Noctes Atticae
Gellius, Aulus
Gellius, Aulus. The Attic Nights of Aulus Gellius. Rolfe, John C., editor. Cambridge, Mass.; London: Harvard University Press; William Heinemann, 1927 (printing).
Quae reprehendit autem Caesellius Furiana haec sunt: quod terram in lutum versam lutescere dixerit et tenebras in noctis modum factas noctescere et pristinas reciperare vires virescere, et quod ventus si [*](si suggested by Hosius; caerulum cum, Dziatzko.) mare caerulum crispicans nitefacit purpurat dixerit, et opulentum fieri opulescere.
Versus autem ipsos ex poematis Furianis, in quibus verba haec sunt, subdidi:
- Sanguine diluitur tellus, cava terra lutescit.
- Omnia noctescunt tenebris caliginis atrae.
- Increscunt animi, virescit volnere virtus.
- Sicut fulica levis [*](sic fulica levius, Beloe.) volitat super aequora classis,
- Spiritus Eurorum viridis cum purpurat undas.
- Quo magis in patriis possint opulescere campis.
Morem istum veteribus nostris fuisse verba patiendi mutare ac vetere in agendi nodum.
ID quoque habitum est in oratione facienda elegantiae genus, ut pro verbis habentibus patiendi figuram agentia ponerent ac deinde haec vice inter sese mutua verterent.
Iuventius in comoedia:
Nonne hoc inpendio venustius gratiusque est quam si diceret maculetur?
Plautus etiam non dissimiliter:
- Quid ést?—Hoc rugat pallium, amictus non sum Cómmode.
Itidem Plautus pulveret dicit, quod non pulvere impleat, set ipsum pulveris plenum sit:
- Exi tu, Dave, age, spárge; mundum hoc ésse Vestibuliúm volo.
- Venús ventura est nóstra, non hoc púlveret.
In Asinaria quoque contemples dicit pro contempleris:
Cn. Gellius in Annalibus:
- Meúm caput contémples, si quidem é re consultás tua.
Postquam tempestas sedavit, Atherbal taurum immolavit.
M. Cato in Originibus:Eodem convenae conplures ex agro accessitavere.