Epitome Rerum Romanorum

novissime in deditionem redegit. Ipse ille rex, maximum victoriae decus, supplex cum in castra venisset, equum et phaleras et sua arma ante Caesaris genua proiecit. Habe, [*]()inquit, fortem virum, vir fortissime, vicisti.

Dum Gallos per Caesarem in septentrione debellat, ipse interim ad orientem grave volnus a Parthis populus Romanus accepit. Nec de fortuna queri possumus;

caret solacio clades. Adversis et dis et hominibus cupiditas consulis Crassi, dum Parthico inhiat auro, undecim strage legionum et ipsius [*](Avaricum: salaricum B: alvaricum N: aviaricum in alvaricum mut. L. ) [*](sustulit sed. Iahnius. ) [*](habe Petrarca: habes codd. )

capite multata est. Et tribunus plebi Metellus exeuntem ducem hostilibus [*]()diris devoverat, et cum Zeugma transisset exercitus, rapta subitis signa turbinibus hausit Euphrates,

et cum apud Nice-phorium castra posuisset, missi ab Orode [*]()rege legati nuntiavere, percussorum cum Pompeio foederum Sullaque meminisset.

Regiis inhians ille thensauris, nihil ne imaginario quidem iure, sed Seleuciae se responsurum esse respondit.

Itaque dii foederum ultores nec insidiis nec virtuti hostium defuerunt. Iam primum, qui solus et subvehere commeatus et munire poterat a tergo, relictus Euphrates, dum simulato transfugae cuidam Mazarae [*]()Syro creditur.

Tum [*]()in mediam camporum vastitatem eodem duce ductus exercitus, ut undique hosti exponeretur.

Itaque vixdum venerat Carrhas, cum undique praefecti regis Silaces et Surenas [*]()ostendere signa auro sericisque vexillis vibrantia. Tunc sine mora circumfusi undique equitatus in modum grandinis atque nimborum densa pariter tela fuderunt. Sic miserabili strage deletus exercitus.

Ipse in conloquium sollicitatus, signo dato vivus hostium in manus incidisset, nisi tribunis reluctantibus fugam ducis barbari ferro occupassent.

Sic quoque relatum caput ludibrio hostibus fuit.[*]()Filium ducis [*](hostilibus: hostibus B. )[*]( Orode: herode B. )[*](Mazarae: mazare BL. )[*](tum om. B: dum L. )[*](Surenas Aldus: sirenas B: syrenas NL. )[*](sic—fuit sed. Iahnius. )

HAEC est illa tertia [*]()aetas populi Romani trans-marina, qua Italia progredi ausus orbe toto arma circumtulit, Cuius aetatis superiores centum anni sancti, pii et, ut diximus, aurei, sine flagitio, sine scelere, dum sincera adhuc et innoxia pastoriae illius sectae integritas, dumque Poenorum hostium inminens metus disciplinam veterem continebat.

Posteri centum, quos a Carthaginis, Corinthi Numantiaeque excidiis et Attali regis Asiatica hereditate deduximus in Caesarem et Pompeium secutumque hos, de quo dicemus, [*]()Augustum, ut claritate rerum bellicarum magnifici, ita domesticis cladibus miseri et erubescendi.

Quippe sicut Galliam, Thraciam, Ciliciam, Cappadociam, uberrimas vali- [*](quo om. B. ) [*](tertia om. B. ) [*](dicemus Voss. Palat.: dicimus cet. )

ita eodem tempore dimicasse domi cum civibus, sociis, mancipiis, gladiatoribus totoque inter se senatu turpe atque miserandum.

Ac nescio an satius [*]()fuerit populo Romano Sicilia et Africa contento fuisse, aut his etiam ipsis carere [*]()dominanti in Italia sua, quam eo magnitudinis crescere, ut viribus suis confiteretur.

Quae enim res alia civiles furores peperit quam nimiae felicitates? Syria prima nos victa corrupit,

mox Asiatica Pergameni regis hereditas. Illae opes atque divitiae adflixere saeculi mores, mersamque vitiis suis quasi sentina rem publicam pessum dedere. Unde enim populus Romanus a tribunis agros et cibaria flagitaret nisi per famem quam luxus fecerat? Hinc ergo Gracchanae [*]()prima et secunda et illa tertia Apuleiana seditio.

Unde iudiciariis legibus divulsus ab [*]()senatu eques nisi ex avaritia, ut vectigalia rei publicae atque ipsa iudicia in quaestu haberentur? Hinc Drusus et promissa civitas Latio et per hoc arma sociorum.