Epitome Rerum Romanorum

Operti portus, nudatus est primus et sequens, iam et tertius murus, cum tamen Byrsa, quod nomen arci fuit, quasi altera civitas resistebat.

Quamvis profligato urbis excidio tamen fatale Africae nomen Scipionum videbatur. Igitur in alium Scipionem conversa res publica finem belli reposcebat. Hunc Paulo Macedonico procreatum Africam illius magni filius in [*]()decus gentis adsumpserat, hoc scilicet fato, ut, quam urbem concusserat avus, nepos eius everteret.

Sed quem ad modum maxime mortiferi morsus solent esse morientium bestiarum, sic plus negotii fuit cum semiruta Carthagine quam cum integra. Conpulsis

in unam arcem hostibus portum quoque mari [*](in om. B. )

subito classis erupit, cum interim iam diebus, iam noctibus nova aliqua moles, nova machina, nova perditorum hominum manus quasi ex obruto incendio subita de cineribus flamma prodibat.

Deploratis novissime rebus triginta sex milia virorum se dediderunt, quo minus credas, duce Hasdrubale.

Quanto fortius femina et uxor ducis! Quae conprehensis duobus liberis a culmine se domus in medium misit incendium, imitata reginam quae Carthaginem con-

didit. Quanta urbs deleta sit, ut de ceteris taceam, de ignis mora probari potest. Quippe per continuos decem et septem dies vix potuit incendium extingui quod domibus ac templis suis sponte hostes inmiserant; ut, quatenus urbs eripi Romanis non poterat, triumphus arderet.

Quasi saeculum illud eversionibus urbium curreret, Carthaginis ruinam statim Corinthus excepit, Achaiae caput, Graeciae decus, inter duo maria, Ionium et Aegaeum, quasi spectaculo exposita. Haec—facinus [*](alterum NL: autem B.) [*](nata: nota B. )

Critolaus causa belli, qui libertate a Romanis data adversus ipsos usus est legatosque Romanos, dubium an et manu, certe oratione violavit.

Igitur Metello ordinant! tum [*]()maxime Macedoniam [*]()mandata est ultio; et hinc Achaicum bellum. Ac primum Critolai manum Metellus consul per patentis Elidos campos toto cecidit Alphio.

Et uno proelio peractum erat bellum; iam enim urbem ipsam terrebat obsidio; sed—fata rerum—cum Metellus dimicasset, ad victoriam Mummius intervenit.[*]()Hic alterius ducis Diaei [*]()late exercitum sub ipsis Isthmi faucibus fudit geminosque portus sanguine infecit.

Tum ab incolis deserta civitas direpta primum, deinde tuba [*]()

praecinente deleta est. Quid signorum, quid vestium quidve tabularum raptum incensumque atque proiectum est! Quantas opes et abstulerit et cremaverit, hinc scias, quod quidquid Corinthii aeris toto orbe laudatur incendio superfuisse comperimus.

Nam et aeris notam pretiosiorem ipsa opulentissimae urbis fecit iniuria, [*]()quia incendio permixtis plurimis statuis atque simulacris aeris auri argentique venae in commune fluxerunt. [*](tum: cum codd. ) [*](Macedoniam: Macedoniae codd. ) [*](intervenit Woelfflinus: inuenit B. ) [*](Diaei Pighius: dinei B: dignitate NL. ) [*](tuba L. Voss. Palat.: turba BN. ) [*](iniuria: syniuria B: ruina Hauptius. )

VT Carthaginem Corinthus, ita Corinthum Numantia secuta est; nec deinde orbe toto quicquam intactum armis fuit.

Post illa duo clarissimarum [*]()urbium incendia late atque passim, nec per vices, sed simul pariter quasi unum undique bellum fuit; prorsus ut illae [*]()quasi agitantibus ventis diffudisse quaedam belli incendia orbe toto viderentur.