Silvae

Statius, P. Papinius (Publius Papinius)

Statius, P. Papinius. Statius, Volume 1. Mozley, John Henry, editor. London: William Heinemann; New York: G.P. Putnam's Sons, 1928.

  1. imperet; an terris saevire an malit in undis,
  2. an miscere deos an adhuc vexare Tonantem.
  3. ipsi animus nondum nec cordi fixa voluntas,
  4. fessa iacet stratis, ubi quondam conscia culpae
  5. Lemnia deprenso repserunt vincula lecto.
  6. hic puer e turba volucrum, cui plurimus ignis
  7. ore manuque levi numquam frustrata sagitta,
  8. agmine de medio tenera sic dulce profatur
  9. voce—pharetrati pressere silentia fratres.
  10. ‘Scis ut, mater," ait " nulla mihi dextera segnis
  11. militia; quemcumque hominum divumque dedisti,
  12. uritur, at quondam lacrimis et supplice dextra
  13. et votis precibusque virum concede moveri,
  14. o genetrix: duro nec enim ex adamante creati,
  15. sed tua turba sumus, clarus de gente Latina
  16. est iuvenis, quem patriciis maioribus ortum
  17. nobilitas gavisa tulit praesagaque formae
  18. protinus c nostro posuit cognomina caelo,
  19. hunc egomet tota quondam—tibi dulce—pharetra
  20. improbus et densa trepidantem cuspide fixi.
  21. quamvis Ausoniis multum gener ille petitus
  22. matribus, edomui victum dominaeque potentis
  23. ferre iugum et longos iussi sperare per annos,
  24. ast illam summa leviter—sic namque iubebas—
  25. lampade parcentes et inerti strinximus arcu.
  26. ex illo quantos iuvenis premat anxius ignes,
  27. testis ego attonitus, quantum me nocte dieque
  28. urgentem ferat, haud ulli vehementior umquam
  29. incubui, genetrix, iterataque vulnera fodi.
  30. vidi ego et immiti cupidum decurrere campo
  31. Hippomenes, nec sic meta pallebat in ipsa;
  32. vidi et Abydeni iuvenis certantia remis
  33. bracchia laudavique manus et saepe natanti
  34. praeluxi: minor ille calor, quo saeva tepebant
  35. aequora: tu veteres, iuvenis, transgressus amores,
  36. ipse ego te tantos stupui durasse per aestus
  37. firmavique animos blandisque madentia plumis
  38. lumina detersi. quotiens mihi questus Apollo,
  39. sic vatem maerere suum! iam, mater, amatos
  40. indulge thalamos, noster comes ille piusque
  41. signifer; armiferos poterat memorare labores
  42. claraque facta virum et torrentes sanguine campos,
  43. sed tibi plectra dedit mitisque incedere vates
  44. maluit et nostra laurum subtexere myrto.
  45. hic iuvenum lapsus suaque aut externa revolvit
  46. vulnera; pro! quanta est Paphii reverentia, mater,
  47. numinis: hic nostrae deflevit fata columbae.’
  48. Finierat 1; tenera matris cervice pependit
  49. blandus et admotis tepefecit pectora pennis,
  50. illa refert vultu non aspernata rogari:
  51. ‘grande quidem rarumque viris, quos ipsa probavi.
  52. Pierius votum iuvenis cupit, hanc ego formae
  53. egregium mirata decus, cui gloria patrum
  54. et generis certabat honos, tellure cadentem
  55. excepi fovique sinu nec colla genasque
  56. [*](finierat s: emis erat M. finis erat Pol. defeated in a race. death of a dove (a bird sacred to Venus): the parallel of )
  57. contere nec pingui crinem deducere amomo
  58. cessavit mea, nate, manus, mihi dulcis imago
  59. prosiluit. celsae procul aspice frontis honores
  60. suggestumque comae. Latias metire quid ultra
  61. emineat matres: quantum Latonia nymphas
  62. virgo premit quantumque egomet Nereidas exsto.
  63. haec et caeruleis mecum consurgere digna
  64. fluctibus et nostra potuit considere concha;
  65. et si flammigeras potuisset scandere sedes
  66. hasque intrare domos, ipsi erraretis, Amores.
  67. huic quamvis census dederim largita beatos,
  68. vincit opes animo, querimur iam Seras avaros
  69. angustum spoliare nemus Clymenaeaque deesse
  70. germina nec virides satis inlacrimare sorores,
  71. vellera Sidonio iam pauca rubescere tabo
  72. raraque longaevis nivibus crystalla gelari.
  73. huic Hermum fulvoque Tagum decurrere limo,
  74. —nec satis ad cultus—huic Inda monilia Glaucum
  75. Proteaque atque omnem Nereida quaerere iussi,
  76. hanc si Thessalicos vidisses, Phoebe, per agros
  77. erraret secura Daphne, si in [*]() litore Naxi
  78. Theseum iuxta foret haec conspecta cubile,
  79. Gnosida desertam profugus liquisset et Euhan.
  80. quod nisi me longis placasset Iuno querelis,
  81. falsus huic pennas et cornua sumeret aethrae
  82. rector, in hanc vero [*]() cecidisset Iuppiter auro.
  83. [*](Daphne, si in Baehrens: dafnes in M, Daphne, sin Phill. )[*](vero M: verso Herzoy, alio, fulvo, pluvio Markland, iterum Burmann. )
  84. sed dabitur iuveni, cui tu, mea summa potestas,
  85. nate. cupis, thalami quamvis iuga ferre secundi
  86. saepe neget maerens, ipsam iam cedere sensi
  87. inque vicem tepuisse viro.’Sic fata levavit
  88. sidereos artus thalamique egressa superbum
  89. limen Amyclaeos ad frena citavit olores.
  90. iungit Amor laetamque vehens per nubila matrem
  91. geminato temone sedet, iam Thybridis arces
  92. Iliaeae: pandit nitidos domus alta penates
  93. claraque gaudentes plauserunt limina cygni.
  94. digna deae sedes, nitidis nec sordet ab astris.
  95. hic Libycus Phrygiusque silex, hic dura Laconum
  96. saxa virent. hic flexus onyx et concolor alto
  97. vena mari rupesque nitent. quis purpura saepe
  98. Oebalis et Tyrii moderator livet aeni.
  99. pendent innumeris fastigia nixa columnis,
  100. robora Dalmatico lucent satiata metallo.
  101. excludunt radios silvis demissa vetustis
  102. frigora, perspicui vivunt in marmore fontes.
  103. nec servat natura vices: hic Sirius alget,
  104. bruma tepet versumque domus sibi temperat annum.
  105. Exsultat visu tectisque potentis alumnae
  106. non secus alma Venus, quam si Paphon aequore ab alto
  107. Idaliasque domos Erycinaque templa subiret.
  108. tunc ipsam solo reclinem adfata cubili:
  109. ‘Quonam hic usque sopor vacuique modestia lecti,
  110. o mihi Laurentes inter dilecta puellas?
  111. quis morum fideique modus? numquamne virili
  112. summittere iugo? veniet iam tristior aetas.
  113. exerce formam et fugientibus utere donis,
  114. non ideo tibi tale decus vultusque superbos
  115. meque dedi, viduos ut transmittare per annos
  116. ceu non cara mihi. satis o nimiumque priores
  117. despexisse procos, etenim hic tibi sanguine toto
  118. deditus unam omnes inter miratur amatque
  119. nec formae nec stirpis egens, nam docta per urbem
  120. carmina qui iuvenes, quae non didicere puellae?
  121. hunc et bissenos—sic indulgentia pergat
  122. praesidis Ausonii—cernes attollere fasces
  123. ante diem; certe iam nunc Cybeleia movit
  124. limina et Euboicae carmen legit ille Sibyllae,
  125. iamque parens Latius, cuius praenoscere mentem
  126. fas mihi, purpureos habitus iuvenique curule
  127. indulgebit ebur Dacasque—haec [*]() gloria maior—
  128. exuvias laurosque dabit celebrare recentes.
  129. ergo age, iunge toros atque otia deme iuventae,
  130. quas ego non gentes, quae non face corda iugavi 2?
  131. alituum pecudumque mihi durique ferarum
  132. [*](haec Otto et M. )[*](iugavi Dom.: iugali M. Some edd, support MSS. here, and explain by ellipse. )
  133. non renuere greges, ipsum in conubia terrae
  134. aethera, eum pluviis rarescunt nubila, solvo,
  135. sic rerum series mundique revertitur aetas,
  136. unde novum Troiae decus ardentumque deorum
  137. raptorem, Phrygio si non ego iuncta marito,
  138. Lydius unde meos iterasset Thybris Iulos?
  139. quis septemgeminae posuisset moenia Romae
  140. imperii Latiale caput, nisi Dardana furto
  141. cepisset Martem, nec me prohibente, sacerdos?’
  142. His mulcet dictis tacitaeque [*]() inspirat honorem [*]()
  143. conubii, redeunt animo iam dona precesque
  144. et lacrimae vigilesque viri prope limina questus,
  145. Asteris et vatis totam cantata per urbem,
  146. Asteris ante dapes, nocte Asteris, Asteris ortu,
  147. quantum non clamatus Hylas, iamque aspera coepit
  148. flectere corda libens et iam sibi dura videri.
  149. Macte toris. Latios inter placidissime vates,
  150. quod durum permensus iter coeptique labores [*]()
  151. prendisti portus, nitidae [*]() sic transfuga Pisae
  152. amnis in externos longe flammatus amores
  153. flumina demerso trahit intemerata canali.
  154. donec Sicanios tandem prolatus anhelo
  155. [*](tacitaeque Vollmer: tacitoque M. )[*](honorem M: amorem s. )[*](labores Maenaghten: laboris M. )[*](nitidae s: nitiade M: viduae Pii HI i more: tumidae Dom. )
  156. ore bibat fontes; miratur dulcia Nais
  157. oscula nec credit pelago venisse maritum.
  158. Quis tibi tunc alacri caelestum in munere claro,
  159. Stella, dies, quanto salierunt pectora voto,
  160. dulcia cum dominae dexter conubia vultus
  161. adnuit! ire polo nitidosque errare per axes
  162. visus. Amyclaeis minus exsultavit harenis
  163. pastor ad Idaeas Helena veniente carinas;
  164. Thessala nec talem viderunt Pelea Tempe,
  165. cum Thetin Haemoniis Chiron accedere terris
  166. erecto prospexit equo. quam longa morantur