Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. vix passus dubias prius carinas,
  2. iam pontem fero perviusque caleor;
  3. qui terras rapere et rotare silvas
  4. adsueram—pudet!—. amnis esse coepi;
  5. sed grates ago servitusque tanti est,
  6. quod sub te duce, te iubente cessi,
  7. quod tu maximus arbiter meaeque
  8. victor perpetuus legere ripae,
  9. et nunc limite me colis beato
  10. nec sordere sinis malumque late
  11. deterges sterilis soli pudorem,
  12. ne me pulvereum gravemque caelo
  13. Tyrrheni sinus obluat [*]() profundi,
  14. qualis Cinyphius tacente ripa
  15. Poenos Bagrada serpit inter agros,
  16. sed talis ferar, ut nitente cursu
  17. tranquillum mare proximumque possim
  18. puro gurgite provocare Lirim.’
    19. [*](et s: it M. )[*](obluat M: obruat s. )
  19. Haec amnis pariterque se levarat
  20. ingenti plaga marmorata dorso,
  21. huius ianua prosperumque limen
  22. arcus, belligeris ducis tropaeis
  23. et totis Ligurum nitens metallis,
  24. quantus nubila qui coronat imbri.[*]()
  25. illic flectitur excitus viator,
  26. illic Appia se dolet relinqui,
  27. tune velocior acriorque cursus,
  28. tunc ipsos iuvat impetus iugales;
  29. ceu fessis ubi remigum lacertis
  30. primae carbasa ventilatis, aurae,
  31. ergo omnes, age, quae sub axe primo
  32. Romani colitis fidem parentis,
  33. prono limite commeate gentes,
  34. Eoae citius venite laurus.
  35. nil obstat cupidis, nihil moratur:
  36. qui primo Tiberim relinquit ortu,
  37. primo vespere naviget Lucrinum.
  38. Sed quam fine viae recentis imo,
  39. qua monstrat veteres Apollo Cumas,
  40. albam crinibus infulisque cerno!
  41. visu fallimur? an sacris ab antris
  42. profert Chalcidicas Sibylla laurus?
  43. cedamus; chely, iam repone cantus:
  44. vates sanctior incipit, tacendum est.
  45. en! et colla rotat novisque late
  46. bacchatur spatiis viamque replet,
  47. tunc sic virgineo profatur ore:
  48. ‘dicebam, veniet—manete campi
  49. atque amnis—, veniet favente caelo,
    50. [*](imbri M: Iri s. )
  50. qui foedum nemus et putres harenas
  51. celsis pontibus et via levabit.
  52. en! hic est deus, hunc iubet beatis
  53. pro se Iuppiter imperare terris;
  54. quo non dignior has subit habenas,
  55. ex quo me duce praescios Averni
  56. Aeneas avide futura quaerens
  57. lucos et penetravit et reliquit.
  58. hic paci bonus, hic timendus armis,
  59. Natura melior potentiorque.
  60. hic si flammigeros teneret axes,
  61. largis, India, nubibus maderes.
  62. undaret [*]() Libye, teperet Haemus.
  63. salve, dux hominum et parens deorum,
  64. provisum mihi conditumque numen.
  65. nec iam putribus evoluta chartis
  66. sollemni prece quindecim virorum
  67. perlustra mea dicta, sed canentem
  68. ipsam comminus, ut mereris, audi.
  69. vidi [*]() quam seriem [*]() merentis [*]() aevi
  70. pronectant tibi candidae sorores:
  71. magnus te manet ordo saeculorum,
  72. natis longior abnepotibusque
  73. annos perpetua geres iuventa,
  74. quos fertur placidos adisse Nestor,
  75. quos Tithonia computat senectus
  76. et quantos ego Delium poposci.
  77. iuravit tibi iam nivalis Arctus,
  78. nunc magnos Oriens dabit triumphos.
  79. ibis qua vagus Hercules et Euhan
  80. ultra sidera flammeumque solem
  81. et Nili caput et nives Atlantis,
    82. [*]( undaret M: umbraret Postgate. )[*]( vidi M: audi Heinsius. )[*]( seriem Dom.: series M. )[*]( merentis M: variously emended, recentis, morantis, sequentis, etc. )
  82. et laudum cumulo beatus omni
  83. scandes [*]() belliger abnuesque currus;
  84. donec Troicus ignis et renatae
  85. Tarpeius pater intonabit aulae,
  86. haec donec via te regente [*]() terras
  87. annosa magis Appia senescat.’
  1. Curre per Euboicos non segnis, cpistola, campos,
  2. hac ingressa vias,[*]() qua nobilis Appia crescit
  3. in latus et molles solidus premit agger harenas.
  4. atque ubi Romuleas velox penetraveris arces,
  5. continuo dextras flavi pete Thybridis oras.
  6. Lydia qua penitus stagnum navale coercet
  7. ripa suburbanisque vadum praetexitur hortis,
  8. illic egregium formaque animisque videbis
  9. Marcellum et celso praesignem vertice nosces.
  10. cui primam solito vulgi de more salutem,
  11. mox inclusa modis haec reddere verba memento:
    12. [*](scandes s: sandes M: laudes conj. Phill, frondes Slater. )[*](regente s: gerente M. )[*]( vias M: via Vollmer. )
  12. ‘Iam terras volucremque polum fuga veris aquosi
  13. laxat et Icariis caelum latratibus urit;
  14. ardua iam densae rarescunt moenia Romae,
  15. hos Praeneste sacrum, nemus hos glaciale Dianae,
  16. Algidus aut horrens aut Tuscula protegit umbra,
  17. Tiburis hi lucos Anienaque [*]() frigora captant.
  18. te quoque clamosae quaenam plaga mitior urbi
  19. subtrahit? aestivos quo decipis aere soles?
  20. quid? tuus ante omnis, tua cura potissima, Gallus,
  21. nec non noster amor—dubium morumne probandus
  22. ingeniine bonis—Latiis aestivat in oris
  23. anne metalliferae repetit iam moenia Lunae
  24. Tyrrhenasque domos? quod si tibi proximus haeret,
  25. non ego nunc vestro procul a sermone recedo;
  26. certum est, inde sonus geminas mihi circuit aures,
  27. sed tu, dum nimio possessa Hyperione flagrat
  28. torva Cleonaei iuba sideris, exue curis
  29. pectus et assiduo temet furare labori,
  30. et sontes operit pharetras arcumque retendit
  31. Parthus et Eleis auriga laboribus actos
  32. Alpheo permulcet equos et nostra fatescit
  33. laxaturque chelys: vires instigat alitque