Institutio Oratoria

Quintilian

Quintilian. Institutio Oratoria, Volume 1-4. Butler, Harold Edgeworth, editor. Cambridge, Mass; London: Harvard University Press, William Heinemann Ltd., 1920-1922.

aut quia necesse est aut quia significantius est aut (ut dixi) quia decentius. ubi nihil horum praestabit, quod transferetur, improprium erit. necessitate rustici gemmam id vitibus (quid enim dicerent aliud?), et sitire segetes et fructus laborare; necessitate nos durum hominem aut asperum; non enim proprium erat, quod daremus his adfectibus, nomen.

iamincensum ira et inflammatum

v7-9 p.304
cupiditate et lapsum errore significandi gratia; nihil enim horum suis verbis quam his arcessitis magis proprium erit. illa ad ornatum, lumen orationis et generis claritatem et contionum procellas et eloquentiae fulmina, ut Cicero pro Milone Clodium fontem gloriae eius vocat et alio loco segetem ac materiem.

quaedam etiam parum speciosa dictu per hanc explicantur:

  1. hoc faciunt, nimio ne luxu obtunsior usus
  2. sit genitali arvo et sulcos oblimet inertes.
| totum autem metaphora brevior est similitudo, eoque distat, quod illa comparatur rei quam volumus exprimere, haec pro ipsa re dicitur.

comparatio est, cum dico fecisse quid hominem ut leonem; translatio, cum dico de homine, leo est. huius vis omnis quadruplex maxime videtur: cum id rebus animalibus aliud pro alio ponitur, ut de agitatore,

  1. gubernator magna contorsit equum vi;
aut ut Livius Scipionem a Catone adlatrari solitum refert.

inanima pro aliis generis eiusdem sumuntur, ut:

  1. classique immittit habenas;
v7-9 p.306
aut pro rebus animalibus inanima,
  1. ferron an [*]( ferron, Bücheler: ferro, MSS. : an, B: non, A. ) fato moerus Argivom occidit?
aut contra:
  1. sedet[*]( stupet, MSS. of Virgil. ) inscius alto
  2. accipiens sonitum saxi de uertice pastor.
Praecipueque ex his oritur mira sublimitas,

quae audaci et proxime periculum translatione tolluntur, cum rebus sensu carentibus actum quendam et animos damus, qualis est

  1. pontem indignatus Araxes,
et illa Ciceronis,

quid enim tuus ille, Tubero, destrictus id acie Pharsalica gladius agebat? cuius latus ille mucro petebat? qui sensus erat armorum tuorum? duplicatur interim haec virtus, ut apud Vergilium,

  1. ferrumque armare veneno.
Nam et veneno armare et ferrum armare translatio est. secantur haec id plures species [*]( species, added by Daniel. ) :

ut a rationali ad rationale et item de irrationalibus, et haec invicem, quibus similis ratio est, et a toto et a partibus. sed iam non pueris praecipimus, ut accepto genere species intelligere non possint.