Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. metiri [*]() Bolanus agros, aperire malignas
  2. torrentum nemorumque moras tantamque verendi
  3. mentem implere ducis iussisque ingentibus unus
  4. [*](exserto Livineius: exorto M. )[*](metiri M: metari Avantius. broad purple stripe down the middle). See note to v. 1. 52. )
  5. sufficere, ipsa virum norat iam barbara tellus,
  6. ille secundus apex bellorum et proxima cassis,
  7. sic Phryges attoniti, quamquam Nemeaea viderent
  8. arma Cleonaeusque acies impelleret arcus,
  9. pugnante Alcide tamen et Telamona timebant.
  10. disce, puer,—nec enim externo monitore petendus
  11. virtutis tibi pulcher amor: cognata ministret
  12. laus animos, aliis Decii reducesque Camilli
  13. monstrentur—tu disce patrem, quantusque negantem
  14. fluctibus occiduis fesso usque [*]() Hyperione Thylen
  15. intrant mandata gerens quantusque potentis
  16. mille urbes Asiae sortito rexerit anno,
  17. imperium mulcente toga. bibe talia pronis
  18. auribus, haec certent tibi conciliare propinqui,
  19. haec iterent comites praecepta senesque paterni.
  20. Iamque alio moliris iter nec deside passu
  21. ire paras; nondum validae tibi signa iuventae
  22. inrepsere genis, et adhuc tenor integer aevi.
  23. nec genitor iuxta; fatis namque haustus iniquis
  24. occidit et geminam prolem sine praeside linquens.
  25. nec saltem teneris ostrum puerile lacertis
  26. exuit albentique umeros induxit amictu,
  27. quem non corrupit pubes effrena novaeque
  28. [*](fesso usque Vollmer: fessusque M: fessoque Dom.: fessoque Hyperioni Imhof. Hercules (slayer of the Nemean lion near Cleonae). The reference is to the previous sack of Troy, in which Hercules took part. returned from exile to defeat the Gauls. )
  29. libertas properata togae! ceu nescia falcis
  30. silva comas tollit fructumque exspirat in umbras.
  31. at tibi Pieriae tenero sub pectore curae
  32. et pudor et docti legem sibi dicere mores;
  33. tunc hilaris probitas et frons tranquilla nitorque
  34. luxuriae confine tenens pietasque per omnes
  35. dispensata modos; aequaevo cedere fratri
  36. mirarique patrem miseraeque ignoscere matri,
  37. admonuit fortuna domus, tibine illa nefanda
  38. pocula letalesque manu componere sucos
  39. evaluit, qui voce potes praevertere morsus
  40. serpentum atque omnes vultu placare novercas?
  41. infestare libet manes meritoque precatu
  42. pacem auferre rogis; sed te. puer optime, cerno
  43. flectentem visus [*]() et talia dicta parantem:
  44. ‘parce, precor, cineri: fatum illud et ira nocentum
  45. Parcarum crimenque dei, mortalia quisquis
  46. pectora sero videt nec primo in limine sistit
  47. conatus scelerum atque animos infanda parantes.
  48. excidat illa dies aevo nec postera credant
  49. saecula! nos certe taceamus et obruta multa
  50. nocte tegi propriae patiamur crimina gentis.
  51. exegit poenas, hominum cui cura suorum,
  52. quo Pietas auctore redit terrasque revisit,
  53. quem timet omne nefas, satis haec lacrimandaque nobis
  54. ultio, quin saevas utinam exorare liceret
  55. [*](visus Postgate: iustis M. )
  56. Eumenidas timidaeque avertere Cerberon umbrae
  57. immemoremque tuis citius dare manibus amnem.’
  58. Macte animo, iuvenis! sed crescunt crimina matris,
  59. nec tantum pietas, sed protinus ardua virtus
  60. affectata tibi. nuper cum forte sodalis
  61. immeritae falso palleret crimine famae
  62. erigeretque forum succinctaque iudice multo
  63. surgeret et castum vibraret Iulia fulmen:
  64. tu. quamquam non ante forum legesque severas
  65. passus, sed tacita studiorum occultus in umbra,
  66. defensare metus adversaque tela subisti
  67. pellere, inermis adhuc et tiro. paventis amici,
  68. haud umquam tales aspexit Romulus annos
  69. Dardaniusque senex medii bellare togata
  70. strage fori. stupuere patres temptamina tanta
  71. conatusque tuos, nec te reus ipse timebat.[*]()
  72. par vigor et membris, promptaeque ad fortia vires
  73. sufficiunt animo atque ingentia iussa sequuntur
  74. ipse ego te nuper Tiberino in litore vidi,
  75. qua Tyrrhena vadis Laurentibus aestuat unda,
  76. tendentem cursus vexantemque ilia nuda
  77. calce ferocis equi, vultu dextraque minacem:
  78. —si qua fides dictis, stupui armatumque [*]() putavi—:
  79. Gaetulo sic pulcher equo Troianaque quassans
  80. tela novercales ibat venator in agros
  81. [*](nec te reus ipse timebat M: some edd. mark a lacuna after reus: de te, pro te edd., nec tunc Leo: se tenebat conj. Pliillimore. )[*](armatumque M: Martemque Markland. be dealt with under the Lex Iulia de maritandis ordinibus. (" nec reus ipse= et ipse is qui non erat reus "). I do not, )
  82. Ascanius miseramque patri flagrabat Elissam;
  83. Troilus haud aliter gyro leviore minantes
  84. eludebat equos aut quem de turribus altis
  85. Arcadas Ogygio versantem in pulvere metas
  86. spectabant Tyriae non torvo lumine matres.
  87. Ergo age iam [*]() magno—ducis indulgentia pulsat
  88. certaque dat votis hilaris vestigia frater—
  89. surge animo et fortes castrorum concipe curas,
  90. monstrabunt acies Mavors Actaeaque virgo,
  91. flectere Castor equos, umeris quatere arma Quirinus,
  92. qui tibi tam tenero permisit plaudere collo
  93. nubigenas clipeos intactaque caedibus arma.
  94. Quasnam igitur terras, quem Caesaris ibis in orbem?
  95. Arctoosne amnes et Rheni fracta natabis
  96. flumina an aestiferis Libyae sudabis in arvis?
  97. an iuga Pannoniae mutatoresque domorum
  98. Sauromatas quaties? an te septenus habebit
  99. Hister et umbroso circumflua coniuge Peuce?
  100. an Solymum cinerem palmetaque capta subibis
  101. non sibi felices silvas portentis Idymes?
  102. quod si te magno tellus frenata parenti
  103. accipiat, quantum ferus exsultabit Araxes!
  104. quanta Caledonios attollet gloria campos!
  105. cum tibi longaevus referet trucis incola terrae:
  106. ‘hic suetus dare iura parens, hoc caespite turmas
  107. [*](iam Phillimore: nam M; punctuation Vollmer's. )
  108. adfari; late [*]() speculas [*]() castellaque longe
  109. —aspicis?—ille dedit cinxitque haec moenia fossa;
  110. belligeris haec dona deis, haec tela dicavit
  111. —cernis adhuc titulos—; hunc ipse vocantibus armis
  112. induit, hunc regi rapuit thoraca Britanno.’
  113. qualiter in Teucros victricia bella paranti
  114. ignotum Pyrrho Phoenix narrabat Achillem.
  115. Felix, qui viridi fidens, Optate, iuventa
  116. durabis quaecumque vias vallumque subibis,
  117. forsan et ipse latus—sic numina principis adsint—
  118. cinctus et unanimi comes indefessus amici,
  119. quo Pylades ex more pius, quo Dardana gessit
  120. bella Menoetiades. quippe haec concordia vobis,
  121. hic amor est duretque precor! nos fortior aetas
  122. iam fugit; hinc votis animum precibusque iuvabo,
  123. et mihi! sed questus solitos si forte ciebo
  124. et mea Romulei venient ad carmina patres,
  125. tu deeris. Crispine, mihi, cuneosque per omnes