Epistulae

Deinde artam aetatem sibi dari non sinit: " omnes," inquit, " anni [*](anni Pinc.; ante BA.) mei sunt. Nullum saeculum magnis ingeniis clusum est, nullum non cogitationi pervium tempus. Cum venerit dies ille, qui mixtum hoc divini humanique secernat, corpus [*](corpus Pinc.; tempus BA.) hic, ubi inveni, relinquam, ipse me dis [*](diis later MSS.; diei BA.) reddam. Nec nunc sine illis sum, sed gravi terrenoque detineor."

Per has mortalis aevi moras illi meliori vitae longiorique proluditur. Quemadmodum decem [*](decem later MSS.; invicem BA.) mensibus tenet nos maternus uterus et praeparat non sibi, sed [*](sed later MSS.; et BA.) illi loco, in quem videmur emitti iam idonei spiritum trahere et in aperto durare; sic per hoc spatium, quod ab infantia patet in senectutem, in alium maturescimus partum. Alia origo nos expectat,

Quidquid circa, te iacet rerum, tamquam hospitalis loci sarcinas specta: transeundum est.

Excutit redeuntem natura sicut intrantem. Non licet plus efferre quam intuleris, immo etiam ex eo, quod ad vitam adtulisti, pars magna ponenda est: detrahetur tibi haec circumiecta, novissimum velamentum tui, cutis; detrahetur caro et suffusus sanguis discurrensque per totum; detrahentur ossa nervique, firmamenta fluidorum ac labentium.

Dies iste, quem tamquam extremum reformidas, aeterni natalis est. Depone onus; quid cunctaris, tamquam non prius quoque relicto, in quo latebas, corpore exieris ? Haeres, reluctaris; tum quoque magno nisu matris expulsus es. Gemis, ploras; et hoc ipsum flere nascentis est, sed tunc debebat ignosci: rudis et imperitus omnium veneras. Ex maternorum viscerum calido mollique fomento emissum adflavit aura liberior, deinde offendit durae manus tactus, tenerque adhuc et nullius rei gnarus obstipuisti inter ignota.

Nunc tibi non est novum separari ab eo, cuius ante pars fueris; aequo animo membra iam supervacua dimitte et istuc corpus inhabitatum diu pone.

Huic nunc quoque tu, quantum potes, te voluptatique, [*](subdue te voluptatique Bartsch and Hense; subvoluptariquae BA.) nisi quae necessariis seriisque [*](necessariis seriisque Hense; necessariisque BA.) cohaerebit; alienus iam hinc altius ab quid sublimiusque meditare. Aliquando naturae tibi arcana retegentur, discutietur ista caligo et lux undique clara percutiet.

Imaginare tecum, quantus ille sit fulgor tot sideribus inter se lumen miscentibus; nulla serenum umbra turbabit. Aequaliter splendebit omne caeli latus; dies et nox aeris infimi vices sunt. Tunc in tenebris vixisse te dices, cum totam lucem et totus aspexeris, quam nunc per angustissimas oculorum vias obscure intuens. Et tamen admirans illam iam procul; quid tibi videbitur divina lux, cum illam suo loco videris ?

Haec cogitatio nihil sordidum animo subsidere sinit, nihil humile, nihil crudele. Deos rerum omnium esse testes ait. Illis nos adprobari, illis in futurum parari iubet et aeternitatem proponere. Quam qui mente concepit, nullos horret exercitus, non ferretur tuba, nullis ad timorem minis agitur.

Quidni non timeat qui mori sperat ? Is quoque, [*](qui mori sperat ? is quoque Buecheler; qui mori speriat. Se quoque BA.) qui animum tamdiu iudicat manere, quamdiu retinetur corporis vinculo, solutum statim spargit, ut etiam post mortem utilis esse possit. Quamvis enim ipse ereptus sit oculis, tamen

1. Multa viri virtus animo multusque recursat
2. Gentis honos.

Quid ista circumspicis, quae tibi possunt fortasse evenire, sed possunt et non evenire ? Incendium dico, ruinam, alia, quae [*](incendium alia quae Pincianus; incidentium aliqua BA.) nobis incidunt, non insidiantur; illa potius vide, illa devita, quae [*](illa de vita quae later MSS.; illa videvita illa quae BA.) nos observant, quae captant. Rariores sunt [*](rariores sunt Gruter: pari essunt BA.) casus, etiam si graves, naufragium facere, vehiculo everti; ab homine homini cotidianum periculum. Adversus hoc te expedi, hoc intentis oculis intuere. Nullum est malum frequentius, nullum pertinacius, nullum blandius.

Ac [*](ac Buecheler; ab BA.) tempestas minatur antequam surgat, crepant aedificia antequam corruant, praenuntiat

Erras, si istorum tibi qui occurrunt vultibus credis; hominum effigies habent, animos ferarum, nisi quod illarum perniciosus [*](perniciosus von Ian; perniciosius BA.) est primus incursus; quos transiere, non quaerunt. Numquam enim illas ad nocendum nisi necessitas incitat; aut [*](incitat: aut Buecheler; inicit, hae aut BA.) fame aut timore coguntur ad pugnam; homini perdere hominem libet.

Tu tamen ita cogita, quod ex homine periculum sit, ut cogites, quod sit hominis officium. Alterum intuere, ne laedaris, alterum ne laedas. Commodis omnium laeteris, movearis incommodis et memineris, quae praestare debeas, quae cavere.