Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. Parthenope, tenues ignavo pollice chordas
  2. pulso Maroneique sedens in margine templi
  3. sumo animum et magni tumidis adcanto magistri:
  4. at tu, si longi cursum dabit Atropos aevi,
  5. —detque, precor, Latiique ducis sic numina pergant,
  6. quem tibi posthabito studium est coluisse Tonante,
  7. quique tuos alio subtexit munere fasces
  8. et spatia obliquae mandat renovare Latinae!—
  9. forsitan Ausonias ibis frenare cohortes
  10. aut Rheni populos aut nigrae litora Thyles
  11. aut Histrum servare datur metuendaque portae
  12. limina Caspiacae. nec enim tibi sola potentis
  13. eloquii virtus: sunt membra accommoda bellis
  14. quique gravem tarde [*]() subeant thoraca lacerti:
  15. seu campo pedes ire pares, est agmina supra
  16. nutaturus apex; seu frena sonantia flectes,
  17. serviet asper equus, nos facta aliena canendo
  18. vergimur in senium: propriis tu pulcher in armis
  19. ipse canenda geres parvoque exempla parabis
  20. magna Getae, dignos quem iam nunc belliger actus
  21. poscit avus praestatque [*]() domi novisse triumphos,
  22. surge, agedum, iuvenemque, puer, deprende parentem,
  23. stemmate materno felix, virtute paterna.
  24. iam te blanda sinu Tyrio sibi Gloria [*]() felix
  25. educat et cunctas gaudet spondere curules.’—
  26. Haec ego Chalcidicis ad te, Marcelle, sonabam
  27. litoribus, fractas ubi Vesvius erigit iras,
  28. aemula Trinacriis volvens incendia flammis.
  29. mira fides! credetne virum ventura propago,
  30. cum segetes iterum, cum iam haec deserta virebunt,
  31. infra urbes populosque premi proavitaque fato [*]()
  32. rura abiisse pari [*]()? necdum letale minari
  33. cessat apex. procul ista tuo sint fata Teati
  34. nec Marrucinos agat haec insania montes.
  35. Nunc si forte meis quae sint exordia musis
  36. scire petis, iam Sidonios emensa labores
  37. Thebais optato collegit carbasa portu
  38. Parnasique iugis silvaque Heliconide festis
  39. [*](tarde M: subeant arte O. Mueller: artandi conj. Phillimore. )[*](avus praestatque M (avos prestatque): perstatque Peyrared and Vollmer: avo spernitque Phillimore. )[*](gloria M: curia Markland. )[*](fato Slater: toto M: tosto Vollmer: tota Grasberger. )[*](pari Slater: mari M. )
  40. tura dedit flammis et virginis exta iuvencae
  41. votiferaque meas suspendit ab arbore vittas.
  42. nunc vacuos crines alio subit infula nexu:
  43. Troia quidem magnusque mihi temptatur Achilles,
  44. sed vocat arcitenens alio pater armaque monstrat
  45. Ausonii maiora ducis, trahit impetus illo
  46. iam pridem retrahitque timor, stabuntne sub illa
  47. mole umeri an magno vincetur pondere cervix?
  48. dic, Marcelle, feram? fluctus an sueta minores
  49. nosse ratis nondum Ioniis credenda periclis?
  50. Iamque vale et penitus voti tibi vatis honorem [*]()
  51. corde exire veta; nec enim Tirynthius almae [*]()
  52. parens [*]() amicitiae; cedet tibi gloria fidi
  53. Theseos, et lacerum qui circa moenia Troiae
  54. Priamiden caeso solacia traxit amico.
  1. Parvi beatus ruris honoribus,
  2. qua prisca Teucros Alba colit lares,
  3. fortem atque facundum Severum
  4. non solitis fidibus saluto.
  5. [*](honorem M: amorem Dom. )[*](Lacinia, are. to most edd., after Tirynthius: Vollmer makes al. pec. am. in apposition, cf. Mart. ix. 14. 2, and explains by ellipse of te superat: others rear! tibi notius, retinentius. )[*]( parcus Slater: pectus M. )
  6. iam trux ad Arctos Parrhasias hiems
  7. concessit altis obruta solibus,
  8. iam pontus ac tellus renident
  9. in Zephyros Aquilone fracto.[*]()
  10. nunc cuncta veris [*]() frondibus annuis
  11. crinitur arbos, nunc volucrum novi
  12. questus inexpertumque carmen,
  13. quod tacita statuere [*]() bruma.
  14. nos parca tellus pervigil et focus
  15. culmenque multo lumine sordidum
  16. solantur exemptusque testa
  17. qua modo ferbuerat Lyaeus.
  18. non mille balant lanigeri greges,
  19. nec vacca dulci mugit adultero,
  20. unique siquando canenti
  21. mutus ager domino reclamat.
  22. sed terra primis post patriam mihi
  23. dilecta curis: hic mea carmina
  24. regina bellorum virago
  25. Caesareo peramavit [*]() auro,
  26. cum tu sodalis dulce periculum
  27. conisus omni pectore tolleres,
  28. ut Castor ad cunctos tremebat
  29. Bebryciae strepitus harenae.
  30. [*](in Zephyros fracto Buecheler, Krohn: iam zephiros fractos M. )[*](veris M: veri Baehrens. Postgate punctuates after veris: se. sunt. )[*]( statuere M: tacuere conj. Phillimore. )[*]( peramavit M: decoravit Markland: reparavit conj. Phillimore. )
  31. tene in remotis Syrtibus avia
  32. Leptis creavit? iam feret Indicas
  33. messes odoratisque rara
  34. cinnama praeripiet Sabaeis.
  35. quis non in omni vertice Romuli
  36. reptasse dulcem Septimium putet?
  37. quis fonte Iuturnae relictis
  38. uberibus neget esse pastum?
  39. nec mira virtus: protinus Ausonum
  40. portus vadosae nescius Africae
  41. intras adoptatusque Tuscis
  42. gurgitibus puer innatasti.
  43. hinc parvus inter pignora curiae
  44. contentus artae lumine purpurae
  45. crescis, sed immensos labores
  46. indole patricia secutus.
  47. non sermo Poenus, non habitus tibi,
  48. externa non mens: Italus, Italus,
  49. sunt Urbe Romanisque turmis,
  50. qui Libyam deceant alumni.
  51. est et frementi vox hilaris foro,
  52. venale sed non eloquium tibi;
  53. ensisque vagina quiescit,
  54. stringere ni iubeant amici.
  55. sed rura cordi saepius et quies,
  56. nunc in paternis sedibus et solo
  57. Veiente, nunc frondosa supra
  58. Hernica. nunc Curibus vetustis.
  59. hic plura pones vocibus et modis
  60. passu [*]() solutis, sed memor interim
  61. nostri verecundo latentem
  62. barbiton ingemina sub antro.
  1. Forte remittentem curas Phoeboque levatum
  2. pectora, cum patulis tererem vagus otia Saeptis
  3. iam moriente die, rapuit me cena benigni
  4. Vindicis, haec imos animi perlapsa recessus
  5. inconsumpta manet, neque enim ludibria ventris
  6. hausimus aut epulas diverso a sole petitas
  7. vinaque perpetuis aevo certantia fastis,
  8. a miseri, quos nosse iuvat quid Phasidis ales
  9. distet ab hiberna Rhodopes grue, quis magis anser
  10. exta ferat, cur Tuscus aper generosior Umbro,
  11. lubrica qua recubent conchylia mollius alga:
  12. nobis verus amor medioque Helicone petitus
  13. [*](passu Markland: passum M, passim s. )
  14. sermo hilaresque ioci brumalem absumere noctem
  15. suaserunt mollemque oculis expellere somnum,
  16. donec ab Elysiis prospexit sedibus alter
  17. Castor et hesternas risit Tithonia mensas.
  18. o bona nox iunctaque utinam Tirynthia luna!
  19. nox et Erythraeis Thetidis signanda lapidis
  20. et memoranda diu geniumque habitura perennem!
  21. mille ibi tunc species aerisque eborisque vetusti
  22. atque locuturas mentito corpore ceras
  23. edidici. quis namque oculis certaverit usquam
  24. Vindicis, artificum veteres agnoscere ductus
  25. et non inscriptis auctorem reddere signis?
  26. hic tibi quae docto multum vigilata Myroni
  27. aera, laboriferi vivant quae marmora caelo
  28. Praxitelis, quod ebur Pisaeo pollice rasum,
  29. quid Polyeliteis iussum spirare caminis,
  30. linea quae veterem longe fateatur Apellen,
  31. monstrabit: namque haec, quotiens chelyn exuit, illi
  32. desidia est, hic Aoniis amor avocat antris.
  33. Haec inter castae genius tutelaque mensae
  34. Amphitryoniades multo mea cepit amore
  35. pectora nec longo satiavit lumina visu:
  36. tantus honos operi finesque inclusa per artos [*]()
  37. maiestas! deus ille, deus! seseque videndum
  38. indulsit, Lysippe, tibi parvusque videri
  39. sentirique ingens! et eum mirabilis intra
  40. [*](finesque per artos s: finesque (tennesque, iuvenesque edd.) per artus M. days; Tithonia is the Dawn. of twice the usual length. )
  41. stet mensura pedem, tamen exclamare libebit,
  42. si visus per membra feres: ‘hoc pectore pressus
  43. vastator Nemees, haec exitiale ferebant
  44. robur et Argoos frangebant brachia remos.’
  45. a! spatio [*]() tam magna brevi mendacia formae!
  46. quis modus in dextra, quanta experientia docti
  47. artificis curis, pariter gestamina mensae
  48. fingere et ingentes animo versare colossos!
  49. tale nec Idaeis quicquam Telchines in antris
  50. nec stolidus Brontes nec, qui polit arma deorum,
  51. Lemnius exigua potuisset ludere massa.
  52. nec torva effigies epulisque aliena remissis,
  53. sed qualem parci domus admirata Molorchi
  54. aut Aleae lucis vidit Tegeaea sacerdos;
  55. qualis et Oetaeis emissus in astra favillis
  56. nectar adhuc torva laetus Iunone bibebat:
  57. sic mitis vultus, veluti de pectore gaudens,
  58. hortatur mensas, tenet haec marcentia fratris
  59. pocula, at haec clavae [*]() meminit manus; aspera sedis [*]()
  60. sustinet et cultum Nemeaeo tegmine saxum.
  61. Digna operi fortuna sacro. Pellaeus habebat
  62. regnator laetis numen venerabile mensis
  63. et comitem occasus secum portabat et ortus,
  64. praestabatque [*]() libens modo qua diademata dextra
  65. [*](a! spatio Baehrens: ac spatium M, hoc Pol., an Dom., nec Phillimore, spatio Dom. )[*](clavae Markland: levae M. )[*](sedis M(=sedes eice. to Vollmer). )[*](praestabatque 21: prensabatque Pol. caught by Hercules in the Argo through the breaking of his oar (see the Argonavtica of Valerius Flaccus, iii. 476).)
  66. abstulerat dederatque et magnas verterat urbes,
  67. semper ab hoc animos in crastina bella petebat,
  68. huic acies semper victor narrabat opimas,
  69. sive catenatos Bromio detraxerat Indos
  70. seu elusam magna Babylona refregerat hasta
  71. seu Pelopis terras libertatemque Pelasgam
  72. obruerat bello; magnoque ex agmine laudum
  73. fertur Thebanos tantum excusasse triumphos.
  74. ille etiam, magnos Fatis rumpentibus actus,
  75. cum trahere! letale merum, iam mortis opaca
  76. nube gravis vultus alios in numine caro
  77. aeraque supremis timuit sudantia mensis.
  78. Mox Nasamoniaeo decus admirabile regi
  79. possessum; fortique deo libavit honores
  80. semper atrox dextra periuroque ense superbus
  81. Hannibal. Italicae perfusum sanguine gentis
  82. diraque Romuleis portantem incendia tectis
  83. oderat, et cum epulas, et eum Lenaea dicaret
  84. dona. deus castris maerens comes ire nefandis,
  85. praecipue cum sacrilega face miscuit arces
  86. ipsius immeritaeque domos ac templa Sagunti
  87. polluit et populis furias immisit honestas.
  88. Nec post Sidonii letum ducis aere potita
  89. egregio plebeia domus, convivia Syllae [*]()
  90. ornabat semper claros intrare penates
  91. adsuetum et felix dominorum stemmate signum.
  92. Nunc quoque, si mores humanaque pectora curae
  93. nosse deis: non aula quidem, Tirynthie, nec te
  94. [*](Syllae Dom.: sibillae M. )
  95. regius ambit honos, sed casta ignaraque culpae
  96. mens domini, cui prisca fides coeptaeque perenne
  97. foedus amicitiae, scit adhuc florente sub aevo