Epigrammata
Martial
Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.
- Quod sanare Criton, non quod Hygia potest:
- At Chione non sentit opus nec vocibus ullis
- Adiuvat, absentem marmoreamve putes.
- Exorare, dei, si vos tam magna liceret
- Et bona velletis tam pretiosa dare,
- Hoc quod habet Chione corpus faceretis haberet
- Ut Phlogis, et Chione quod Phlogis ulcus habet.
- Lingua maritus, moechus ore Nanneius,
- Summemmianis inquinatior buccis;
- Quem cum fenestra vidit a Suburana
- Obscena nudum Leda, fornicem cludit
- Mediumque mavult basiare, quam summum;
- Modo qui per omnes viscerum tubos ibat
- Et voce certa consciaque dicebat,
- Puer an puella matris esset in ventre:
- —Gaudete cunni; vestra namque res acta est—
- Arrigere linguam non potest fututricem.
- Nam dum tumenti mersus haeret in volva
- Et vagientes intus audit infantes,
- Partem gulosam solvit indecens morbus.
- Nec purus esse nunc potest nec inpurus.
- Lesbia se iurat gratis numquam esse fututam.
- Verum est. Cum futui vult, numerare solet.
- Spectas nos, Philomuse, cum lavamur,
- Et quare mihi tam mutuniati
- Sint leves pueri, subinde quaeris.
- Dicam simpliciter tibi roganti:
- Pedicant, Philomuse, curiosos.
- Nescio tam multis quid scribas, Fauste, puellis:
- Hoc scio, quod scribit nulla puella tibi.
- Sescenti cenant a te, Iustine, vocati
- Lucis ad officium quae tibi prima fuit.
- Inter quos, memini, non ultimus esse solebam;
- Nec locus hic nobis invidiosus erat.
- Postera sed festae reddis sollemnia mensae:
- Sescentis hodie, cras mihi natus eris.
- Et delator es et calumniator,
- Et fraudator es et negotiator,
- Et fellator es et lanista. Miror
- Quare non habeas, Vacerra, nummos.
- Nil mihi das vivus; dicis post fata daturum.
- Si non es stultus, scis, Maro, quid cupiam.
- Parva rogas magnos; sed non dant haec quoque magni.
- Ut pudeat levius te, Matho, magna roga.
- Amphitheatrales inter nutrita magistros
- Venatrix, silvis aspera, blanda domi,
- Lydia dicebar, domino fidissima Dextro,
- Qui non Erigones mallet habere canem,
- Nec qui Dictaea Cephalum de gente secutus
- Luciferae pariter venit ad astra deae.
- Non me longa dies nec inutilis abstulit aetas,
- Qualia Dulichio fata fuere cani:
- Fulmineo spumantis apri sum dente perempta,
- Quantus erat, Calydon, aut, Erymanthe, tuus.
- Nec queror infernas quamvis cito rapta sub umbras:
- Non potui fato nobiliore mori.
- Vendere, Tucca, potes centenis milibus emptos?
- Plorantis dominos vendere, Tucca, potes?
- Nec te blanditiae, nec verba rudesve querellae,
- Nec te dente tuo saucia colla movent?
- A facinus! tunica patet inguen utrimque levata,
- Inspiciturque tua mentula facta manu.
- Si te delectat numerata pecunia, vende
- Argentum, mensas, murrina, rura, domum;
- Vende senes servos, ignoscent, vende paternos:
- Ne pueros vendas, omnia vende, miser.
- Luxuria est emere hos—quis enim dubitatve negatve?—,
- Sed multo maior vendere luxuria est.
- Hystericam vetulo se dixerat esse marito
- Et queritur futui Leda necesse sibi;
- Sed flens atque gemens tanti negat esse salutem
- Seque refert potius proposuisse mori.
- Vir rogat, ut vivat virides nec deserat annos,
- Et fieri, quod iam non facit ipse, sinit.
- Protinus accedunt medici medicaeque recedunt,
- Tollunturque pedes. O medicina gravis!
- Drauci Natta sui vocat pipinnam,
- Collatus cui+ Gallus est Priapus.
- Venturum iuras semper mihi, Lygde, roganti
- Constituisque horam constituisque locum.
- Cum frustra iacui longa prurigine tentus,
- Succurrit pro te saepe sinistra mihi.
- Quid precer, o fallax, meritis et moribus istis?
- Umbellam luscae, Lygde, feras dominae.
- Curandum penem commisit Baccara Raetus
- Rivali medico. Baccara Gallus erit.
- Theca tectus ahenea lavatur
- Tecum, Caelia, servus; ut quid, oro,
- Non sit cum citharoedus aut choraules?
- Non vis, ut puto, mentulam videre.
- Quare cum populo lavaris ergo?
- Omnes an tibi nos sumus spadones?
- Ergo, ne videaris invidere,
- Servo, Caelia, fibulam remitte.
- Solvere, Paete, decem tibi me sestertia cogis,
- Perdiderit quoniam Bucco ducenta tibi.
- Ne noceant, oro, mihi non mea crimina: tu qui
- Bis centena potes perdere, perde decem.
- In omnibus Vacerra quod conclavibus
- Consumit horas et die toto sedet,
- Cenaturit Vacerra, non cacaturit.
- Utere femineis conplexibus, utere, Victor,
- Ignotumque sibi mentula discat opus.
- Flammea texuntur sponsae, iam virgo paratur,
- Tondebit pueros iam nova nupta tuos.
- Pedicare semel cupido dabit illa marito,
- Dum metuit teli vulnera prima novi:
- Saepius hoc fieri nutrix materque vetabunt
- Et dicent 'Uxor, non puer, ista tibi est.'
- Heu quantos aestus, quantos patiere labores,
- Si fuerit cunnus res peregrina tibi!
- Ergo Suburanae tironem trade magistrae.
- Illa virum faciet; non bene virgo docet.
- Ad primum decuma lapidem quod venimus hora,
- Arguimur lentae crimine pigritiae.
- Non est ista viae, non est mea, sed tua culpa est,
- Misisti mulas qui mihi, Paete, tuas.
- Litus beatae Veneris aureum Baias,
- Baias superbae blanda dona Naturae,
- Ut mille laudem, Flacce, versibus Baias,
- Laudabo digne non satis tamen Baias.
- Sed Martialem malo, Flacce, quam Baias.
- Optare utrumque pariter, inprobi votum est.
- Quod si deorum munere hoc tibi detur,
- Quid gaudiorum est Martialis et Baiae!
- Cum sene communem vexat spado Dindymus Aeglen,
- Et iacet in medio sicca puella toro.
- Viribus hic, operi non est hic utilis annis:
- Ergo sine effectu prurit utrique labor.
- Supplex illa rogat pro se miserisque duobus,
- Hunc iuvenem facias, hunc, Cytherea, virum.
- A Sinuessanis conviva Philostratus undis
- Conductum repetens nocte iubente larem
- Paene imitatus obi=t saevis Elpenora fatis,
- Praeceps per longos dum ruit usque gradus.
- Non esset, Nymphae, tam magna pericula passus,
- Si potius vestras ille bibisset aquas.
- Nemo habitat gratis nisi dives et orbus apud te.
- Nemo domum pluris, Sosibiane, locat.
- Qui nondum Stygias descendere quaerit ad umbras,
- Tonsorem fugiat, si sapit, Antiochum.
- Alba minus saevis lacerantur bracchia cultris,
- Cum furit ad Phrygios enthea turba modos;
- Mitior inplicitas Alcon secat enterocelas
- Fractaque fabrili dedolat ossa manu.
- Tondeat hic inopes Cynicos et Stoica menta
- Collaque pulverea nudet equina iuba.
- Hic miserum Scythica sub rupe Promethea radat,
- Carnificem duro pectore poscet avem;
- Ad matrem fugiet Pentheus, ad Maenadas Orpheus,
- Antiochi tantum barbara tela sonent.
- Haec quaecumque meo numeratis stigmata mento,
- In vetuli pyctae qualia fronte sedent,
- Non iracundis fecit gravis unguibus uxor:
- Antiochi ferrum est et scelerata manus.
- Unus de cunctis animalibus hircus habet cor:
- Barbatus vivit, ne ferat Antiochum.
- Sidere percussa est subito tibi, Zoile, lingua,
- Dum lingis. Certe, Zoile, nunc futues.
- Leniat ut fauces medicus, quas aspera vexat
- Adsidue tussis, Parthenopaee, tibi,
- Mella dari nucleosque iubet dulcesque placentas
- Et quidquid pueros non sinit esse truces.
- At tu non cessas totis tussire diebus.
- Non est haec tussis, Parthenopaee, gula est.
- Dives eras quondam: sed tunc pedico fuisti,
- Et tibi nulla diu femina nota fuit.
- Nunc sectaris anus. O quantum cogit egestas!
- Illa fututorem te, Charideme, facit.
- Multis iam, Lupe, posse se diebus
- Pedicare negat Charisianus.
- Causam cum modo quaererent sodales,
- Ventrem dixit habere se solutum.
- Intactas quare mittis mihi, Polla, coronas?
- A te vexatas malo tenere rosas.
- Carmina nulla probas molli quae limite currunt,
- Sed quae per salebras altaque saxa cadunt,
- Et tibi Maeonio res carmine maior habetur
- 'Lucili columella hic situ Metrophanes;'
- Attonitusque legis 'terrai+ frugiferai+,'
- Accius et quidquid Pacuviusque vomunt.
- Vis imiter veteres, Chrestille, tuosque poetas?
- Dispeream, ni scis, mentula quid sapiat.
- Aeolidos Canace iacet hoc tumulata sepulchro,
- Ultima cui parvae septima venit hiems.
- A scelus, a facinus! properas qui flere, viator,
- Non licet hic vitae de brevitate queri:
- Tristius est leto leti genus: horrida vultus
- Abstulit et tenero sedit in ore lues,
- Ipsaque crudeles ederunt oscula morbi,
- Nec data sunt nigris tota labella rogis.
- Si tam praecipiti fuerant ventura volatu,
- Debuerant alia fata venire via.
- Sed mors vocis iter properavit cludere blandae,
- Ne posset duras flectere lingua deas.
- Mentitur qui te vitiosum, Zoile, dicit.
- Non vitiosus homo es, Zoile, sed vitium.
- Pierios vatis Theodori flamma penates
- Abstulit. Hoc Musis et tibi, Phoebe, placet?
- O scelus, o magnum facinus crimenque deorum,
- Non arsit pariter quod domus et dominus!
- Quod nimium lives nostris et ubique libellis
- Detrahis, ignosco: verpe poeta, sapis.
- Hoc quoque non curo, quod cum mea carmina carpas,
- Conpilas: et sic, verpe poeta, sapis.
- Illud me cruciat, Solymis quod natus in ipsis
- Pedicas puerum, verpe poeta, meum.
- Ecce negas iurasque mihi per templa Tonantis.
- Non credo: iura, verpe, per Anchialum.
- Incideris quotiens in basia fellatorum,
- In solium puta te mergere, Flacce, caput.
- Marcia, non Rhenus, salit hic, Germane: quid obstas
- Et puerum prohibes divitis imbre lacus?
- Barbare, non debet, submoto cive, ministro