Silvae
Statius, P. Papinius (Publius Papinius)
Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.
- Parthenope, tenues ignavo pollice chordas
- pulso Maroneique sedens in margine templi
- sumo animum et magni tumidis adcanto magistri:
- at tu, si longi cursum dabit Atropos aevi,
- —detque, precor, Latiique ducis sic numina pergant,
- quem tibi posthabito studium est coluisse Tonante,
- quique tuos alio subtexit munere fasces
- et spatia obliquae mandat renovare Latinae!—
- forsitan Ausonias ibis frenare cohortes
- aut Rheni populos aut nigrae litora Thyles
- aut Histrum servare datur metuendaque portae
- limina Caspiacae. nec enim tibi sola potentis
- eloquii virtus: sunt membra accommoda bellis
- quique gravem tarde [*]() subeant thoraca lacerti:
- seu campo pedes ire pares, est agmina supra
- nutaturus apex; seu frena sonantia flectes,
- serviet asper equus, nos facta aliena canendo
- vergimur in senium: propriis tu pulcher in armis
- ipse canenda geres parvoque exempla parabis
- magna Getae, dignos quem iam nunc belliger actus
- poscit avus praestatque [*]() domi novisse triumphos,
- surge, agedum, iuvenemque, puer, deprende parentem,
- stemmate materno felix, virtute paterna.
- iam te blanda sinu Tyrio sibi Gloria [*]() felix
- educat et cunctas gaudet spondere curules.’—
- Haec ego Chalcidicis ad te, Marcelle, sonabam
- litoribus, fractas ubi Vesvius erigit iras,
- aemula Trinacriis volvens incendia flammis.
- mira fides! credetne virum ventura propago,
- cum segetes iterum, cum iam haec deserta virebunt,
- infra urbes populosque premi proavitaque fato [*]()
- rura abiisse pari [*]()? necdum letale minari
- cessat apex. procul ista tuo sint fata Teati
- nec Marrucinos agat haec insania montes.
- Nunc si forte meis quae sint exordia musis
- scire petis, iam Sidonios emensa labores
- Thebais optato collegit carbasa portu
- Parnasique iugis silvaque Heliconide festis [*](tarde M: subeant arte O. Mueller: artandi conj. Phillimore. )[*](avus praestatque M (avos prestatque): perstatque Peyrared and Vollmer: avo spernitque Phillimore. )[*](gloria M: curia Markland. )[*](fato Slater: toto M: tosto Vollmer: tota Grasberger. )[*](pari Slater: mari M. )
- tura dedit flammis et virginis exta iuvencae
- votiferaque meas suspendit ab arbore vittas.
- nunc vacuos crines alio subit infula nexu:
- Troia quidem magnusque mihi temptatur Achilles,
- sed vocat arcitenens alio pater armaque monstrat
- Ausonii maiora ducis, trahit impetus illo
- iam pridem retrahitque timor, stabuntne sub illa
- mole umeri an magno vincetur pondere cervix?
- dic, Marcelle, feram? fluctus an sueta minores
- nosse ratis nondum Ioniis credenda periclis?
- Iamque vale et penitus voti tibi vatis honorem [*]()
- corde exire veta; nec enim Tirynthius almae [*]()
- parens [*]() amicitiae; cedet tibi gloria fidi
- Theseos, et lacerum qui circa moenia Troiae
- Priamiden caeso solacia traxit amico.
- Parvi beatus ruris honoribus,
- qua prisca Teucros Alba colit lares,
- fortem atque facundum Severum
- non solitis fidibus saluto. [*](honorem M: amorem Dom. )[*](Lacinia, are. to most edd., after Tirynthius: Vollmer makes al. pec. am. in apposition, cf. Mart. ix. 14. 2, and explains by ellipse of te superat: others rear! tibi notius, retinentius. )[*]( parcus Slater: pectus M. )
- iam trux ad Arctos Parrhasias hiems
- concessit altis obruta solibus,
- iam pontus ac tellus renident
- in Zephyros Aquilone fracto.[*]()
- nunc cuncta veris [*]() frondibus annuis
- crinitur arbos, nunc volucrum novi
- questus inexpertumque carmen,
- quod tacita statuere [*]() bruma.
- nos parca tellus pervigil et focus
- culmenque multo lumine sordidum
- solantur exemptusque testa
- qua modo ferbuerat Lyaeus.
- non mille balant lanigeri greges,
- nec vacca dulci mugit adultero,
- unique siquando canenti
- mutus ager domino reclamat.
- sed terra primis post patriam mihi
- dilecta curis: hic mea carmina
- regina bellorum virago
- Caesareo peramavit [*]() auro,
- cum tu sodalis dulce periculum
- conisus omni pectore tolleres,
- ut Castor ad cunctos tremebat
- Bebryciae strepitus harenae. [*](in Zephyros fracto Buecheler, Krohn: iam zephiros fractos M. )[*](veris M: veri Baehrens. Postgate punctuates after veris: se. sunt. )[*]( statuere M: tacuere conj. Phillimore. )[*]( peramavit M: decoravit Markland: reparavit conj. Phillimore. )
- tene in remotis Syrtibus avia
- Leptis creavit? iam feret Indicas
- messes odoratisque rara
- cinnama praeripiet Sabaeis.
- quis non in omni vertice Romuli
- reptasse dulcem Septimium putet?
- quis fonte Iuturnae relictis
- uberibus neget esse pastum?
- nec mira virtus: protinus Ausonum
- portus vadosae nescius Africae
- intras adoptatusque Tuscis
- gurgitibus puer innatasti.
- hinc parvus inter pignora curiae
- contentus artae lumine purpurae
- crescis, sed immensos labores
- indole patricia secutus.
- non sermo Poenus, non habitus tibi,
- externa non mens: Italus, Italus,
- sunt Urbe Romanisque turmis,
- qui Libyam deceant alumni.
- est et frementi vox hilaris foro,
- venale sed non eloquium tibi;
- ensisque vagina quiescit,
- stringere ni iubeant amici.
- sed rura cordi saepius et quies,
- nunc in paternis sedibus et solo
- Veiente, nunc frondosa supra
- Hernica. nunc Curibus vetustis.
- hic plura pones vocibus et modis
- passu [*]() solutis, sed memor interim
- nostri verecundo latentem
- barbiton ingemina sub antro.
- Forte remittentem curas Phoeboque levatum
- pectora, cum patulis tererem vagus otia Saeptis
- iam moriente die, rapuit me cena benigni
- Vindicis, haec imos animi perlapsa recessus
- inconsumpta manet, neque enim ludibria ventris
- hausimus aut epulas diverso a sole petitas
- vinaque perpetuis aevo certantia fastis,
- a miseri, quos nosse iuvat quid Phasidis ales
- distet ab hiberna Rhodopes grue, quis magis anser
- exta ferat, cur Tuscus aper generosior Umbro,
- lubrica qua recubent conchylia mollius alga:
- nobis verus amor medioque Helicone petitus [*](passu Markland: passum M, passim s. )
- sermo hilaresque ioci brumalem absumere noctem
- suaserunt mollemque oculis expellere somnum,
- donec ab Elysiis prospexit sedibus alter
- Castor et hesternas risit Tithonia mensas.
- o bona nox iunctaque utinam Tirynthia luna!
- nox et Erythraeis Thetidis signanda lapidis
- et memoranda diu geniumque habitura perennem!
- mille ibi tunc species aerisque eborisque vetusti
- atque locuturas mentito corpore ceras
- edidici. quis namque oculis certaverit usquam
- Vindicis, artificum veteres agnoscere ductus
- et non inscriptis auctorem reddere signis?
- hic tibi quae docto multum vigilata Myroni
- aera, laboriferi vivant quae marmora caelo
- Praxitelis, quod ebur Pisaeo pollice rasum,
- quid Polyeliteis iussum spirare caminis,
- linea quae veterem longe fateatur Apellen,
- monstrabit: namque haec, quotiens chelyn exuit, illi
- desidia est, hic Aoniis amor avocat antris.
- Haec inter castae genius tutelaque mensae
- Amphitryoniades multo mea cepit amore
- pectora nec longo satiavit lumina visu:
- tantus honos operi finesque inclusa per artos [*]()
- maiestas! deus ille, deus! seseque videndum
- indulsit, Lysippe, tibi parvusque videri
- sentirique ingens! et eum mirabilis intra [*](finesque per artos s: finesque (tennesque, iuvenesque edd.) per artus M. days; Tithonia is the Dawn. of twice the usual length. )
- stet mensura pedem, tamen exclamare libebit,
- si visus per membra feres: ‘hoc pectore pressus
- vastator Nemees, haec exitiale ferebant
- robur et Argoos frangebant brachia remos.’
- a! spatio [*]() tam magna brevi mendacia formae!
- quis modus in dextra, quanta experientia docti
- artificis curis, pariter gestamina mensae
- fingere et ingentes animo versare colossos!
- tale nec Idaeis quicquam Telchines in antris
- nec stolidus Brontes nec, qui polit arma deorum,
- Lemnius exigua potuisset ludere massa.
- nec torva effigies epulisque aliena remissis,
- sed qualem parci domus admirata Molorchi
- aut Aleae lucis vidit Tegeaea sacerdos;
- qualis et Oetaeis emissus in astra favillis
- nectar adhuc torva laetus Iunone bibebat:
- sic mitis vultus, veluti de pectore gaudens,
- hortatur mensas, tenet haec marcentia fratris
- pocula, at haec clavae [*]() meminit manus; aspera sedis [*]()
- sustinet et cultum Nemeaeo tegmine saxum.
- Digna operi fortuna sacro. Pellaeus habebat
- regnator laetis numen venerabile mensis
- et comitem occasus secum portabat et ortus,
- praestabatque [*]() libens modo qua diademata dextra [*](a! spatio Baehrens: ac spatium M, hoc Pol., an Dom., nec Phillimore, spatio Dom. )[*](clavae Markland: levae M. )[*](sedis M(=sedes eice. to Vollmer). )[*](praestabatque 21: prensabatque Pol. caught by Hercules in the Argo through the breaking of his oar (see the Argonavtica of Valerius Flaccus, iii. 476).)
- abstulerat dederatque et magnas verterat urbes,
- semper ab hoc animos in crastina bella petebat,
- huic acies semper victor narrabat opimas,
- sive catenatos Bromio detraxerat Indos
- seu elusam magna Babylona refregerat hasta
- seu Pelopis terras libertatemque Pelasgam
- obruerat bello; magnoque ex agmine laudum
- fertur Thebanos tantum excusasse triumphos.
- ille etiam, magnos Fatis rumpentibus actus,
- cum trahere! letale merum, iam mortis opaca
- nube gravis vultus alios in numine caro
- aeraque supremis timuit sudantia mensis.
- Mox Nasamoniaeo decus admirabile regi
- possessum; fortique deo libavit honores
- semper atrox dextra periuroque ense superbus
- Hannibal. Italicae perfusum sanguine gentis
- diraque Romuleis portantem incendia tectis
- oderat, et cum epulas, et eum Lenaea dicaret
- dona. deus castris maerens comes ire nefandis,
- praecipue cum sacrilega face miscuit arces
- ipsius immeritaeque domos ac templa Sagunti
- polluit et populis furias immisit honestas.
- Nec post Sidonii letum ducis aere potita
- egregio plebeia domus, convivia Syllae [*]()
- ornabat semper claros intrare penates
- adsuetum et felix dominorum stemmate signum.
- Nunc quoque, si mores humanaque pectora curae
- nosse deis: non aula quidem, Tirynthie, nec te [*](Syllae Dom.: sibillae M. )
- regius ambit honos, sed casta ignaraque culpae
- mens domini, cui prisca fides coeptaeque perenne
- foedus amicitiae, scit adhuc florente sub aevo