Epistulae

Circa lucem discurritur, pueri vocantur, cellarii, coqui tumultuantur. Quaero, quid sit; dicitur mulsum et habeam poposcisse, a balneo exisse. Excedebat,"

Non debes admirari, si tantas invenis vitiorum proprietates; varia sunt, innumerabiles habent facies, comprendi eorum genera non possunt. Simplex recti cura est, multiplex pravi, et quantumvis novas declinationes capit. Idem moribus evenit; naturam sequentium faciles sunt, soluti sunt, exiguas differentias habent; his distorti plurimum et omnibus et inter se dissident.

Causa tamen praecipua mihi videtur huius morbi vitae communis fastidium. Quomodo cultu se a ceteris distinguunt, quomodo elegantia cenarum, munditiis vehiculorum, sic se [*](se add. Hense.) volunt separare etiam temporum dispositione. [*](dispositione Muretus; dispositiones MSS.) Nolunt solita peccare, [*](peccare Erasmus; spectare MSS.) quibus peccandi praemium infamia est. Hanc petunt omnes isti, qui, ut ita dicam, retro [*](retro Pincianus; recto MSS.) vivunt.

Ideo, Lucili, tenenda nobis via est, quam natura praescripsit, nec ab illa declinandum; illam sequentibus omnia facilia, expedita sunt, contra illam nitentibus non alia vita est quam contra aquam remigantibus. VALE.

Itinere confectus incommodo magis quam longo in Albanum meum multa nocte perveni; nihil habeo parati nisi me. Itaque in lectulo lassitudinem pono, hanc coci ac pistoris moram boni consulo. Mecum enim de hoc ipso loquor, quam nihil sit grave, quod leviter excipias, [*](After excipias, quod dei. by Buecheler.) indignandum nihil nisi [*](nisi later MSS.; om. BA.) ipse indignando adstruas.

Non habet panem meus [*](meus later MSS.; meum BA.) pistor; sed habet vilicus, sed habet atriensis, sed habet colonus. " Malum panem " inquis. Exspecta: bonus fiet. Etiam illum tibi tenerum et siligineum fames reddet. Ideo non est ante edendum quam illa imperat; exspectabo ergo nec ante edam quam aut bonum panem habere coepero aut fastidire desiero.

Necessarium est parvo adsuescere: multae difficultates locorum, multae temporum etiam et instructis ad voluptatem [*](ad voluptatem P. Thomas; advobus optantem BA.) prohibentes [*](prohibentes Pinc.; prohibent et BA.) occurrent. Quidquid vult habere nemo potest, illud potest, nolle quod non habet, rebus oblatis hilaris uti. Magna pars libertatis est bene moratus venter et contumeliae patiens.

Aestimari non potest, quantam voluptatem capiam ex eo, quod lassitudo mea sibi ipsa adsuescit; non unctores, non balineum, non ullum aliud remedium

Aliquod enim experimentum animi sumpsi subito; hoc enim est simplicius et verius. Nam ubi se praeparavit et indixit sibi patientiam, non aeque apparet, quantum habeat verae firmitatis; illa sunt certissima argumenta, quae ex tempore dedit, si non tantum aequus molestias, [*](molestias Windhaus; molesta later MSS.; modestia BA.) sed placidus aspexit; si non excanduit, non litigavit; si quod dari deberet ipse sibi non desiderando supplevit et cogitavit aliquid consuetudini suae, sibi nihil deesse.

Multa quam supervacua essent, non intelleximus, nisi deesse coeperunt; utebamur enim illis, non quia debebamus, sed quia habebamus. Quam multa autem paramus, quia alii paraverunt, quia apud plerosque sunt ! Inter causas malorum nostrorum est, quod vivimus ad exempla, nec ratione conponimur sed consuetudine abducimur.

Quod, si pauci facerent, nollemus imitari, cum plures facere coeperunt, quasi honestius sit, quia frequentius, sequimur. Et recti [*](recti later MSS.; retu BA.) apud nos locum tenet error, ubi publicus factus est.

Omnes iam sic peregrinantur, ut illos Numidarum praecurrat equitatus, ut agmen cursorum ; turpe est nullos esse, qui occurrentis via deiciant, aut [*](deiciant aut later MSS.; deiciantur ut BA.) qui

Horum omnium sermo vitandus est: hi sunt, qui vitia tradunt et alio aliunde transerunt. [*](transerunt Hense; transeunt BA.) Pessimum genus horum hominum videbatur, qui verba gestarent; sunt quidam, qui vitia gestant. Horum sermo multum nocet; nam etiam si non statim profecit, semina in animo relinquit sequiturque nos etiam cum ab illis discessimus, resurrecturum postea malum.