Institutio Oratoria
Quintilian
Quintilian. Institutio Oratoria, Volume 1-4. Butler, Harold Edgeworth, editor. Cambridge, Mass; London: Harvard University Press, William Heinemann Ltd., 1920-1922.
verum haec breviter omnia. iudex enim ordine audito festinat ad probationem et quam primum certus esse sententiae cupit. praeterea cavendum est, ne ipsa expositio
sed ut non semper est necessaria post narrationem illa procursio, ita frequenter utilis ante quaestionem praeparatio, utique si prima specie minus erit favorabilis, si legem asperam ac poenarias actiones tuebimur. est hic locus velut sequentis exordii [*]( exordii, B: exordium, A and Victor. ) ad conciliandum probationibus nostris iudicem, mitigandum, concitandum. [*](mitigandum, concitandum omitted by B.) Quod liberius hic et vehementius fieri potest, quia iudici nota iam causa est.
his igitur velut fomentis, si quid erit asperum, praemolliemus, quo facilius aures iudicum quae post dicturi erimus admittant, ne ius nostrum oderint. nihil enim facile persuadetur invitis.
quo loco iudicis quoque noscenda natura est, iuri magis an aequo sit appositus; proinde enim magis aut minus erit hoc necessarium. ceterum res eadem et post quaestionem perorationis vice fungitur.
hanc partem παρέκβασιν vocant Graeci, Latini egressum vel egressionem. sed hae sunt plures, ut dixi, quae per totam causam varios habent excursus, ut laus hominum locorumque, ut descriptio regionum, expositio quarundam rerum gestarum, vel etiam fabulosarum.