Noctes Atticae
Gellius, Aulus
Gellius, Aulus. The Attic Nights of Aulus Gellius. Rolfe, John C., editor. Cambridge, Mass.; London: Harvard University Press; William Heinemann, 1927 (printing).
Quid autem super patris atque filii officio apud Claudium legerimus, non esse ab re visum est ut adscriberemus.
Posuimus igitur verba ipsa Quadrigarii ex Annali eius sexto transscripta: Deinde facti consules Ti. [*](Ti added by Skutsch.) Sempronius Gracchus iterum, [*](iterumque, ω.) Q. Fabius Maximus, filius eius qui priore anno erat consul. Ei pater proconsul obviam in equo vehens venit neque descendere voluit, quod pater erat, et quod inter eos sciebant maxima concordia convenire, lictores non ausi sunt descendere iubere. Ubi iuxta venit, tum consul ait: Quid postea? ; lictor ille qui apparebat cito intellexit, Maximum proconsulem descendere iussit. Fabius imperio paret et filium collaudavit, cum imperium, quod populi esset, retineret.
Qua ratione verbis quibusdam vocabulisque veteres h litterae spiritum.
H LITTERAM, sive illam spiritum magis quam litteram dici oportet, inserebant veteres nostri plerisque vocibus firmandis roborandisque, ut sonus earum esset viridior vegetiorque; atque id videntur fecisse studio et exemplo linguae Atticae.
Satis notum est Atticos ἱχθὺν et ἵππον [*](ἵππον Skutsch (cf. Meyer, Gr. Gram.3 p. 108; ippon, VP; ippō, R; l pronomen, Hertz.) et multa itidem alia contra morem gentium Graeciae ceterarum inspirantis prime litterae dixisse.
Sic lachrumas, sic sepulcrum, sic ahenum, sic vehemens, sic incohare, sic helluari, sic halucinari, sic honera, sic honustum dixerunt.
In his enim verbis omnibus litterae seu spiritus istius nulla ratio visa est, nisi ut firmitas et vigor vocis quasi quibusdam nervis additis intenderetur.
Sed quoniam aheni quoque exemplo usi sumus, venit nobis in memoriam Fidum Optatum, multi nominis Romae grammaticum, ostendisse mihi librum Aeneidos secundum mirandae vetustatis, emptum in Sigillariis viginti aureis, ipsius Vergili fuisse
credebatur. In quo duo isti versus cum ita scripti forent:additam supra vidimus h litteram et ahena factum.
- Vestibulum ante ipsum primoque in limine Pyrrus
- Exultat, telis et luce coruscus aena,
Sic in illo quoque Vergili versu in optimis libris invenimus:
- Aut [*](aut, ω.; et, Virg.) foliis undam trepidi despumat aheni.
Quam ob causam Gavius Bassus genus quoddam iudicii divinationem appellari scripserit; et quam alii causam esse eiusdem vocabuli dixerint. [*](dixerunt, ω.)
CUM de constituendo accusatore quaeritur iudiciumque super ea re redditur cuinam potissimum ex duobus pluribusque accusatio subscriptiove in reum permittatur, ea res atque iudicum cognitio divinatio appellatur.
Id vocabulum quam ob causam ita factum sit, quaeri solet.