Epigrammata

Martial

Martial. M. Valerii Martialis Epigrammata. Heraeus, Wilhelm, editor; Borovskij, Jacobus, editor. Stuttgart: Teubner, 1925. Reprinted with corrections in 1976.

  1. Et fora tot numeras, Iane, quot ora geris.
  2. At tu, sancte pater, tanto pro munere gratus,
  3. Ferrea perpetua claustra tuere sera.
  1. Quam mihi mittebas Saturni tempore lancem,
  2. Misisti dominae, Sextiliane, tuae;
  3. Et quam donabas dictis a Marte Kalendis,
  4. De nostra prasina est synthesis empta toga.
  5. Iam constare tibi gratis coepere puellae:
  6. Muneribus futuis, Sextiliane, meis.
  1. O temperatae dulce Formiae litus,
  2. Vos, cum severi fugit oppidum Martis
  3. Et inquietas fessus exuit curas,
  4. Apollinaris omnibus locis praefert.
  5. Non ille sanctae dulce Tibur uxoris,
  6. Nec Tusculanos Algidosve secessus,
  7. Praeneste nec sic Antiumque miratur;
  8. Non blanda Circe Dardanisve Caieta
  9. Desiderantur, nec Marica nec Liris,
  10. Nec in Lucrina lota Salmacis vena.
  11. Hic summa leni stringitur Thetis vento;
  12. Nec languet aequor, viva sed quies ponti
  13. Pictam phaselon adiuvante fert aura,
  14. Sicut puellae non amantis aestatem
  15. Mota salubre purpura venit frigus.
  16. Nec saeta longo quaerit in mari praedam,
  17. Sed a cubili lectuloque iactatam
  18. Spectatus alte lineam trahit piscis.
  19. Si quando Nereus sentit Aeoli regnum,
  20. Ridet procellas tuta de suo mensa:
  21. Piscina rhombum pascit et lupos vernas,
  22. Natat ad magistrum delicata muraena,
  23. Nomenculator mugilem citat notum,
  24. Et adesse iussi prodeunt senes mulli.
  25. Frui sed istis quando Roma permittit?
  26. Quot Formianos inputat dies annus
  27. Negotiosis rebus urbis haerenti?
  28. O ianitores vilicique felices!
  29. Dominis parantur ista, serviunt vobis.
  1. Addixti servum nummis here mille ducentis,
  2. Ut bene cenares, Calliodore, semel.
  3. Nec bene cenasti: mullus tibi quattuor emptus
  4. Librarum cenae pompa caputque fuit.
  5. Exclamare libet: 'Non est hic, inprobe, non est
  6. Piscis: homo est; hominem, Calliodore, comes.'
  1. Haec mihi quae colitur violis pictura rosisque,
  2. Quos referat voltus, Caediciane, rogas?
  3. Talis erat Marcus mediis Antonius annis
  4. Primus: in hoc iuvenem se videt ore senex.
  5. Ars utinam mores animumque effingere posset!
  6. Pulchrior in terris nulla tabella foret.
  1. Simplicior priscis, Munati Galle, Sabinis,
  2. Cecropium superas qui bonitate senem,
  3. Sic tibi consoceri claros retinere penates
  4. Perpetua natae det face casta Venus:
  5. Ut tu, si viridi tinctos aerugine versus
  6. Forte malus livor dixerit esse meos,
  7. Ut facis, a nobis abigas, nec scribere quemquam
  8. Talia contendas carmina, qui legitur.
  9. Hunc servare modum nostri novere libelli,
  10. Parcere personis, dicere de vitiis.
  1. Di tibi dent quidquid, Caesar Traiane, mereris
  2. Et rata perpetuo quae tribuere velint:
  3. Qui sua restituis spoliato iura patrono
  4. —Libertis exul non erit ille suis—,
  5. Dignus es, ut possis totum servare clientem:
  6. Ut—liceat tantum vera probare—potes.
  1. Omnes Sulpiciam legant puellae,
  2. Uni quae cupiunt viro placere;
  3. Omnes Sulpiciam legant mariti,
  4. Uni qui cupiunt placere nuptae.
  5. Non haec Colchidos adserit furorem
  6. Diri prandia nec refert Thyestae;
  7. Scyllam, Byblida nec fuisse credit:
  8. Sed castos docet et probos amores,
  9. Lusus, delicias facetiasque.
  10. Cuius carmina qui bene aestimarit,
  11. Nullam dixerit esse nequiorem,
  12. Nullam dixerit esse sanctiorem.
  13. Tales Egeriae iocos fuisse
  14. Udo crediderim Numae sub antro.
  15. Hac condiscipula vel hac magistra
  16. Esses doctior et pudica, Sappho:
  17. Sed tecum pariter simulque visam
  18. Durus Sulpiciam Phaon amaret.
  19. Frustra: namque ea nec Tonantis uxor
  20. Nec Bacchi nec Apollinis puella
  21. Erepto sibi viveret Caleno.
  1. Inproba Massiliae quidquid fumaria cogunt,
  2. Accipit aetatem quisquis ab igne cadus,
  3. A te, Munna, venit: miseris tu mittis amicis
  4. Per freta, per longas toxica saeva vias;
  5. Nec facili pretio, sed quo contenta Falerni
  6. Testa sit aut cellis Setia cara suis.
  7. Non venias quare tam longo tempore Romam,
  8. Haec puto causa tibi est, ne tua vina bibas.
  1. Iuris et aequarum cultor sanctissime legum,
  2. Veridico Latium qui regis ore forum,
  3. Municipi, Materne, tuo veterique sodali
  4. Callai+cum mandas siquid ad Oceanum—.
  5. An Laurentino turpis in litore ranas
  6. Et satius tenues ducere credis acus,
  7. Ad sua captivum quam saxa remittere mullum,
  8. Visus erit libris qui minor esse tribus?
  9. Et fatuam summa cenare pelorida mensa
  10. Quosque tegit levi cortice concha brevis,
  11. Ostrea Baianis quam non liventia testis,
  12. Quae domino pueri non prohibente vorent?
  13. Hic olidam clamosus ages in retia volpem
  14. Mordebitque tuos sordida praeda canes:
  15. Illic piscoso modo vix educta profundo
  16. Inpedient lepores umida lina meos.—
  17. Dum loquor, ecce redit sporta piscator inani,
  18. Venator capta maele superbus adest:
  19. Omnis ab urbano venit ad mare cena macello.
  20. Callai+cum mandas siquid ad Oceanum—.
  1. O molles tibi quindecim, Calene,
  2. Quos cum Sulpicia tua iugales
  3. Indulsit deus et peregit annos!
  4. O nox omnis et hora, quae notata est
  5. Caris litoris Indici lapillis!
  6. O quae proelia, quas utrimque pugnas
  7. Felix lectulus et lucerna vidit
  8. Nimbis ebria Nicerotianis!
  9. Vixisti tribus, o Calene, lustris:
  10. Aetas haec tibi tota conputatur
  11. Et solos numeras dies mariti.
  12. Ex illis tibi si diu rogatam
  13. Lucem redderet Atropos vel unam,
  14. Malles, quam Pyliam quater senectam.
  1. Consule te Bruto quod iuras, Lesbia, natam,
  2. Mentiris. Nata es, Lesbia, rege Numa?
  3. Sic quoque mentiris. Namque, ut tua saecula narrant,
  4. Ficta Prometheo diceris esse luto.
  1. Semper cum mihi diceretur esse
  2. Secreto mea Polla cum cinaedo,
  3. Inrupi, Lupe. Non erat cinaedus.
  1. Mense novo Iani veterem, Proculeia, maritum
  2. Deseris atque iubes res sibi habere suas.
  3. Quid, rogo, quid factum est? subiti quae causa doloris?
  4. Nil mihi respondes? Dicam ego: praetor erat.
  5. Constatura fuit Megalensis purpura centum
  6. Milibus, ut nimium munera parca dares,
  7. Et populare sacrum bis milia dena tulisset.
  8. Discidium non est hoc, Proculeia: lucrum est.
  1. Tam dubia est lanugo tibi, tam mollis, ut illam
  2. Halitus et soles et levis aura terat.
  3. Celantur simili ventura Cydonea lana,
  4. Pollice virgineo quae spoliata nitent.
  5. Fortius inpressi quotiens tibi basia quinque,
  6. Barbatus labris, Dindyme, fio tuis.
  1. Septima iam, Phileros, tibi conditur uxor in agro.
  2. Plus nulli, Phileros, quam tibi, reddit ager.
  1. Quinte Caledonios Ovidi visure Britannos
  2. Et viridem Tethyn Oceanumque patrem,
  3. Ergo Numae colles et Nomentana relinquis
  4. Otia, nec retinet rusque focusque senem?
  5. Gaudia tu differs, at non et stamina differt
  6. Atropos, atque omnis scribitur hora tibi.
  7. Praestiteris caro—quis non hoc laudet?—amico,
  8. Ut potior vita sit tibi sancta fides;
  9. Sed reddare tuis tandem mansure Sabinis
  10. Teque tuas numeres inter amicitias.
  1. Si quid lene mei dicunt et dulce libelli,
  2. Si quid honorificum pagina blanda sonat,
  3. Hoc tu pingue putas et costam rodere mavis,
  4. Ilia Laurentis cum tibi demus apri.
  5. Vaticana bibas, si delectaris aceto:
  6. Non facit ad stomachum nostra lagona tuum.
  1. Omnia vis belle, Matho, dicere. Dic aliquando
  2. Et bene; dic neutrum; dic aliquando male.
  1. Vitam quae faciant beatiorem,
  2. Iucundissime Martialis, haec sunt:
  3. Res non parta labore, sed relicta;
  4. Non ingratus ager, focus perennis;
  5. Lis numquam, toga rara, mens quieta;
  6. Vires ingenuae, salubre corpus;
  7. Prudens simplicitas, pares amici;
  8. Convictus facilis, sine arte mensa;
  9. Nox non ebria, sed soluta curis;
  10. Non tristis torus, et tamen pudicus;
  11. Somnus, qui faciat breves tenebras:
  12. Quod sis, esse velis nihilque malis;
  13. Summum nec metuas diem nec optes.
  1. Nuntiat octavam Phariae sua turba iuvencae,
  2. Et pilata redit iamque subitque cohors.
  3. Temperat haec thermas, nimios prior hora vapores
  4. Halat, et inmodico sexta Nerone calet.
  5. Stella, Nepos, Cani, Cerialis, Flacce, venitis?
  6. Septem sigma capit, sex sumus, adde Lupum.
  7. Exoneraturas ventrem mihi vilica malvas
  8. Adtulit et varias, quas habet hortus, opes,
  9. In quibus est lactuca sedens et tonsile porrum,
  10. Nec deest ructatrix menta nec herba salax;
  11. Secta coronabunt rutatos ova lacertos,
  12. Et madidum thynni de sale sumen erit.
  13. Gustus in his; una ponetur cenula mensa,
  14. Haedus, inhumani raptus ab ore lupi,
  15. Et quae non egeant ferro structoris ofellae,
  16. Et faba fabrorum prototomique rudes;
  17. Pullus ad haec cenisque tribus iam perna superstes
  18. Addetur. Saturis mitia poma dabo,
  19. De Nomentana vinum sine faece lagona,
  20. Quae bis Frontino consule trima fuit.
  21. Accedent sine felle ioci nec mane timenda
  22. Libertas et nil quod tacuisse velis:
  23. De prasino conviva meus venetoque loquatur,
  24. Nec facient quemquam pocula nostra reum.
  1. Cum potes amethystinos trientes
  2. Et nigro madeas Opimiano,
  3. Propinas modo conditum Sabinum
  4. Et dicis mihi, Cotta, 'Vis in auro?'
  5. Quisquam plumbea vina volt in auro?
  1. Frangat Idumaeas tristis Victoria palmas,
  2. Plange, Favor, saeva pectora nuda manu;
  3. Mutet Honor cultus, et iniquis munera flammis
  4. Mitte coronatas, Gloria maesta, comas.
  5. Heu facinus! prima fraudatus, Scorpe, iuventa
  6. Occidis et nigros tam cito iungis equos.
  7. Curribus illa tuis semper properata brevisque
  8. Cur fuit et vitae tam prope meta tuae?
  1. Sidera iam Tyrius Phrixei respicit agni
  2. Taurus, et alternum Castora fugit hiems;
  3. Ridet ager, vestitur humus, vestitur et arbor,
  4. Ismarium paelex Attica plorat Ityn.
  5. Quos, Faustine, dies, qualem tibi Roma Ravennam
  6. Abstulit! o soles, o tunicata quies!
  7. O nemus, o fontes solidumque madentis harenae
  8. Litus et aequoreis splendidus Anxur aquis,
  9. Et non unius spectator lectulus undae,
  10. Qui videt hinc puppes fluminis, inde maris!
  11. Sed nec Marcelli Pompeianumque, nec illic
  12. Sunt triplices thermae, nec fora iuncta quater,
  13. Nec Capitolini summum penetrale Tonantis,
  14. Quaeque nitent caelo proxima templa suo.
  15. Dicere te lassum quotiens ego credo Quirino:
  16. 'Quae tua sunt, tibi habe: quae mea, redde mihi.'
  1. Thelyn viderat in toga spadonem,
  2. Damnatam Numa dixit esse moecham.
  1. Ille ego sum Scorpus, clamosi gloria Circi,
  2. Plausus, Roma, tui deliciaeque breves,
  3. Invida quem Lachesis raptum trieteride nona,
  4. Dum numerat palmas, credidit esse senem.
  1. Mensas, Ole, bonas ponis, sed ponis opertas.
  2. Ridiculum est: possum sic ego habere bonas.
  1. Arrectum quotiens Marulla penem
  2. Pensavit digitis diuque mensa est,