Institutio Oratoria

Quintilian

Quintilian. Institutio Oratoria, Volume 1-4. Butler, Harold Edgeworth, editor. Cambridge, Mass; London: Harvard University Press, William Heinemann Ltd., 1920-1922.

at

quantum ?
et
quam multum?
et
ad aliquid
et, ut
v1-3 p.456
nonnulli putarunt, comparativus non eandem rationem habent; sunt enim haec non ad varietatem iuris sed ad solam rationem referenda, ideoque semper in parte aut coniecturae aut qualitatis ponenda sunt, ut
qua mente?
et
quo tempore?
et
quo loco?

sed de singulis dicemus quaestionibus, cum tractare praecepta divisionis coeperimus. hoc inter omnes convenit, in causis simplicibus singulos status esse causarum, quaestionum autem, quae velut subiacent his et ad illud, quo iudicium continetur, referuntur, saepe in unam cadere plures posse;

etiam credo aliquando dubitari, quo statu sit utendum, cum adversus unam intentionem plura opponuntur; et sicut in colore dicitur narrationis, eum esse optimum, quem actor optime tueatur, ita hic quoque posse dici, eum statum esse faciendum, in quo tuendo plurimum adhibere virium possit orator;

ideoque pro Milone aliud Ciceroni agenti placuit aliud Bruto, cum exercitationis gratia componeret orationem, cum ille iure tanquam insidiatorem occisum et tamen non Milonis consilio dixerit, ille etiam gloriatus sit occiso malo cive:

in coniunctis vero posse duos et tris inveniri vel diversos, ut si quis aliud se non fecisse, aliud recte fecisse defendat, vel generis eiusdem, ut si quis duo crimina neget.

quod accidit etiam, si de una re quaeratur aliqua sed eam plures petant, vel

v1-3 p.458
eodem iure ut proximitatis vel diverso, ut cum hic testamento, ille proximitate nitetur. quotiens autem aliud alii petitori opponitur, dissimiles esse status necesse est, ut in illa controversia:

testamenta legibus facta rata sint. intestatorum parentium liberi heredes sint. abdicatus ne quid de bonis patris capiat. nothus ante legitimum natus legitimus filius sit, post legitimum nanus tantum civis. in adoptionem dare liceat. in adoptionem dato redire in familiam liceat, si paler naturalis sine liberis decesserit.