locis?
- Tam rarum, tam dulce sapis. Palatia dicent,
- Audierint si te vel semel, esse suam;
- Nulla nec in media certabit nata Subura
- Nec Capitolini collis alumna tibi;
- Nec cito ridebit peregrini gloria partus,
- Romanam deceat quam magis esse nurum.
- Tu desiderium dominae mihi mitius urbis
- Esse iubes: Romam tu mihi sola facis.
- Quam sit lusca Philaenis indecenter,
- Vis dicam breviter tibi, Fabulle?
- Esset caeca decentior Philaenis.
- Dentibus atque comis—nec te pudet—uteris emptis.
- Quid facies oculo, Laelia? non emitur.
- O iucunda, covinne, solitudo,
- Carruca magis essedoque gratum
- Facundi mihi munus Aeliani!
- Hic mecum licet, hic, Iuvate, quidquid
- In buccam tibi venerit, loquaris:
- Non rector Libyci niger caballi,
- Succinctus neque cursor antecedit;
- Nusquam est mulio: mannuli tacebunt.
- O si conscius esset hic Avitus,
- Aurem non ego tertiam timerem.
- Totus quam bene sic dies abiret!
- Cum rogo te nummos sine pignore, 'non habeo' inquis;
- Idem, si pro me spondet agellus, habes:
- Quod mihi non credis veteri, Telesine, sodali,
- Credis coliculis arboribusque meis.
- Ecce, reum Carus te detulit: adsit agellus.
- Exilii comitem quaeris: agellus eat.
- A latronibus esse te fututam
- Dicis, Saenia: sed negant latrones.
- Poto ego sextantes, tu potas, Cinna, deunces:
- Et quereris quod non, Cinna, bibamus idem?
- Hermogenes tantus mapparum, %26%27%27, fur est,
- Quantus nummorum vix, puto, Massa fuit;
- Tu licet observes dextram teneasque sinistram,
- Inveniet, mappam qua ratione trahat:
- Cervinus gelidum sorbet sic halitus anguem,
- Casuras alte sic rapit Iris aquas.
- Nuper cum Myrino peteretur missio laeso,
- Subduxit mappas quattuor Hermogenes;
- Cretatam praetor cum vellet mittere mappam,
- Praetori mappam surpuit Hermogenes.
- Attulerat mappam nemo, dum furta timentur:
- Mantele a mensa surpuit Hermogenes.
- Hoc quoque si deerit, medios discingere lectos
- Mensarumque pedes non timet Hermogenes.
- Quamvis non modico caleant spectacula sole,
- Vela reducuntur, cum venit Hermogenes.
- Festinant trepidi substringere carbasa nautae,
- Ad portum quotiens paruit Hermogenes.
- Linigeri fugiunt calvi sistrataque turba,
- Inter adorantes cum stetit Hermogenes.
- Ad cenam Hermogenes mappam non attulit unquam,
- A cena semper rettulit Hermogenes.
- Sexagena teras cum limina mane senator,
- Esse tibi videor desidiosus eques,
- Quod non a prima discurram luce per urbem
- Et referam lassus basia mille domum.
- Sed tu, purpureis ut des nova nomina fastis
- Aut Nomadum gentes Cappadocumve petas:
- At mihi, quem cogis medios abrumpere somnos
- Et matutinum ferre patique lutum,