Institutio Oratoria

at qui naturam sequetur illa cogitabit profecto, primo hoc dicturum rusticum: pater intestatus duos nos filios reliquit, partem iure gentium peto. quis tam imperitus, quis tam procul a litteris, quin sic incipiat, etiamsi nescierit, quid sit propositio?

hanc communem omnium legem leviter adornabit ut iustam. nempe sequetur, ut quaeramus, quid huic tam aequae postulationi respondeatur? at id manifestum est. lex est, quae iubet exheredem esse eum qui patri proditionis reo non adfuerit; tu autem non adfuisti. hanc propositionem necessaria sequitur legis laudatio et eius, qui non adfuerit, vituperatio.

adhuc versamur ex confessis; redeat animus ad

si lex [*]( lex, Halm : lexeram, AG. ) omnes complectitur, nihil proderit. quaeramus ergo num infirmari ex aliquam partem lex possit. quid aliud (saepius dicam) natura permittit quam ut, cum verba contra sint, de voluntate quaeratur? generalis igitur quaestio, verbis an voluntate sit standum. sed hoc ex commune de iure omni disputandum semper nec unquam satis iudicatum est. quaerendum igitur ex hac ipsa, qua consistimus, an aliquid inveniri possit quod scripto adversetur.

ergo , quisquis non adfuerit, exheres erit? quisquis sine exceptione? iam se illa vel ultro offerent argumenta: et infans? filius enim est et non adfuit; et qui aberat et qui militabat et qui ex legatione erat? iam multum acti

qui hoc [*]( hoc, added by Christ. ) cogitavit, ut ait Cicero, tibicinis Latini modo ad disertum. ut ista concedam, tu nec infans es nec abfuisti nec militasti. num aliud occurrit quam illud, sed rusticus sum? contra , quod palam est dici: [*]( dici, Christ : dicit, MSS. )

ut agere non potueris, adsidere potuisti; et verum est. quare redeundum rustico ad animum legumlatoris: impietatem punire voluit, ego autem impius non sum.