Noctes Atticae

Gellius, Aulus

Gellius, Aulus. The Attic Nights of Aulus Gellius. Rolfe, John C., editor. Cambridge, Mass.; London: Harvard University Press; William Heinemann, 1927 (printing).

ex quo ipsae quoque appellatae κύβοι In numeris etiam similiter κύβος dicitur, cum omne latus eiusdem numeri aequabiliter in sese solvitur, sicuti fit cum ter terna ducuntur atque ipse numerus terplicatur.

Huius numeri cubum Pythagoras vim habere lunaris circuli dixit, quod et luna orbem suum lustret septem et viginti diebus et numerus ternio, [*](ternio, ς triennio, ω. ) qui τριὰς Graece dicitur, efficiat in cubo.

Linea autem a nostris dicitur, quam γραμμὴν Graeci nominant.

Eam [*](ea M., ω. corr. in ς) M. Varro ita definit: Linea est, inquit, longitudo quaedam sine latitudine et altitudine.

Εὐκλείδης autem brevius, praetermissa altitudine: γραμμὴ, inquit, est μῆκος ἀπλατές, quod exprimere uno Latino verbo non queas, nisi audeas dicere inlatabile.

Quod Iulius Hyginus affirmatissime contendit, legisse se librum P. Vergilii domesticum, ubi [*](ubi added by Hertz: in quo, ς) scriptum esset et ora Tristia temptantum sensus torquebit amaror, non quod vulgus legeret sensu torquebit amaro.

VERSUS istos ex Georgicis Vergilii plerique omnes sic legunt:

  1. At sapor indicium faciet manifestus et ora
  2. Tristia temptantum sensu torquebit amaro.

Hyginus autem, non hercle ignobilis grammaticus, in quae in Vergilium fecit, confirmat et perseverat, non hoc a Vergilio relictum, sed quod ipse invenerit in libro qui fuerit ex domo atque ex familia Vergilii:

  1. et ora
  2. Tristia temptantum sensus torquebit amaror,
neque id soli Hygino,

sed doctis quibusdam etiam viris complacitum, quoniam videtur absurde dici sapor sensu amaro torquet. Cum ipse, inquiunt, sapor sensus sit, non alium in semet ipso sensum habeat ac proinde sit quasi dicatur ‘sensus sensu amaro torquet.’